تعیین ارزش کارکردهای طبیعی دریاچه زریبار با استفاده از روش آزمون انتخاب

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

نوشین وکیلی قصریان ¹ , مرتضی مولائی ² , محمد خداوردیزاده ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه.
2 - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه.
3 - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه.

تاریخ دریافت : 1394/06/22 تاریخ پذیرش : 1396/09/25 تاریخ انتشار : 1396/09/01

کلید واژه: تمایل به پرداخت, مریوان, ارزش‌گذاری, مدل لاجیت شرطی,

چکیده مقاله :

    ارزش­گذاری اقتصادی می­تواند ابزاری مفیدی بمنظور استفاده معقول از منابع دریاچه­ای و مدیریت آن‌ها باشد. دریاچه زریبار که یکی از منحصر به فردترین دریاچه‌­های آب شیرین در جهان بشمار می­رود، با وجود کارکردها و موقعیت ارزشمند طی سال­های اخیر به دلیل بی­توجهی به آن در وضعیت بحرانی قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، بررسی ترجیحات و استخراج مقادیر مقدار تمایل به پرداخت شهروندان شهر مریوان برای تعیین ارزش کارکردهای دریاچه زریبار با استفاده از روش آزمون انتخاب پرداخته شد. در همین راستا، داده­های مورد نیاز با طراحی پرسش‌نامه و تکمیل آن از راه مصاحبه حضوری با 120 شهروند این شهرستان، گرد­آوری شد. برآورد مدل لاجیت شرطی و نتایج مربوط به محاسبه تمایل به پرداخت­ها نشان داد که بالاترین رقم تمایل نهایی به پرداخت مربوط به ایجاد امکانات تفریحی–توریستی در سطح بهبود مطلق (سالانه 4/822 هزار ریال) می­باشد. برای بهبود وضعیت ماهی­ها از حالت وضعیت موجود به وضعیت بهبود نسبی و مطلق به ترتیب 77/115 و 40/130هزار ریال، تغییر وضعیت امکانات تفریحی–توریستی به وضعیت بهبود نسبی 93/117 هزار ریال، تغییر وضعیت چاههای اطراف دریاچه به وضعیت بهبود نسبی و مطلق به ترتیب 16/825 و 50/767 هزار ریال، تغییر وضعیت آلودگی دریاچه به وضعیت بهبود نسبی و مطلق به ترتیب 58/309 و 72/813 هزار ریال و برای بهبود وضعیت تغییر کاربری جنگل­های اطراف دریاچه به سطوح بهبود نسبی و بهبود مطلق به ترتیب 85/746و 13/801 هزار ریال، افراد سالانه تمایل دارند که پرداخت نمایند.

چکیده انگلیسی:

Economic valuation could be a useful tool for better use and
management of wetland resources. Zarivar wetland is one of the unique
freshwater wetlands in the world. Despite the valuable functions of the
wetland and the location of it, in recent years because of the inattentions,
this wetland has been in critical conditions. The purpose of this study is
to estimate the Marivan citizen’s willingness to pay using choice
experiment. In this regard, data and information needed to complete the
questionnaire were collected through interviews with 120 citizens of this
city. Results of the estimation of conditional Logit model and calculation
of willingness to pay showed that the highest marginal willingness to pay
is for recreational-tourism facilities and in the absolute improvement is
(822.4 thousand Rls). People willing to pay 115.77 and 130.40 thousands
Rls annually for improving fish condition of the wetland from present
situation to relative and absolute improvement, respectively; to change
the states of recreational and tourism facilities to relative improvement
117.93 thousands Rls annually; to switch wells uses to relative and
absolute improvement 825.16 and 767.50 thousands Rls annually
respectively; to change the state of pollution of wetland to relative and
absolute improvement 309.58 and 813.72 thousands Rls annually
respectively and to change the forest uses to relative and absolute
improvement 746.85 and 801.13 thousands Rls annually respectively.

منابع و مأخذ:

 

- اداره کل محیط زیست استان کردستان. (1375). گزارش حفاظت و بهره­وری پایدار از دریاچه زریبار.

- خداوردیزاده، م. (1392). تعیین ارزش کل اقتصادی منطقه حفاظت شده مراکان آذربایجان غربی و شرقی. رساله دکتری. دانشکده کشاورزی. دانشگاه تربیت مدرس تهران.

- خداوردیزاده، م. خلیلیان، ص. حیاتی، ب. و پیش بهار، ا. (1393). برآورد ارزش پولی کارکردها و خدمات منطقه حفاظت‌شده مراکان با استفاده از روش آزمون انتخاب. فصل نامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران. شماره 3(10): 267-290.

- کنوانسیون رامسر: (1971)، www.ramsar .org

- ماجد، و. (1392). ارزش گذاری اقتصادی آب در چارچوب مدیریت پایدار منابع: کاربرد ارزش‌گذاری خدمات برگشت­ناپذیر محیطی برای رودخانه زرینه رود. رساله دکتری اقتصاد، دانشگاه تهران.

- صالح نیا، م. (1390). برآورد تمایل به پرداخت جهت بهبود وضعیت زیست محیطی دریاچه ارومیه با استفاده از روش آزمون انتخاب، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی. دانشگاه تبریز.

- قربانی، م. و فیروززارع، ع.(1390). بررسی اثرات رفاهی سیاست­های گوناگون تغییر در آلودگی هوا در ایران (مطالعه موردی: مشهد). مجموعه مقالات اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران. مشهد، 3-2 آذر.

- مهندسین مشاور آساراب. (1385). گزارش مطالعات اکولوژی دریاچه زریبار- استانداری کردستان.

 -هاشمی بناب، ص. (1391). ارزیابی هزینه­های اقتصادی و خسارات زیست محیطی تغییر کاربری اراضی کشاورزی (مطالعه موردی استان مازندران). رساله دکتری. پردیس کشاورزی و منابع طبیعی. دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی. دانشگاه تهران.

- هاشمی بناب، ص. شرزه­ای، غ. و یزدانی، س. (1391). برآورد ارزش خدمات غیر مصرفی زمین‌های کشاورزی برای ساکنان مناطق شهری با استفاده از تکنیک آزمون انتخاب (بررسی موردی: استان مازندران). فصلنامه  اقتصاد کشاورزی. شماره 6(3): 177-209.

- Adamowicz, W. Boxall, P. Williams, M & Louviere, J. (1998). Stated preference approaches for measuring passive use values: choice experiments and contingent valuation, American Journal of Agricultural Economics, 80: 64-75.

- Baral, N. Stern, M. J. & Bhattari, R. (2008). Contingent valuation of ecotourism in Annapurna conservation area, Nepal: Implications for sustainable park finance and local development, Ecological Economics, 66: 218-227.

- Bennett, J. & Adamowicz, V. (2001). Some Fundamental of Environmental Choice Modelling. In The Choice Modelling Approach to Environmental Valuation, Bennett, J and Blamey, R eds. Cheltenham, UK: Edward Elgar.

- Carlsson, F. Frykblom, P. & Liljenstolpe, C. (2003). Valuing Wetland Attributes: An Application of Choice Experiments, Ecological Economics, 47: 95–103.

- Farizo, B. Joyce, J. & Solino, M. (2014). Dealing with Heterogeneous Preferences using Multilevel Mixed Models, Land Economics: 90(1). P: 181-198.

- Hanley, N. Murato, S. & Wright, R. (2001). Choice modeling approaches: A superior alternative for environmental valuation, Journal of Economic Surveys, 15:435-462.

- Hausman, J. & McFadden, D. (1984). Specification Tests for the Multinomial Logit Model, Econometrica, 52(5): 1219-1240.

- Hearne, R. & Salinas, Z. (2002). The Use of Choice Experiments in the Analysis of Tourist Preferences for Ecotourism Development in Costa Rica, Journal of Environmental Management, 65:153-163.

- Kaffashi, S. Shamsudin, M. N. Radam, A. Rusli, M.Y. Rahim, A.Kh. & Yazid, M. (2012). Economic valuation and conservation: Do people vote for better preservation of Shadegan International Wetland? Biological Conservation, 150: 150–158.

- Li, J. Ren, Z. & Zhou, Z. (2006). Ecosystem Services and Their Values: A Case Study in the Qinba Mountains of China, Ecological Research, 21:597-604.

- Liu, X. & Wirtz, K.W. (2010). Managing coastal area resources by stated choice experiments, Estuarine, Coastal and Shelf Science, 86: 512-517.

- Longo, A. Markandya, A. & Petrucci, M. (2008). The Internalization of Externalities in the Production of Electricity, Willingness to Pay for the Attributes of a Policy for Renewable Energy, Ecological Economics, 67:140-152.

- Louviere, J. & Hensher, D. (1982). On the Design and Analysis of Simulated Choice or Allocation Experiments in Travel Choice Modelling, Transportation Research Record, 890: 11-17.

- Louviere, J. Hensher, D. Swait, J. & Adamowicz, W. (2000). Stated Choice Methods: Analysis and Applications, Cambridge University Press, Cambridge.

- Louviere, J. & Woodworth, G. (1983). Design and Analysis of Simulated Consumer Choice or Allocation Experiments: An Approach Based On Aggregate Data, Journal of Marketing Research, 20: 350-367.

- McFadden, D. (1973). Conditional Logit Analysis of Qualitative Choice Behavior, pp 105-142, Academic Press, New York.

- Morrison, M. Bennett, J. & Blamey, R. (1999). Valuing Improved Wetlands Quality Using Choice Modeling, Water and Resource Research, 35: 2805–2814.

- Peterson, G. Brown, T. McCollum, D. Bell, P. Berjulin, A. & Crake, A. (1995). Moral responsibility effects in valuation of WTA for public and private goods by the method of paired comparison. Forestry, Environment and Economics, Adamowicz, W., Boxall, P., Luckret, M., Philips, W., and White, W. (eds.) Oxon, U.K., CAB International, xx: xxx-xxx.

- Rolfe, J. Bennet, J. & Louviere, J. (2000). Choice modeling and it’s a potential application to tropical rainforest preservation, Ecological Economics,35(2): 289-302.

- Snowball, J.D. (2008). Measuring the Value of Culture. Methods and Examples in Cultural Economics, Berlin, Springer.

- Wattagea, P. Glenna, H. Mardlea, S. Van Rensburgb, T. Grehance, A. & Foleyd, N. (2011). Economic value of conserving deep-sea carals in Irish waters: A choice experiment study on marine protected areas, Fisheries Research, 107:59-67.

- Wallmo, K. & Lew, D.K. (2011). Valuing improvements to threatened and endangered marine species: An application of ststed preference choice experiments, Journal of Environmental Management: 92, 1793-1801.