تحلیل پایداری اراضی شالیکاری شهرستان رشت با استفاده از رویکرد معیشت پایدار

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مینا صادق‌زاده ¹ , محمدصادق اللهیاری ² , محمدحسین انصاری ³ , نیما نژاد رضایی ⁴

1 - دانش‌ آموخته کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
2 - دانشیارگروه مدیریت کشاورزی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
3 - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
4 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

تاریخ دریافت : 1393/10/15 تاریخ پذیرش : 1393/10/15 تاریخ انتشار : 1393/12/01

کلید واژه: توسعه, رشت, کشاورزی پایدار, معیشت پایدار,

چکیده مقاله :

تولید پایدار برنج کلیدی برای بهبود معیشت شالیکاران بوده و در جهت داشتن زندگی با رفاه بیشتر به آنها یاری می­رساند. هدف این تحقیق تحلیل پایداری شالیزارهای شهرستان رشت با استفاده از رویکرد معیشت پایدار می­باشد. چارچوب معیشت پایدار ابزاری در جهت درک بهتر از معیشت است. این رویکرد از مفهوم دارایی­ها به­عنوان یک شرط مرکزی استفاده می­کند. جامعه­ی آماری این تحقیق توصیفی- پیمایشی، شالیکاران شهرستان رشت(84772=N) بود که برای مطالعه­ی سطوح سرمایه­های پایداری موجود در بین آنها از جدول حداقل حجم نمونه کرجی- مورگان تعداد 401 کشاورز به روش خوشه­ای متناسب انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه­ای طراحی شده با 42 گویه و 13 مؤلفه برای پنج سرمایه معیشت پایدار(فیزیکی، انسانی، اجتماعی، مالی و طبیعی) است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با نظر اصلاحی متخصصین و کارشناسان تایید شد. پایایی پرسشنامه­ی طراحی شده با ضریب کودر ریچاردسون 96/0 تایید شد. یافته­ها نشان داد که به­طور کلی هر یک از شش بخش شهرستان رشت(مرکزی، کوچصفهان، لشت­نشا، سنگر، خشکبیجار و خمام) در پنج سرمایه­ی فیزیکی، انسانی، اجتماعی، مالی و طبیعی از وضعیت خوبی برخوردار نیستند. اما می­توان گفت که سرمایه انسانی وضعیت بهتری نسبت به سایر سرمایه­ها در این شش بخش دارد. بالاترین سطح سرمایه­های طبیعی و فیزیکی را سنگر به خود اختصاص داد. همچنین بخش مرکزی در سرمایه­های مالی و انسانی و بخش خمام در سرمایه­ی اجتماعی بهترین وضعیت را داشتند.
طبقه ­بندیJEL :P3,I3,O1,O2,Q1

چکیده انگلیسی:

This paper aims to analyze sustainability of paddy farms in Rasht Township in the Northern of Iran. For this purpose, Asset sustainability approach was used.  Statistical population of this study consisted of all paddy farmers in Rasht township (N=84772) A sample size of 401 farmers was selected and interviewed. Questionnaire included 42 indicators and 13 components for five sustainable livelihood capitals (physical, human, social, financial and natural). The results showed that none of six counties in Rasht township was sustainable level in terms of asset sustainability, but human capital was in better condition in comparison with other capitals.  Sangar County had high levels of natural and physical capitals, and level of financial and human capitals were high in Central (Markazi) county and social capital in Khomam county was higher in comparison with other counties.