بررسی شاخصهای مورفولوژیک موثر بر عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های مختلف پنبه
محورهای موضوعی : ژنتیک
محمدرضا داداشی
1
(گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان.)
برزو کازرانی
2
(عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان.)
کلید واژه: تجزیه علیت, رگرسیون گام به گام, پنبه, عملکرد و همبستگی,
چکیده مقاله :
این تحقیق به منظور بررسی ارتباط عملکرد با 10 صفت اندازه‌گیری شده در 8 ژنوتیپ پنبه انجام شده است. آزمایش در سال زراعی 1383 در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم‌آباد گرگان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی (RCBD) با 4 تکرار پیاده گردید برای بررسی ارتباط صفات با عملکرد هر 10 صفت با عملکرد از نظر همبستگی مورد محاسبه قرار گرفت. تجزیه رگرسیون گام به گام وتجزیه علیت نشان داد که صفات وزن وش در چین اول، تعداد شاخه رویا، وزن وش در چین دوم بیشترین تغییرات عملکرد را توجیه می کنند (963/0=R2). بیشترین اثر مستقیم بر صفت عملکرد تک بوته مربوط به صفت وزن وش در چین اول بود (087/1). از آنجائیکه وزن وش در چین اول و دوم بزرگترین اثرات مستقیم را دارا می باشند می توان از این صفات به عنوان معیار انتخاب استفاده نمود. تجزیه علیت برای صفات مرتبط با عملکرد انجام شد و نشان داد که صفت وزن وش در چین اول بیشترین تأثیر را در افزایش عملکرد داشته و انتخاب مستقیم بر مبنای این صفت می تواند مفید واقع شود.
The interrelationships between the seed cotton yield with to traits of 8 cotton cultivars were studied at plant Institiute, Gorgan, Iran in 2004. The experimental design was randomized complete block design with four replications. The correlations between remaining characteres in yield were calculated. Stepwise regression and path analysis showed that, yield in first harvest, number of monopodial branchs, yield in second harvest could explain the maximum of variations of yield (R2=0/963). The yield in first harvest had the highest direct effects on yield/plant (P=1/087). Due to their high direct and or indirect effects on yield, yield in first harvest and yield in second harvest can be used as selection criteria to identify the high yielding genotypes.
ارزانی، ا. (ترجمه). (1380) اصلاح گیاهان زراعی، چاپ دوم، دانشگاه صنعتی اصفهان.
رمضانپور، س، ع. حسین زاده و م. وفایی تبار. (1380) تجزیه آماری چند متغیره در ارقام گلاند لس پنبه. چکیده مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج.
طلعت، ف، م. رمضانی مقدم، ر.هادی اقدم وا. مهاجر عباسی. (1380) بررسی و مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام پنبه وارداتی. چکیده مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج.
فتحی سعدآبادی، م. (1377) تعیین شاخصهای انتخاب در ارقام مختلف پنبه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه منابع طبیعی گرگان.
مقدم، ع، م. مقدم، ی. عرشی و آلیاری. (1375) تعیین درصد خودباروری و تجزیه همبستگی صفات در ارقام آفتابگردان. دانش کشاورزی جلد 6 (3 و 4) 105ـ93.
ناصری، ف. (ترجمه). (1374) پنبه، چاپ اول، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.
Adams, M. W. 1967. Basis of yield component compensation in crop with special reference to the field bean. Crop. Sci. 7:505-510.
Al-Rawi, K. M., H.M. Al–Bayat, and M. J. Al- Layla. 1986. Heritabilities and path coefficient analysis for some characters in upland cotton. Mesopotamia J. of Agri, 18 (1): 23 – 39.
Arshad, M., M. Hanif, I. Noor , and S.M. Shah. 1993. Correlation studies on some commercial cotton varieties of G. hirsutum. Sarhad. J. of Agri, 9 (1): 9-53.
Aslam Khan, M., A. Sattar Larik and S. Zahoor Ahmad. 2002. Study of gene action for yield and yield components in G. hirsutum L. Asian J. of plant Sci. Vol (1). 2: 130 – 131.
Avnar, C., and J. Shalhevet. 1983. Root effect on cotton growth and yield .Sci.23: 875-878
Briggs, K. G., and A. Aytenfisu. 1980. Relationships between morphological characters above the flag leaf node and grain yield in spring wheat.Crop. Sci. 20: 345-350.
Brojervic, S. 1990. Principle and methods of plant breeding. Elesvier.368pp.
Cassato, E., P.Ventricelli and A.Corlto, A. 1997. Response of hybrid and open pollinated safflower to increasing doses of nitrogen fertility. Proceedings of the Fourth International Safflower Conference. Italy, Bari, 2–7 June. PP 98-103.
Corleto, A., E. Cazzato and P. Vetricelli. 1997. Per formance of hybrid and O.P. Safflower in two different mediterranean environments. Italy, Bari, 2–7 June. PP 276-278.
Dedaniya, A. D., and K. V. Pethani 1994. Genetic variatility, correlation and path coefficient in desi cotton. Indian J. of Genetic and Plant Breeding, 54 (3): 229-234.
Donald, J. B., E.B.Moser ,and G.A.Breitenbeck 1994. Boll weight and within plant yield distribution in field grown cotton given different levels of nitrogen. Agron. J. 86: 2 0-26.
Fuentes, R.G., and C.M. Taliaferro. 2002. Biomass yield stability of switchgrass cultivars. In. J. Jannick and A.Whipkey (eds), Trands in new crops and new uses. A SHS press. P.276-282.
Gales, K. 1983. Yield variation of wheat and barley in Britain in relation to crop growth and soil conditions. A review. J. Sci. 34: 1085-1104.
Grafius, S. L. E. 1964. A geometry for plant breeding. Crop. Sci. 4: 221-246.
Hussain, S. S., F. M. Azhar, and M. Sadig. 1998. Genetic correlation, path coefficient and heritabilities estimates of some important plant traits of upland cotton. Sarhad J. of Agri, 14 (1): 57–59.
Johnson, R.C., V.L. Braldly, P.B. Ghorpade and J.V. Bergman. 1997. Regeneration and evaluation of the U.S. Safflower germplasm collection. Italy, Bari, 2–7 June. PP 215-218.
Kohel, R.J. 1974. Influence of certain morphological characters on yield of cotton. Grow. 51: 281-292.
Li, C.C. 1956. The concept of path cofficicnt and its impact on population genetics. 12:190-210.
Patel, U.G., J.C. Patel, K.B. Patel, and V.D. Pathak. 1999. Phenotypic stability in upland Cotton. Indian J.of Agricultural Sciences 69(2): 116-117.
Peng. S., and D.R.Krieg.1991. Single leaf and canopy photosynthesis response to plant age in cotton . Agron.J. 83: 704-708.
Rao, V., and M. Ramachandram. 1997. An analysis of association of yield and oilin safflower. Italy, Bari, 2–7 June. PP 185 - 191.
Ray, L.L., and T.R. Richmond. 1966. Morphological measures of earlines of crop maturity in cotton. Crop. Sci. 6 : 527-531.
Rolf, F.J. 1987. Numerical taxanomy and multivariate analysis system for the IBM PC micro computer, Ver 1.40 Applied Biostatistics Inc.
Singh, P. 1998. Cotton Breeding, Kalyani publishes New Delhi. PP: 125 – 135.
Songwan, A. S., and J. S. Yadava. 1987. Association analysis for some economic traits in upland cotton (G hirsutum L.). Annals of Agri. Rec., 8 (1): 156–158.
Stoskopk, N. C., and E. Reinbergs. 1960. Breeding for yield in spring cereals. Can. J. Plant Sci. 46: 513-519.
Tyagl, A. P., B. R. Mor, and D. P. Singh. 1988. Path analysis in upland cotton. Indian. J. of Agri. Res., 22 (3): 137-142.
Unay, A., T. I. Turgu, and O. Inan. 1997. The estimation of yield models in cotton. Anadolu, 7 (2): 143-151.
Uslu, N., A. Akin and M. Basri. 1997. Weed and row spacing effects on some agronomic characters of spring planted. Italy, Bari, PP 128-132.
Walton, J. A. 1969. Inheritance of morphological characters associated with yield of spring wheat.Can. J. Plant Sci. 49: 587-596.
Walton, J. A. 1971. The use of factor analysis in determining characters for yield selection in wheat. Euphytica. 20:416-421.
Zhang, B.H., F.Lin, C.B.Yao and K.B.Wang. 2000. Recent progress in Cotton biotechnology and genetic engineering in China.Current Sci. Vol. 79, No, 10 July 2000.
_||_ارزانی، ا. (ترجمه). (1380) اصلاح گیاهان زراعی، چاپ دوم، دانشگاه صنعتی اصفهان.
رمضانپور، س، ع. حسین زاده و م. وفایی تبار. (1380) تجزیه آماری چند متغیره در ارقام گلاند لس پنبه. چکیده مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج.
طلعت، ف، م. رمضانی مقدم، ر.هادی اقدم وا. مهاجر عباسی. (1380) بررسی و مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام پنبه وارداتی. چکیده مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج.
فتحی سعدآبادی، م. (1377) تعیین شاخصهای انتخاب در ارقام مختلف پنبه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه منابع طبیعی گرگان.
مقدم، ع، م. مقدم، ی. عرشی و آلیاری. (1375) تعیین درصد خودباروری و تجزیه همبستگی صفات در ارقام آفتابگردان. دانش کشاورزی جلد 6 (3 و 4) 105ـ93.
ناصری، ف. (ترجمه). (1374) پنبه، چاپ اول، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.
Adams, M. W. 1967. Basis of yield component compensation in crop with special reference to the field bean. Crop. Sci. 7:505-510.
Al-Rawi, K. M., H.M. Al–Bayat, and M. J. Al- Layla. 1986. Heritabilities and path coefficient analysis for some characters in upland cotton. Mesopotamia J. of Agri, 18 (1): 23 – 39.
Arshad, M., M. Hanif, I. Noor , and S.M. Shah. 1993. Correlation studies on some commercial cotton varieties of G. hirsutum. Sarhad. J. of Agri, 9 (1): 9-53.
Aslam Khan, M., A. Sattar Larik and S. Zahoor Ahmad. 2002. Study of gene action for yield and yield components in G. hirsutum L. Asian J. of plant Sci. Vol (1). 2: 130 – 131.
Avnar, C., and J. Shalhevet. 1983. Root effect on cotton growth and yield .Sci.23: 875-878
Briggs, K. G., and A. Aytenfisu. 1980. Relationships between morphological characters above the flag leaf node and grain yield in spring wheat.Crop. Sci. 20: 345-350.
Brojervic, S. 1990. Principle and methods of plant breeding. Elesvier.368pp.
Cassato, E., P.Ventricelli and A.Corlto, A. 1997. Response of hybrid and open pollinated safflower to increasing doses of nitrogen fertility. Proceedings of the Fourth International Safflower Conference. Italy, Bari, 2–7 June. PP 98-103.
Corleto, A., E. Cazzato and P. Vetricelli. 1997. Per formance of hybrid and O.P. Safflower in two different mediterranean environments. Italy, Bari, 2–7 June. PP 276-278.
Dedaniya, A. D., and K. V. Pethani 1994. Genetic variatility, correlation and path coefficient in desi cotton. Indian J. of Genetic and Plant Breeding, 54 (3): 229-234.
Donald, J. B., E.B.Moser ,and G.A.Breitenbeck 1994. Boll weight and within plant yield distribution in field grown cotton given different levels of nitrogen. Agron. J. 86: 2 0-26.
Fuentes, R.G., and C.M. Taliaferro. 2002. Biomass yield stability of switchgrass cultivars. In. J. Jannick and A.Whipkey (eds), Trands in new crops and new uses. A SHS press. P.276-282.
Gales, K. 1983. Yield variation of wheat and barley in Britain in relation to crop growth and soil conditions. A review. J. Sci. 34: 1085-1104.
Grafius, S. L. E. 1964. A geometry for plant breeding. Crop. Sci. 4: 221-246.
Hussain, S. S., F. M. Azhar, and M. Sadig. 1998. Genetic correlation, path coefficient and heritabilities estimates of some important plant traits of upland cotton. Sarhad J. of Agri, 14 (1): 57–59.
Johnson, R.C., V.L. Braldly, P.B. Ghorpade and J.V. Bergman. 1997. Regeneration and evaluation of the U.S. Safflower germplasm collection. Italy, Bari, 2–7 June. PP 215-218.
Kohel, R.J. 1974. Influence of certain morphological characters on yield of cotton. Grow. 51: 281-292.
Li, C.C. 1956. The concept of path cofficicnt and its impact on population genetics. 12:190-210.
Patel, U.G., J.C. Patel, K.B. Patel, and V.D. Pathak. 1999. Phenotypic stability in upland Cotton. Indian J.of Agricultural Sciences 69(2): 116-117.
Peng. S., and D.R.Krieg.1991. Single leaf and canopy photosynthesis response to plant age in cotton . Agron.J. 83: 704-708.
Rao, V., and M. Ramachandram. 1997. An analysis of association of yield and oilin safflower. Italy, Bari, 2–7 June. PP 185 - 191.
Ray, L.L., and T.R. Richmond. 1966. Morphological measures of earlines of crop maturity in cotton. Crop. Sci. 6 : 527-531.
Rolf, F.J. 1987. Numerical taxanomy and multivariate analysis system for the IBM PC micro computer, Ver 1.40 Applied Biostatistics Inc.
Singh, P. 1998. Cotton Breeding, Kalyani publishes New Delhi. PP: 125 – 135.
Songwan, A. S., and J. S. Yadava. 1987. Association analysis for some economic traits in upland cotton (G hirsutum L.). Annals of Agri. Rec., 8 (1): 156–158.
Stoskopk, N. C., and E. Reinbergs. 1960. Breeding for yield in spring cereals. Can. J. Plant Sci. 46: 513-519.
Tyagl, A. P., B. R. Mor, and D. P. Singh. 1988. Path analysis in upland cotton. Indian. J. of Agri. Res., 22 (3): 137-142.
Unay, A., T. I. Turgu, and O. Inan. 1997. The estimation of yield models in cotton. Anadolu, 7 (2): 143-151.
Uslu, N., A. Akin and M. Basri. 1997. Weed and row spacing effects on some agronomic characters of spring planted. Italy, Bari, PP 128-132.
Walton, J. A. 1969. Inheritance of morphological characters associated with yield of spring wheat.Can. J. Plant Sci. 49: 587-596.
Walton, J. A. 1971. The use of factor analysis in determining characters for yield selection in wheat. Euphytica. 20:416-421.
Zhang, B.H., F.Lin, C.B.Yao and K.B.Wang. 2000. Recent progress in Cotton biotechnology and genetic engineering in China.Current Sci. Vol. 79, No, 10 July 2000.