ارزیابی پایداری کشاورزی استان فارس با استفاده از رهیافت برنامه ریزی توافقی
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزیفرناز پورزند 1 , محمد بخشوده 2 *
1 - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز
2 - استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز
کلید واژه:
چکیده مقاله :
در این مطالعه با استفاده از مدل پایداری کشاورزی و رهیافت برنامه ریزی توافقی، اقدام به ارزیابی پایداری کشاورزی شهرستان های منتخب استان فارس گردید. بدین منظور داده های مورد نیاز این مطالعه از منابع گوناگون از جمله سازمان جهاد کشاورزی و سازمان آب منطقه ای استان فارس در سال 1385 جمع آوری شده است. بر اساس نتایج حاصل از روش مذکور شهرستان های استان فارس به سه گروه پایدار(شهرستان های کازرون، لامرد، ممسنی و آباده)، نسبتاً پایدار(شهرستان های لار، اقلید، فیروزآباد، فسا، داراب و ارسنجان) و ناپایدار(شهرستان های مرودشت، استهبان، شیراز و جهرم) تقسیم گردیدند. با توجه به نتایج، گروه پایدار دارای ویژگی هایی از جمله پایین بودن بیلان آب زیرزمینی، تنوع بیشتر درگیاهان زراعی و نیز درصد کمتری از اراضی این شهرستان ها دارای ماده آلی کمتر از یک درصد می باشند. همچنین غلظت بالای نیترات در آب های زیرزمینی، منفی تر بودن بیلان آّب زیرزمینی، استفاده کمتر از سیستم های کارآمد آبیاری و مصرف بیش از حد سموم و کودهای شیمیایی بارزترین ویژگی های گروه ناپایدار هستند.
In this study, agricultural sustainability of selected cities of Fars province evaluated with using the model of agricultural sustainability and compromise programming method. In this regard, data were collected from various sources such as Fars province organization of agricultural Jahad and Fars Regional Water Authority in 1385. As the results, cities of the province were classified into three groups, sustainable (including Kazerun, Lamerd, Mamasani and Abadeh cities), relatively sustainable group (including Lar, Eghlid, Firozabad, Fasa, Darab and Arsenjan cities) and unsustainable group (including Marvdasht, Estahban, Shiraz and Jahrom cities). These results indicate that sustainable group with features including groundwater balance, more diversity in crops and low percentage of lands of these cities has 1% organic matter. Furthermore, high nitrate concentration in groundwater, more negative balance of groundwater, less using of efficient irrigation systems, and over using of pesticides and chemical fertilizers are the remarkable features of unsustainable groups.