اثرات رفاهی حذف یارانه ی کود شیمیایی بر مصرف کنندگان گندم (نان)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی
بهاءالدین نجفی
1
(استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)
زکریا فرج زاده
2
(دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز.)
کلید واژه: گندم, نان, آثار رفاهی, مصرف کنندگان, یارانه ی کودشیمیایی,
چکیده مقاله :
با توجه به اهمیت اثر حذف یارانه ی کودشیمیایی بر هزینه ی تولید گندم، این مطالعه با هدف ارزیابی آثار رفاهی کاهش یارانه ی کودشیمیایی بر مصرف کنندگان گندم (نان) صورت گرفت. برای این منظور توابع عرضه و تقاضای نان با استفاده از داده های دوره ی 85-1353 برآورد و آثار رفاهی این سیاست بر مصرف کنندگان در نتیجه ی تغییر قیمت مشخص گردید. یافته ها نشان داد که به دلیل عدم حساسیت مصرف کنندگان در برابر افزایش قیمت نان، افزایش هزینه ی تولید گندم، از راه افزایش قیمت محصول به مصرف کنندگان منتقل می شود؛ به گونه ای که با حذف کامل یارانه ی کودشیمیایی، رفاه مصرف کنندگان به میزان 8/661 میلیارد ریال و مخارج دولت به میزان 6/3927 میلیارد ریال کاهش می یابد که مجموع آن ها حاکی از افزایش رفاه به میزان 8/3265 میلیارد ریال برای جامعه است. همچنین نتایج نشان می دهد که با حذف کامل یارانه ی کودشیمیایی، قیمت خرده فروشی نان به میزان 72/6 درصد افزایش می یابد. بر اساس یافته های مطالعه، کاهش تدریجی یارانه ی کودشیمیایی و پرداخت هدفمند یارانه به مصرف کنندگان نان پیشنهاد گردیده است.
With respect to impact of chemical fertilizer subsidy elimination on wheat production costs, this study aimed at evaluating welfare impacts of reduction in chemical fertilizer subsidy on bread consumers. To achieve this objective, supply and demand of bread was estimated using data for period of 1353-85 (1974-2006). Then, welfare effects of subsidy reduction were determined. Findings of study showed that due to lack of sensitiveness of bread consumers to price changes, the increase in cost of wheat production would transfer to consumers via bread price increase. As a result, consumers would loose 661.8 billion Rials as chemical fertilizer subsidy was eliminated. Meanwhile, government expenditure decreased by 3927.6 billion Rials, and overall impact was 3265.8 billion Rials gain for the society. The results also indicated that the removal of chemical fertilizer subsidy is expected to increase the bread retail price by 6.72 percent. Finally, gradual reduction of chemical fertilizer subsidy and targeting subsidy paid to bread consumers is recommended.