اثر تناوب زراعی بهینه بر پایداری درآمد کشاورزان : مطالعه موردی

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

محمد آقاپور صباغی ¹ (عضو هیئت علمی دانشگاه آزاداسلامی واحد شوشتر)
حامد رفیعی ² (دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران)

تاریخ دریافت : 1394/09/29 تاریخ پذیرش : 1394/09/29 تاریخ انتشار : 1389/01/01

کلید واژه: پایداری, ریسک, الگوی بهینه, مدل تارگت - موتاد,

چکیده مقاله :

یکی از مهم ترین اصول در توسعه ی پایدار زیربخش زراعت، رعایت تناوب زراعی است. لازمه ی پذیرش تناوب های زراعی از سوی کشاورزان، تأمین درآمد و کاهش ریسک های درآمدی است. با توجه به ماهیت ریسکی فعالیت های کشاورزی، در این مطالعه به تعیین تناوب بهینه در الگوی کشت شهرستان شوشتر در یک دوره ی پنج ساله با استفاده از الگوی تارگت موتاد پرداخته شد. درآمد ناخالص و میزان ریسک الگوها با تناوب های زراعی گوناگون، معیارهای تصمیم گیری انتخاب تناوب بهینه بودند. داده های مورد نیاز پژوهش از کشاورزان شهرستان شوشتر، وزرات جهاد کشاورزی استان اهواز و آمارنامه های هزینه ی تولید وزرات جهاد کشاورزی گرد آوری شد. نتایج پژوهش بیانگر وجود تفاوت آشکار در میزان ریسک و بازده ی برنامه ای الگوها با در نظرگرفتن تناوب های گوناگون می باشد. برای نمونه، سطح بهینه ی زیرکشت گندم در حالت ریسکی و بدون تناوب تا 32367 هکتار خواهد بود در حالی که این سطوح در حالت تناوب اول و دوم و در شرایط ریسکی به ترتیب بیشینه 15270 و 4200 هکتار خواهد شد. در نهایت از بین تناوب های موجود در منطقه، تناوب بهینه زراعی با توجه به معیارهای بیان شده، انتخاب گردید.  

چکیده انگلیسی:

In this study for determination of optimizing crop rotation in Shooshtar county, Traget-Motad method was used. Information is gathered from Shooshtar county’s farmers, organization and and district Agricultural Office. The results of the study showed that there was slight difference in risk and output under various alternatives. For example, optimal acreages of wheat in risky conditions and without rotation were 32367 hectares while these acreages in first and second rotation under risky conditions would be 15270 and 4200 hectares respectively. Finally, among various alternatives, optimum crop rotation was determined  

منابع و مأخذ:

1 ترکمانی،ج. و رفیعی،ه .1385 . مقایسه ی اقتصادی تناوب های پایدار زراعی: کاربرد روش برنامه ریزی

توام با ریسک . مجله علوم کشاورزی . ):101 85- 29 )3.

-2 ترکمانی، ج و کلایی، ع .1378. تاثیر ریسک بر الگوی بهینه بهره برداران کشاورزی: روش های برنامه

ریزی ریاضی توام با ریسک موتاد و تارگت - موتاد. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره ، 7 - 25ص

28.

 -3 روحانی، س. 1384. تعیین الگوی زراعی بهینه با تاکید بر پایداری منابع آب مطالعه موردی دشت بهار

همدان. پایان نامه برای دریافت دکتری اقتصاد کشاورزی.

 -4 سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان . 1387. آمارنامه ی کشاورزی، انتشارات دفتر آمار و فناوری

اطلاعات.

 -5 سلطانی، غ، زیبایی، م و کیخا .، ا 1378. کاربرد برنامهریزی ریاضی در کشاورزی. سازمان تحقیقات و

آموزش و ترویج کشاورزی .

 -6 هاتفلید، ل و کارمن .، د 1376. نظامهای پایدار کشاورزی. ترجمه ی کوچکی، .ع انتشارات جهاد

دانشگاهی مشهد 350 ص.

 -7 یانگ، ا، و پی برتون، م. 1378. پایداری کشاورزی، تعریف و دلالت های آن در سیاست تجاری و

کشاورزی، ترجمه ی محسن تشکری، م. معاونت برنامه ریزی و بودجه موسسه پژوهش های برنامهریزی و

اقتصاد کشاورزی .

8- Arsina, J and M. Otara. 2000. Risk Analysis in Agriculture. Ames: Iowa

State University Press Iowa .344 p.

9- Laxmi, N and E. Etal. 2006. Optimal crop planning and water resource

allocation in a coastal groundwater basin, Orissa, Indi. Agricultural Water

Management 83, 209-220.

10- Mccarl, A. 2003.The trace of between risk and expected return, Agricultural

Economic, 85(1):60-72.

11- Mccnew, M. 2001. Describing and identifying the complete set of target

MOTAD Solution, Agricultural Economics. 70(3):724-776.

12- Novak, J.L:Mitchell, C., Crews, J.(1990). Risk and sustainable agriculture:

A target- motad analysis of the 92-year old rotation. Southern Journal of

Agriculture Economies .pp: 145-153. 

 

90

13- Schurle, B and D, Erven. 2003. An application of MOTAD model to crop

production in Ohaio, Agricultural Economics, 19: 15-35.

14- Tauer, L.M (1983). Target MOTAD. American Journal of Agricultural

Economics 65:606-610.