تحلیل آثار کاربرد فناوری اطلاعات در ارتقاء کیفی تصمیمات یک بانک دولتی مورد مطالعه : بانک سپه

محورهای موضوعی : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت

فتاح شریف زاده ¹ , علیرضا مهدوی ²

1 -
2 - دانشگاه علامه طباطبایی

تاریخ دریافت : 1399/02/01 تاریخ پذیرش : 1399/05/07 تاریخ انتشار : 1399/05/01

کلید واژه: تصمیم‌گیری سازمانی, آمادگی مدیران, فناوری اطلاعات,

چکیده مقاله :

زمینه : در قرن بیستم فن آوری اطلاعات و ارتباطات به سرعت جهان را در نوردیده است و بر بسیاری از ابعاد زندگی بشر تاثیر گذاشته است بطوریکه تصور انجام فعالیتی بدون فناوری اطلاعات غیر ممکن است. هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر استفاده از فناوری اطلاعات بر افزایش کیفیت تصمیم‌گیری در بین مدیران بانک سپه . روش پژوهش : به لحاظ هدف کابردی و به لحاظ اجرا توصیفی پیمایشی و از نوع تحقیق همبستگی و برای جمع‌آوری اطلاعات پژوهش از دو پرسشنامه استفاده از فناوری اطلاعات و کیفیت تصمیم‌گیری استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی مدیران بانک سپه در سطح شهر تهران که برابر 700 نفر بودند . آلفای کرونباخ در این تحقیق بالای 7/0 بدست آمد . با فرمول کوکران تعداد 260 نفر به عنوان نمونه انتخاب و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار های -25 SPSS 2- SmartPLS استفاده شد . .یافته ها : شناخت ابعاد فناوری اطلاعات و ارتباط آن بر افزایش بهبود کیفیت تصمیم گیری مدیران بانک . نتیجه : آمادگی مدیران بانک در استفاده از فناوری اطلاعات و افزایش کیفیت تصمیم گیری تاثیر معنی داری دارد . کلمات کلیدی : فناوری اطلاعات، تصمیم‌گیری سازمانی، آمادگی مدیران

چکیده انگلیسی:

Background : In the twentieth century , information and communication technology has rapidly spread across the globe and has affected many aspects of human life so that it is impossible to imagine an activity without information technology. Objective : The purpose of this study was to investigate the effect of using information technology on increasing decision making among Sepah Bank managers. Method : applied in terms of purpose and application in terms of the nature and method of descriptive survey. the research is a correlation type. Two questionnaires were used to collect information about the information technology and decision-making qualityrespectively. The statistical population of the study consisted of all sepah bank managers in the city of Tehran, which equals to 700 people. Cronbach's alpha the study also came in at over 0.7 . with Cochran formula, 260 individuals were selected as samples. Descriptive and inferential statistics were used for data analysis. Results using SPSS software and structural equations using SmartPLS software . Findings : Cognition aspects information technology and relationship on increasing improve qualitative decision making Bank managers . Conclusion : readiness of bank managers in using information technology and increasing the quality of decision

متن کامل:



تحلیل آثار کاربرد فناوری اطلاعات در ارتقاء کیفی تصمیمات یک بانک دولتی  مورد مطالعه : بانک سپه

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

فتاح شریف زاده ¹   ، علیرضا مهدوی ²

چکیده

زمینه : در قرن بیستم  فن آوري اطلاعات و ارتباطات به سرعت جهان را در نوردیده است و بر بسیاري از ابعاد زندگی بشر تاثیر گذاشته است بطوریکه تصور انجام فعالیتی بدون فناوری اطلاعات غیر ممکن است.

 هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر استفاده از فناوری اطلاعات بر افزایش کیفیت تصمیم­گیری در بین مدیران بانک سپه .

روش پژوهش : به لحاظ هدف کابردی و به لحاظ اجرا توصیفی پیمایشی و از نوع تحقیق همبستگي و برای جمع­آوری اطلاعات پژوهش از دو پرسشنامه استفاده از فناوری اطلاعات و کیفیت تصمیم­گیری استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی مدیران بانک سپه در سطح شهر تهران که برابر 700 نفر بودند . آلفای کرونباخ در این تحقیق بالای 7/0 بدست آمد . با فرمول کوکران تعداد 260 نفر به عنوان نمونه انتخاب و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار های   -25 SPSS  2-  SmartPLS   استفاده شد .

.یافته ها : شناخت ابعاد فناوری اطلاعات و ارتباط آن بر افزایش بهبود کیفیت تصمیم گیری مدیران بانک .

نتیجه : آمادگی مدیران بانک در استفاده از فناوری اطلاعات و افزایش کیفیت تصمیم گیری تاثیر معنی داری دارد .

کلمات کلیدی : فناوری اطلاعات، تصمیم­گیری سازمانی، آمادگی مدیران

 

 

مقدمه

اکثر مدیران تصمیم گیری را یک مقوله جدا که در یک نقطه مکانی و زمانی خاص اتفاق می­افتد می­دانند. در این ارتباط برخی از مدیران به حالتی می رسند که به آن رهبر تک نقطه ای می گویند، رهبر تک نقطه ای، در انزوا فکر می کند، سپس مشورت می طلبد، گزارش ها را می خواند، بیشتر فکر می کند، و سپس می گوید که بله یا خیر و سازمان را مامور تحقق آن می سازد، در حالی که باید به تصمیم با نگاه اجتماعی و سازمانی برخورد نمود. واقعیت آن است که تصمیم گیری یک حادثه و یا واقعه و یا پیشامد نیست. بلکه یک فرآیند است که در طول یک هفته، یک ماه و یا یک سال آشکار می شود، تصمیم گیری مملو از نگرانی راجع به بازیگران قدرت و سیاست است و مملو از تفاوت های ظریف شخصی و تاریخی و سابقه نهادی و سازمانی است. تصمیم گیری با بحث و مذاکره قرین بوده و نیازمند پشتیبانی همه سطوح سازمانی برای اجرا است. گاروین می گوید که تصمیم گیر خوب آن است که معتقد است که تصمیم یک فرآیند است که مدیر آن را آشکارا و در جمع سازمان و کارکنان طراحی و مدیریت می­نماید.

بسیاری از صاحب نظران سازمان و مدیریت تصمیم­گیری را جوهر مدیریت دانسته­اند و موفقیت و شکست بسیاری از سازمان­ها را در گرو تصمیم­گیری مدیران آن­ها قلمداد کرده­اند. برای مثال هربرت سایمون که در رابطه با مفهوم و مکانیسم تصمیم گیری مطالعات زیادی به عمل آورده، مدیریت و تصمیم گیری را دو واژه هم معنی و مترادف دانسته و این وظیفه را مهم ترین و اصلی ترین وظیفه مدیر تلقی نموده است (الوانی، ۱۳۸۲: ۱۸). مدیران همواره با مسائلی مواجه هستند که اخذ تصمیم از جانب آنان را می­طلبد. به طوریکه از یکسو چگونگی این تصمیمات، میزان توفيق و تحقق اهداف سازمان را معین می­کند و از سوی دیگر تصمیم گیری مجموعه­ای از مراحل و اقدامات مشخص را در بر می­گیرد که اطلاعات در آن نقش مهم و حیاتی را بر عهده دارند. بر همین اساس تصمیم­گیری را آخرین مرحله استفاده از اطلاعات دانسته­اند. یکی از متغیرهایی که می­تواند بر کیفیت تصمیم­گیری مدیران تاثیر داشته باشد، فناوری اطلاعات است. فناوری اطلاعات عنصری کلیدی در حذف محدودیت زمانی و مکانی، دسترسی بهتر و سریع­تر به اطلاعات، به روز بودن و ... است. منابع انسانی فناوری اطلاعات نشان دهنده دارایی های نا مشهودی است که مقدمه مهمی برای قابلیت های فناوری اطلاعات شرکت ها است . قابلیت های مدیریتی فناوری اطلاعات میزانی که مدیران این حوزه باید

از مهارت های فنی و هوش کسب وکار برای پیش بینی فناوری در حال ظهور و اهرم موثر آنها در تراز فرآیندهای تجاری با اهداف سازمانی برخوردار باشند است ( گریسون و همکاران ، 2015 ) .

استفاده از فناوری اطلاعات، در کنار سیستم­های اطلاعاتی متنوعی که برای نیازهای مختلف طراحی می­گردند، گسترش یافته است. فناوری اطلاعات مدیران را قادر می­سازد تا با سازمان، و با محیط وبا یکدیگر ارتباط بیشتر و بهتری برقرار کنند. دگرگونی های جهان به واسطه فنآوری اطلاعات ، اینترنت و به تبع آن دولت الکترونیک و تجارت الکترونیک که آن نیز به نوبه خود از فن آوری اطلاعات مشتق می شود ، تحول ژرف و عمیقی در ارتباطات و فزآیند انتقال اطلاعات ایجاد کرده است ( فیاضی و افشار ، 1394 ) .

   

بانک­های کشور به لحاظ ماموریت کارکرد خاص خود و سر وکار داشتن با منابع مالی برای کشور و افراد جامعه جایگاه مهمی در بین سازمان های دیگر دارند. تصمیم گیری در این گونه سازمانها و اتخاذ تصمیمات اثربخش توسط بانک ها  از مهم ترین اقدامات آنها می باشد. در حقیقت منشا بسیاری از مشکلات و مسائل موجود در بانکهای کشور، ارتباط نزدیکی با بحث تصمیم گیری دارند. استفاده از فناوری اطلاعات مناسب و درک جایگاه این فناوری در تصمیم گیری مدیران و سرپرستان می تواند به افزایش کیفیت تصمیمات مورد نظر کمک شایانی نماید. فناوری اطلاعات بستر و امکانات لازم برای دسترسی به اطلاعات صحیح و به موقع در بانک های کشور را ایجاد نموده و موجب تصمیم گیری خردمندانه می گردد. مدیران با تصمیمات درست و بجا می توانند سایر وظایف اساسی خود مانند برنامه ریزی، سازماندهی، تأمین نیروی انسانی کارآمد و رهبری و نظارت را قوت بخشند، زیرا همه این وظایف حاوی تصمیم گیری است. کامیابی یا شکست مدیران بیش از هر چیز به کیفیت تصمیمات آنها بر می گردد. اغلب مدیران تصمیم گیری را رخدادی منفرد می پندارند که در یک لحظه مشخص از زمان به وقوع می پیوندد. اما در حقیقت، تصمیم گیری فرآیندی آمیخته با بازی های قدرت، سیاست ها، اختلافات شخصی و تاریخچه سازمانی است.

فن آوری اطلاعات مدیران را قادر می سازد تا با سازمان، محیط و با یکدیگر ارتباط بیشتر و بهتری برقرار نمایند. با مرور تحقیقات مرتبط در ارتباط با استفاده از فناوری اطلاعات و تاثیرآن بر تصمیم گیری که در پایگاه های علمی مطرح دنیا از جمله الزیویر³ و امرالد⁴ که توسط محققان صورت گرفته است، بطور خلاصه فایده هایی که فن آوری برای فرآیند تصمیم گیری داشته است به شرح زیر می­باشند .

شناسایی سریع تر مشکل، شناسایی فرصت، ایجاد و معرفی راه حل مناسب، تحلیل راه حل، مشارکت بیشتر در تصمیم گیری، افزایش سرعت تصمیم گیری، افزایش دقت تصمیم گیری (الوانی و خسروی، 1384).

 

شناخت ابعاد فناوری اطلاعات و ارتباط آن بر میزان کیفیت و در راستای بهبود تصمیم­گیری است که مدیران بانک­ها و شرکت­ها را در انجام بهتر وظایف شرکتی و صنعتی رهنمون می­کند. نزدیکی رشته پژوهشگر به مسائل و مشکلات بانک­ها و سازمان­های دولتی و علاقه پژوهشگر به مباحث نو از دیگر دلایل و ضرورت­های این تحقیق می­باشد.

تحقیق حاضر به دلیل اینکه می­تواند درک ما را از میزان تاثیرات فناوری اطلاعات بر کیفیت تصمیم گیری در یک بانک دولتی به نام بانک سپه افزایش دهد، دارای اهمیت است. از جنبه عملی و کاربردی می تواند یک سلسله اصول راهنما و مهم تهیه کند که به بانک­های دولتی ارائه نماید.

تلفیفی از دستاوردهای مخابراتی، روش­ها و راه­کارهای حل مسئله و توانایی راهبری با استفاده از دانش رایانه­ای فناوری اطلاعات است و شامل ‏موضوعات مربوط به مباحث پیشرفته­ی علوم و فناوری رایانه­ای، طراحی رایانه­ای، پیاده­سازی سیستم­های اطلاعاتی ‏و کاربردهای آن است. 

مجموعه­ای از سخت افزار، نرم افزار و فکر افزار است که گردش و بهره برداری از اطلاعات را امکان پذیر می­سازد.

‏ برخی از مواردی كه فناوری اطلاعات سبب تغییر فرآيندهای سازمان می­شود عبارتند از :

·       فناوری اطلاعات موجب مكانیزه شدن و سرعت بالای فرآيندها می­گردد.

·       فناوری اطلاعات مشاغل مجازی و همكاری­های راه دور را ممكن می­سازد.

·       فناوری اطلاعات تعاملات را افزايش داده و بازخورد فوری را ممكن می­سازد.

·       فناوری اطلاعات موجب ايجاد، توزيع، مديريت موثر و هوشمندانه دانش می­شود.

·       فناوری اطلاعات محاسبات را در سطح وسیع و بدون خستگی انجام می­دهد.

فناوری اطلاعات، اطلاعات را در سطوح مختلف سازمان به اشتراك می­گذارد (زرگر، 1382).

 

تصمیم‌گیری سازمانی فرآیند شناسایی و حل مسائل می‌باشد. این فرآیند شامل دو مرحلۀ اصلی است. مرحلۀ شناسایی مسئله زمانی است که اطلاعات دربارۀ اوضاع سازمانی و شرایط محیطی تحت کنترل قرار می‌گیرند تا مشخص شود که آیا عملکرد رضایت‌بخش است یا خیر و بدین ترتیب به علت کاستی‌ها پی ببرند. مرحلۀ حل مسأله زمانی است که راه حل‌های گوناگون مورد توجه قرار می‌گیرد یکی از راه‌حل‌ها انتخاب می‌شود و به اجرا در می‌آید. تصمیم‌گیری بخش اساسی مدیریت مدرن است. دنیل گریفت⁵ تصمیم‌گیری را قلب مدیریت تلقی می‌کند و معتقد است که تمام کارکردهای مدیریت را می‌توان بر حسب فراگرد تصمیم‌گیری تشریح کرد. تخصیص منابع، شبکۀ ارتباطی، روابط رسمی و غیررسمی و تحقق اهداف سازمان به وسیلۀ مکانیزم‌های تصمیم‌گیری کنترل می‌شوند. سازمان‌های مدرن و پیچیده امروزی چنان وسیع وپیچیده شده اند که مدیریت آنها از عهده یک فرد به تنهایی بر نمی‌آید و مدیر مجبور است در تصمیمات و اداره امور سازمان از دیگران کمک بگیرد و با توجه به محدودیت عقلایی که هر انسان دچار آن است، شاید همکاری و تشریک مساعی گروهی تنها راه دستیابی به یک سیستم تصمیم گیری منطقی منظم و جامع باشد.

مدل‌های متعددی برای پیش‌بینی، تجزیه و تحلیل اقدامات و یافتن راه‌حل مناسب و درنهایت اخذ تصمیم وجود دارد که هریک از آنها دارای ویژگی‌های خاص خود هستند که عبارتند از

مدل عقلایی ، مدل رضایت‌بخش ، مدل مطلوب تلویحی ، مدل شهودی ، مدل عقلانیت نسبی یا عقلانی محدود. 

مفهوم سیستم­های پشتیبان تصميم (DSS) 3⁶ برای اولین بار در سال­های آغازین دهه ۷۰ بوسیله اسکات مورتون تحت عنوان سیستم­های تصمیم­گیری مدیریت مطرح گردیدند. او چنین سیستم هایی را، سیستم های تعاملی برمبنای کامپیوتر نامید که با استفاده از داده­ها و مدل­ها، تصمیم گیرندگان را در حل مسائل ساختار نایافته یاری می­رسانند (گوری و مورتون، ۱۹۷۱). تعریف مزبور به چهار ویژگی اصلی اشاره دارد :

1-DSS ها داده ها و مدل­ها را با هم ترکیب می­کنند.

2-DSS ها برای كمك به مدیران در فرایند تصمیم گیری در مورد مسائل نيمه ساختار یافته و ساختار نايافته طراحی می شوند.

3-DSS ها تصمیمات مدیران را پشتیبانی می کنند و به هیچ وجه جایگزین آنها نمی شوند.

4- هدف DSS ها بهبود اثر بخشی تصمیمات است. باید یادآوری کرد که DSS اصطلاحی تفسیر بردار است، به این معنی که برای اشخاص مختلف معانی مختلف دارد و تعریف جهان شمول قابل قبولی برای DSS وجود ندارد و در بسیاری از حالات DSS با توجه به ویژگی­ها و فواید آن توصیف می­شود (سانچز و همکاران، 2017).

هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر استفاده از فناوری اطلاعات بر افزایش کیفیت تصمیم گیری در بین مدیران بانک سپه بوده است . در جداول زیر خلاصه ای از پیشینه تحقیقات داخلی و خارجی آورده شده است .

 

 

 

جدول 1 : خلاصه پیشینه تحقیقات داخلی

نتایج	سازمان مورد مطالعه	هدف تحقیق	منبع و سال	ردیف
تجربه بر فرآیند تصمیم گیری مدیران نقش موثر و معناداری دارد همچنین ابعاد (همانند سازی در فرآیند تصمیم گیری، کاهش خلاقیت و نوآوری در فرآیند تصمیم گیری، کاهش ریسک و خطر پذیری در فرآیند تصمیم گیری، افزایش سرعت در فرآیند تصمیم گیری) نیز بر فرآیند تصمیم گیری مدیران نقش موثر و معناداری را دارند.	شعب بانک کشاورزی شهر مشهد	بررسی نقش تجربه در فرآیند تصمیم گیری مدیران	نیکوفکر و دانایی (1397)	1
بکارگیری فناوری اطلاعات بر کیفیت تصمیم‏ گیری مدیران تاثیر مثبت معنی داری دارد و 58 درصد از تغییرات مربوط به کیفیت تصمیم‏ گیری مدیران را پیش بینی می‏کند. همچنین ویژگی های فردی، عوامل نگرشی، عوامل فنی، عوامل محیطی و در نهایت عوامل انسانی و مدیریتی بر کیفیت تصمیم‏گیری مدیران تاثیر مثبت معنی داری دارد.	شرکت پخش فرآورده های نفتی منطقه اردبیل	بررسی تاثیر بکارگیری فناوری اطلاعات بر کیفیت تصمیم گیری مدیران	رزمی و رضایی (1396)	2
نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها حاکی از آن است که مدیران سطوح مختلف بانک ملت مازندران جهت اخذ تصمیم گیری های مالی از اطلاعات حسابدار و اطلاعات حسابداری شعب بانک ملت استان مازندران مرتبط با تصمیم گیری های مالی مدیران می باشد. از این رو اگر چه فرضیات پژوهش پذیرفته شده اند، اما گام های بیشتر در آموزش و اتوماتیک کردن سیستم، قابلیت مقایسه و اعتبار اطلاعات حسابداری شعب را افزایش داده و به فرآیند تصمیم گیری سرعت خواهد داد.	بانک ملت استان مازندران	بررسی نقش اطلاعات حسابداری در تصمیم گیریهای مالی مدیران	ابونوری (1396)	3
استفاده از فناوری اطلاعات بر بهبود کیفیت تصمیم گیری تاثیر بسزایی دارد.	بانک پاسارگاد مشهد	بررسي تأثير فناوري اطلاعات در بهبود تصميم گيري مديران در بانك پاسارگاد مشهد.	توپکانلو و خاکپور (1395)	4
نتایج تحقیق نشان داد که سیستم شبکه، اتوماسیون اداری، نرم افزار و سیستم مدیریت اطلاعات در تصمیم­گیری بهتر مدیران تربیت بدنی تاثیرمثبت و معناداری دارد، به عبارتی فناوری اطلاعات و ارتباطات در تصمیم گیری بهتر مدیران نقش مثبت و معناداری دارد.	تربیت بدنی استان اردبیل	تعیین تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تصمیم گیری بهتر مدیران در تربیت بدنی استان اردبیل	صادق زاده و آقاخانی (1395)	5

 

 

ب ) پیشینه تحقیقات انجام گرفته در خارج ایران

جدول 2 : خلاصه پیشینه تحقیقات خارجی

نتایج	سازمان مورد مطالعه	هدف تحقیق	منبع و سال	ردیف
همسویی فناوری اطلاعات با اهداف کلان سازمان و آمادگی کارکنان و مدیران در پذیرش فناوری، نقش مهمی در بهبود عملکرد سازمان های تجاری دارد .	بنگاه های تجاری	نقش سیستم های اطلاعاتی و تاثیر آن بر عملکرد سازمان های تجاری.	کاسمسپ (2018)	1
سازمان ها جهت ایجاد انعطاف پذیری در تصمیمات اتخاذ شده ی خود می بایست با استفاده از تکنولوژی اطلاعات باعث یک سری از تصمیمات یکپارچه در جهت اهداف سازمانی باشند .	یکی از بانک های تایلند	تاثیر فناوری اطلاعات بر عملکرد سازمانی.	گارسیا و همکاران (2018)	2
استفاده از فناوری و سیستم های اطلاعاتی، عملکرد شرکت از طریق افزایش کیفیت تصمیم گیری در میان مدیران، بهبود می بابد. همچنین با استفاده از این فناوری، کنترل مدیران بر کل شرکت بیشتر می شود و این خود منجر به بهبود کیفیت تصمیم گیری و عملکرد شرکت می شود.	فروشگاه های خرده فروشی	سیستم های اطلاعاتی و تاثیر آن بر عملکرد سازمانی.	چائی و همکاران (2018)	3
یافته‌ها حاکی از آن بود که عوامل قادر به انجام اقدامات اهداف تصمیم‌گیران هستند و اساسا از سبک های رفتاری مختلف بهرهمند می‌گیرند.	بنگاه های تولیدی	عنوان نمایندگان تصمیم گیرندگان با استفاده از سبک رفتار: رویکرد طراحی شده برای سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری گروهی	کارنیرو و همکاران7 (2018)	4
يافته­ها نشان مي­دهد كه فناوري اطلاعات بر عملکرد تجاری به صورت مستقیم تاثیر معنی داری ندارد، اما مي­تواند از طريق توسعه تجاری که نقش متغیر میانجی کامل را ایفا می­کند؛ تاثیر غیر مستقیمی داشته باشد.	بنگاه های تولیدی	فناوری اطلاعات و عملکرد تجاری با نقش میانجی توسعه تجاری	لیند و نوردمن (2017)	5

 

 

 

 

 

 

 

مدل مفهومی

 

 

شکل 1 : مدل مفهومی

 

 

 

روش پژوهش

روش تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی، به لحاظ ماهیت و شیوه اجرا پیمایشی تحلیلی است که اطلاعات آن به روش پیمایشی جمع آوری گردیده است. با توجه به موضوع تحقيق كه به بررسي رابطۀ متغيرها مي­پردازد گردآوري اطلاعات از طریق روش­های كتابخانه­اي و ميداني انجام گرفته است.

ابزار تحقیق پرسش نامه به عنوان يكي از متداول­ترين ابزار جمع آوري اطلاعات در تحقيقات پيمايشي مورد استفاده قرار مي­گيرد

معرفی پرسش نامه استفاده از فناوری اطلاعات

این پرسش نامه دارای 3 بعد نرم افزار، سخت افزار و تخصص و مهارت­ها می­باشد که براساس مقیاس پنج گزینه­ای لیکرت تنظیم شده است. که اغلب گزینه ها  به صورت زیر می باشند

جدول 3 : نمره گذاری پرسش نامه شماره یک

کاملا موافقم	موافقم	نظری ندارم	مخالفم	کاملا مخالفم	عنوان
5	4	3	2	1	امتیاز

خرده مقیاس­ها و سوالات

جدول 4 : خرده مقیاس­های پرسش نامه

ردیف	خرده مقیاس	سوالات	تعداد سوال
۱	بعد نرم افزاری	۱ تا 6	6
۲	بعد سخت افزاری	7 تا 10	5
3	بعد تخصص و مهارت­ها	11 تا 17	7

 

 

 

معرفی پرسش نامه کیفیت تصمیم­گیری و شیوه نمره گذاری

این پرسش نامه دارای 7 بعد نوآوری در تصمیم گیری، قابلیت اجرای تصمیم گیری، قابلیت ارزیابی تصمیم گیری، هم راستای تصمیم گیری ، صحت تصمیم­گیری، دقت تصمیم­گیری و به هنگام بودن تصمیم گیری می­باشد و بر اساس مقیاس پنج گزینه­ای لیکرت تنظیم شده­است.

جدول 5 : نمره­گذاری پرسش نامه شماره دو        

 

خیلی زیاد	زیاد	متوسط	کم	خیلی کم	عنوان
5	4	3	2	1	امتیاز

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول 6 : جدول مدل تحلیلی تحقیق

 

ابعاد	شاخص	سوالات	منابع شاخص ها	تعداد سوال
کیفیت تصمیم گیری	نوآوری در تصمیم گیری	1 تا 6	سیمونز و همکاران (2016)	6
	قابلیت اجرای تصمیم گیری	7 تا 10	سیمونز و همکاران (2016)	4
	قابلیت ارزیابی تصمیم گیری	11 تا 17	سیمونز و همکاران (2016)	8
	هم راستایی تصمیم گیری	1 تا 3	سیمونز و همکاران (2016)	3
	صحت تصمیم گیری	4 تا 6	سیمونز و همکاران (2016)	3
	دقت تصمیم گیری	7 تا 9	سیمونز و همکاران (2016)	3
	به هنگام بودن تصمیم گیری	10 تا 12	سیمونز و همکاران (2016)	3
استفاده از فناوری اطلاعات	بعد نرم افزاری	13 تا 16	مقاله چاء و همکاران (2018)	4
	بعد سخت افزاری	17 تا 19	مقاله چاء و همکاران (2018)	3
	بعد تخصص و مهارت­ها	20 تا 23	مقاله چاء و همکاران (2018)	4
آمادگی مدیران بانک	آمادگی مدیران	41 تا 45	مقاله رستم خانی (1393 )	5

روایی و پایایی

روایی عبارت است از حدود تفاوت بین مشاهدات و خصوصیات واقعی پدیده‌هایی که موضوع اندازه‌گیری هستند. در تحقیق حاضر برای بررسی پایایی سوال های پرسش‌نامه طراحی شده ، از آزمون آلفای کرونباخ () استفاده شده است که از فرمول (3-1) برای محاسبه آن استفاده گردیده است . به عنوان یک قاعده‌ی کلی، حد نصاب و به عبارتی مقدار لازم آلفا برای یک شاخص را 70/0 در نظر می­گیرند و چنانچه مقدار ضریب آلفا بزرگتر و یا مساوی 70/0 باشد آنگاه ابزار اندازه‌گیری از پایایی بالایی برخوردار بوده و در

این صورت بهتر می توان به نتایج آن اعتماد کرد (حبیب پور و صفری، 1388). همان‌طور که مشاهده می‌شود تمامی مقادیر آلفای کرونباخ که به دست آمده‌اند، بالاتر از 7/0 می‌باشند،

بنابراین پرسش‌نامه ‌این تحقیق از پایایی برخوردار است.

جامعه آماری

جامعه آماری این تحقیق شامل 700 نفر از  مدیران بانک سپه در شهر تهران و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 248 نفر بود .

 

 

یافته های پژوهش

از آمار توصیفی مانند میانگین، انحراف معیار و از آمار استنباطی باتوجه به عدم نرمال بودن داده­ها با استفاده از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف⁸ و از ضریب همبستگی اسپیرمن⁹ به منظور بررسی معنی داری روابط متغیرها و از معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS نسخه 3 استفاده شده است. روش حداقل مربعات جزئی اغلب به عنوان یک جایگزین براي مدل سازي معادله ساختاري استفاده گردید (هانگ¹⁰ و همکاران، 2012). انتخاب حداقل مربعات جزئی به جاي ابزار مبتنی بر کوواریانس، به عنوان مثال نرم افزار لیزرل¹¹ و ایموس¹² چند دلیل داشته است. این عمدتاً به این دلیل است که روش حداقل مربعات جزئی توانایی تجزیه و تحلیل مدل با شاخص­هاي سازنده در داده­هاي محدود و غیر نرمال را دارد.

برای آزمون نرمالیته، فرض‌های آماری به صورت زیر تنظیم می‌شوند.

H0   : توزیع داده‌های مربوط به هر یک از متغیرها نرمال است.

H1 : توزیع داده‌های مربوط به هر یک از متغیرها نرمال نیست

در این بخش برای بررسی تاثیر میان متغیرها از ضریب رگرسیون استاندارد و برای معنی­داری ضرایب رگرسیون از مقدار آماره t- استیودنت استفاده شده است. همچنین برای میزان بیان واریانس متغیرهای وابسته از مقدار ضریب تعیین تعدیل شده () استفاده شده است. در ادامه از مقدار آماره استون - گیسر¹³ جهت بررسی تناسب پیش­بینی مدل و از معیارهای نیکویی برازش برای سنجش مناسب بودن مدل استفاده شده است.

یافته های پژوهش آزمون فرضیات و پاسخ به سوالات

سوال اصلی 1 : استفاده از فناوری اطلاعات بر کیفیت تصمیم گیری مدیران بانک سپه چه میزان تاثیر دارد ؟

 

شکل 3 : مقادیر T-Value مدل پژوهش

با توجه به این که در نرم افزار-3  SmartPLS از مقدار آماره t- استیودنت برای بررسی معنی­دار بودن ضرایب استفاده می­شود و این مقدار برای خطای 5 درصد عدد 96/1 می­باشد برای بررسی معنی­داری از مقایسه مقدار آماره t- استیودنت روابط با عدد مفروض فوق استفاده گردید­. به طوری که اگر مقدار آماره t- استیودنت از مقدار 96/1 بیشتر باشد، رابطه نشان داده شده معنی­دار است. بنابراین با توجه به شکل فوق ملاحظه می­شود تمامی روابط مدل معنادار می­باشد.

سوال اصلی 2 : آمادگی مدیران بانک با توجه به تاثیر فناوری اطلاعات بر کیفیت تصمیم گیری در بین مدیران بانک سپه چه میزان تاثیر دارد ؟

با توجه به مدل برازش داده­شده ، ضریب رگرسیونی استاندارد شده تاثیر استفاده از فناوری اطلاعات بر قابلیت اجرای تصمیم گیری برابر 554/0، بر هم راستایی تصمیم گیری برابر 662/0، بر دقت تصمیم گیری برابر 633/0، بر به هنگام بودن تصمیم گیری برابر 636/0، بر نوآوری در تصمیم گیری برابر 666/0، بر قابلیت ارزیابی تصمیم گیری برابر 639/0 و بر صحت تصمیم گیری برابر 677/0 می­باشد. همچنین مقدار ضریب تعیین تعدیلی () برای متغیر قابلیت اجرای تصمیم گیری برابر 307/0، برای متغیر هم راستایی تصمیم گیری برابر 438/0، برای متغیر دقت تصمیم گیری برابر 401/0، برای متغیر به هنگام بودن تصمیم گیری برابر 404/0، برای متغیر نوآوری در تصمیم گیری برابر 444/0، برای متغیر قابلیت ارزیابی تصمیم گیری برابر 408/0 و برای متغیر صحت تصمیم گیری برابر 458/0 می­باشد.

با توجه به این که در نرم افزار-3  SmartPLS از مقدار آماره t- استیودنت برای بررسی معنی­دار بودن ضرایب استفاده می­شود و این مقدار برای خطای 5 درصد عدد 96/1 می­باشد برای بررسی معنی داری از مقایسه مقدار آماره t - استیودنت روابط با عدد مفروض فوق استفاده گردید. به طوری که اگر مقدار آماره t- استیودنت از مقدار 96/1 بیشتر باشد، رابطه نشان داده شده معنی­دار است.

 

با توجه به مدل برازش داده­شده فوق ضریب رگرسیونی استاندارد شده تاثیر آمادگی مدیران بر نوآوری در تصمیم گیری برابر 427/0، تاثیر استفاده از فناوری اطلاعات بر نوآوری در تصمیم گیری برابر 452/0، تاثیر متغیر تعدیلی آمادگی مدیران بانک * استفاده از فناوری اطلاعات بر نوآوری در تصمیم گیری برابر 192/0 می­باشد. همچنین ملاحظه می­شود مقدار ضریب تعیین تعدیلی () برابر 542/0 است. با توجه به این که در نرم افزار-3  SmartPLS از مقدار آماره t- استیودنت برای بررسی معنی­دار بودن ضرایب استفاده

 می­شود و این مقدار برای خطای 10 درصد عدد 64/1 می­باشد برای بررسی معنی­داری از مقایسه مقدار آماره t- استیودنت روابط با عدد مفروض فوق استفاده می­گردد. به طوری که اگر مقدار آماره t- استیودنت از مقدار 64/1 بیشتر باشد، رابطه نشان داده شده معنی­دار می باشد. بنابراین با توجه به شکل فوق ملاحظه می­شود تمامی روابط مدل معنادار می­باشند.

 

 

 

جدول 8 : نتایج سه معیار آلفای کرونباخ، پایایی و روایی همگرا

متغیرها	ضریب آلفای کرونباخ (Alpha>0.7)	ضریب پایایی ترکیبی (Cr>0.7)	میانگین واریانس استخراجی (AVE>0.5)
آمادگی مدیران بانک	879/0	912/0	676/0
استفاده از فناوری اطلاعات	966/0	978/0	937/0
نوآوری در تصمیم گیری	757/0	860/0	672/0

با توجه به اینکه اعداد آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی (سازگاری درونی) و AVE همگی در بازه مربوطه قرار گرفته­اند، می­توان مناسب بودن وضعیت پایایی و روایی همگرای مدل پژوهش را تایید کرد.

با توجه به مقادیر بدست آمده، داده­های جمع­آوری شده برای اندازه­گیری متغیرهای پنهان از کفایت و برازش لازم برخوردارند و در نتیجه، نتایج حاصل از برآورد مدل پژوهش، قابل اتکا و مورد اعتماد می­باشند.

همچنین مقدار آماره  (استون-گیسر¹⁴) که قدرت پیش بینی مدل در سازه‌های درون‌زا را مشخص می‌کند. مدل‌هایی که دارای برازش ساختاری قابل قبول هستند، باید قابلیت پیش‌بینی متغیرهای درون‌زای مدل را داشته باشند. بدین معنی که اگر در یک مدل، روابط بین سازه‌ها به درستی تعریف شده باشند، سازه‌ها تاثیر کافی بر یکدیگر گذاشته و از این راه فرضیه ‌و سوالات به درستی تائید می شوند. هنسلر و همکاران (۲۰۰۹) سه مقدار 02/0، 15/0 و 35/0 را به عنوان قدرت پیش بینی کم، متوسط و قوی تعیین نموده اند.

جدول 10 : مقادیر آماره استون - گیسر متغیرهای پژوهش

متغیرها	معیار استون - گیسر	وضعیت
آمادگی مدیران بانک	493/0	تناسب پیش بین قوی
استفاده از فناوری اطلاعات	738/0	تناسب پیش بین قوی

بحث و نتیجه گیری

فرضیه : استفاده از فناوری اطلاعات تاثیر معناداری بر افزایش کیفیت تصمیم گیری در بین مدیران بانک سپه دارد.

با توجه به تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده ها  با استفاده از آزمون t  - استیودنت و ضریب همبستگی چنین نتیجه گرفتیم که فرضیه اصلی و پاسخ هر دو سوال اصلی مثبت می باشد . و نتایج زیر به دست آمد .

1-       استفاده از فناوری اطلاعات تاثیر معناداری بر افزایش کیفیت تصمیم گیری در بین مدیران بانک سپه دارد .

2-       بین بکارگیری چهار متغیر فناوری اطلاعات یعنی سخت افزار و نرم افزار ، داده و اطلاعات ، شبکه های اطلاع رسانی

و بهبود تصمیم گیری مدیران رابطه معنی داری وجود دارد . بیشترین همبستگی 81 درصد به متغییر داده و اطلاعات و

کمترین همبستگی به ترتیب به متغییر سخت افزار ، شبکه های ارتباطی ، و نرم افزار اختصاص داده شد .

3-       استفاده از فناوری اطلاعات ، تاثیر معنی داری بر ( نوآوری ، قابلیت اجرا ، قابلیت ارزیابی ، هم راستایی .

صحت ، دقت ، به هنگام بودن ) تصمیم گیری در بین مدیران بانک سپه دارد .

4-       آمادگی مدیران بانک تاثیر بین استفاده از فناوری اطلاعات و ( نوآوری ، قابلیت اجرا ، قابلیت ارزیابی ، هم راستایی ،

صحت ، دقت ، به هنگام بودن )  تصمیم گیری را تعدیل می کند .

یعنی استفاده از فناوری اطلاعات بر کیفیت تصمیم گیری مدیران با نک سپه تاثیر معنی داری دارد . همچنین آمادگی مدیران بانک سپه نیز بر کیفیت تصمیم گیری تاثیر معنی داری دارد .

5-با فرهنگ سازی درست و صحيح از طرف بانک سپه در استفاده از تکنولوژی­های نوين می­توان بر درک و نگرش کارکنان و کاربران بانک سپه افزود.

6-اگر انتخاب مديران بانک­ سپه بر اساس شايسته سالاری و تجربه بالای آن­ها باشد، می­توان استراتژی­های مالی بانک سپه را قوی­تر کرد.

7-مدیران ذیربط بانک سپه نسبت به سهولت و میزان دسترسی کاربران سیستم­های فناوری اطلاعات بانک باید نگاه عمیق تری داشته باشند تا از این طریق بتوانند در ارتقاء کیفیت تصمیمات سازمان خود موثر عمل نمایند.

8- با آگاه ­سازی اولیه جامعه تحقیق از هدف اصلی پژوهش ، می­توان روحیه و انگیزه همکاری پرسش گران را بالا برد

 

منابع

الواني، سيدمهدي ، محبوبه خسروی ( 1384 ) " نقش سامانه هاي اطلاعاتي مديريت در تصميم گيري" نشريه فصلنامه مطالعات مديريت ، شماره 4.

توپکانلو ، اعظم.، ایمان خاکی " بررسي تأثير فناوري اطلاعات در بهبود تصميم گيري مديران در بانك پاسارگاد مشهد." اولین همایش بین المللی مدیریت نوین در افق 1404.

حافظ نیا ، محمدرضا (1388) ،  روش تحقیق در علوم انسانی ، تهران ،  سمت.

صادق زاده ، مهرداد ، بهرام آقاخانی ( 1395) " تعیین تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تصمیم گیری بهتر مدیران در تربیت بدنی استان اردبیل" اولین کنفرانس بین المللی مدیریت، حسابداری، علوم تربیتی و اقتصاد مقاومتی ، اقدام و عمل .

فیاضی ، مرجان ، زهرا افشار ( 1394 ) " تاثیر فناوری اطلاعات بر کارکردهای مدیریت منابع انسانی در صنعت بیمه ".

فصلنامه مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات ، سال چهارم ، شماره 13 ، پاییز .

Chae, H. C., Koh, C. E., & Park, K. O. .  (2018)   . “ Information technology capability and firm performance: Role of industry” .  Information & Management , 55(5) , 525-546.

Godwin, L. N. . (2015) . “ Examining the impact of moral imagination on organizational decision making ” . Business & Society, 54(2), 254-278.

Gore, J., & Conway, G. E. . (2016) . “ Modeling and aiding intuition in organizational decision making: A call for bridging academia and practice” . Journal of Applied Research in Memory and Cognition , 5(3) , 331-334.

Carneiro, J., Saraiva, P., Martinho, D., Marreiros, G., & Novais, P. (2018) . “ Representing decision-makers using styles of behavior : An approach designed for group decision support systems” . Cognitive Systems Research, 47, 109-132.

García-Sánchez, E., García-Morales, V. J., & Martín-Rojas, R.  (2018) . “ Influence of Technological Assets on Organizational Performance through Absorptive Capacity ” Organizational Innovation and Internal Labour Flexibility،  Sustainability , 10(3) , 770.

Kasemsap, K . .  (2018). “  The role of information system within enterprise architecture and their impact on business performance، In Global Business Expansion: Concepts, Methodologies, Tools, and Applications” . ( pp. 1078-1102 ، (IGI Global.

         Garrison , G. Wakefield , R. L . & Kin , S . (2015) . “ The effects of IT capabilities and delivery model on cloud computing success and firm performance for cloud supported processes and operation “ . International journal of information Management . 35(4) . 377-393 .

Gore, J., & Conway, G. E. (2016).” Modeling and aiding intuition in organizational decision making: A call for bridging academia and practice” . Journal of Applied Research in Memory and Cognition, 5(3), 331-334.

 

   Quijano-Sanchez, Lara, and Federico Liberatore. "The BIG CHASE: A decision support system for client acquisition applied to financial networks." Decision Support Systems 98 (2017): 49

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Analysis of the Effects of Information Technology Application in Qualitative Promoting of Decisions a State Bank

 (Case Study : Sepah Bank )

Article type : Applied

Writers

Fattah Sharifzadeh¹⁵  ،  Alireza Mahdavi ¹⁶

Abstract

  Background : In the twentieth century , information and communication technology has rapidly spread across the globe and has affected many aspects of human life so that it is impossible to imagine an activity without information technology.

Objective : The purpose of this study was to investigate the effect of using information technology on increasing decision making among Sepah Bank managers.

Method : applied in terms of purpose and application in terms of the nature and method of descriptive survey. the research is a correlation type. Two questionnaires were used to collect information about the information technology and decision-making qualityrespectively.

The statistical population of the study consisted of all sepah bank managers in the city of Tehran, which equals to 700 people.    Cronbach's alpha the study also came in at over 0.7  . with Cochran formula, 260 individuals were selected as samples. Descriptive and inferential statistics were used for data analysis. Results using SPSS software and structural equations using SmartPLS software .

Findings : Cognition aspects information technology and relationship on increasing improve qualitative decision making Bank managers .

Conclusion : readiness of bank managers in using information technology and increasing the quality of decision making has a significant effect .

Keywords:Information Technology ، Organization Decision Making، Readiness Managers .

14

 

---

[1]  استاد ، گروه مدیریت دولتی ، دانشکده مدیریت و حسابداری ، دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران ، ایران .

ایمیل : sharifzadeh_f @ atu.ac.ir   ،  تلفن موبایل : [phone] . 

[2]  دانش آموخته کارشناسی ارشد ، گروه مدیریت دولتی ، دانشکده مدیریت و حسابداری ، دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران، ایران .

ایمیل : mahdavialireza1200@ gmail.com   ، تلفن موبایل : [phone] .

[3]  Elsevier

[4]  Emerald

[5]  Daniel Greeft

[6]  Decision Support Systems ( DSS )

[7]  Carneiro

[8]  Kolmogorov–Smirnov

[9]  Spearman

[10]  Hong

[11]  Lisrel

[12]  Amos

[13]  Stone-Geisser

[14]  Stone-Geisser

[15]  Professor ، Government Management Group ، Faculty of Management Group، Allameh Tabatabai University، Tehran،  Iran. Email: sharifzadeh_f @ atu.ac.ir ، Tel  Mobile  : [phone] .

[16]   Graduated M.A. ، Government Management Group ، Faculty of Management Group ، Allameh Tabatabai University، Tehran، Iran . Email: [e-mail] ، Tel Mobile  : [phone] .

---