رابطه سبک مدیریت کلاس معلمان و خلاقیت دانش آموزان بامیانجی گری بهزیستی روان شناختی دانش آموزان

محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های روان‏شناختی، علوم شناختی، علوم تربیتی و آموزشی (خلاقیت شناسی روان‏شناختی، خلاقیت شناسی پرورشی)

محمد مهدی شریعت باقری ¹ , آزاده شمسایی ²

1 - گروه روان شناسی بالینی-تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه روان شناسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1397/08/27 تاریخ پذیرش : 1398/07/06 تاریخ انتشار : 1398/07/01

کلید واژه: معلمان, خلاقیت, دانش‌آموزان, بهزیستی روان شناختی, سبک مدیریت کلاس,

چکیده مقاله :

چکیده هدف: هدف اصلی از پژوهش حاضر، تعیین رابطه سبک مدیریت کلاس معلمان و خلاقیت دانش‌آموزان با میانجی گری بهزیستی روان شناختی دانش‌آموزان مقطع اول متوسطه بود. روش پژوهش: روش پژوهش، توصیفی (غیرآزمایشی) و طرح از نوع طرح‌های همبستگی ، جامعه آماری پژوهش تمام دانش‌آموزان دختر مقطع اول متوسطه شهرستان چهاردانگه (حدود 1100 نفر) و معلمان آن ها (حدود 130 نفر) در سال تحصیلی 97-1396 بودند . به منطور برآوردحجم نمونه با استفاده ازجدول کرجسی ومورگان (1979)، از میان جامعه آماری، نمونه‌ای به حجم 285 نفر دانش‌آموز و 97 نفر معلم تعیین و انتخاب نمونه‌ها با روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس لیست اسامی معلمین و دانش‌آموزان و ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه خلاقیت عابدی (1363)، پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (۲۰۰۲)، پرسشنامه سبک مدیریت کلاس هوی (2000) بود. یافته ها: تحلیل داده‌های این پژوهش با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی میانگین ، واریانس و آمار استنباطی ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر نشان داد بین سبک مدیریت کلاس معلمان با خلاقیت و بین سبک مدیریت کلاس معلمان با بهزیستی روان شناختی دانش آموزان مقطع اول متوسطه رابطه معناداری وجود دارد همچنین بین خلاقیت دانش آموزان مقطع اول متوسطه با بهزیستی روان شناختی آنان رابطه وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج کلی پژوهش نشان داد که بین سبک مدیریت کلاس معلمان و خلاقیت دانش‌آموزان با میانجی گری بهزیستی روان شناختی دانش‌آموزان مقطع اول متوسطه رابطه وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

Abstract The main purpose of this study is to determine the relationship between teacher's class management style and students' creativity through mediation of psychological well-being among high school students. The research method was descriptive (non-experimental) and design was a correlation type design. The statistical population of the study is all female high school students in Chahardangeh (about 1100) and their teachers (about 130 people) in the academic year of 1966-97. Among the statistical population, a sample of 285 students for students and 97 individuals for teachers was selected and a simple random sampling method was used based on the list of names of teachers and students. The data gathering tool was Abedi's Creator Questionnaire (1363), Reif's Psychological Well-Being Questionnaire (2002), and Hui's Classroom Style Management Questionnaire (2000). First, after coordinating with the education authorities of Chardenghe city and providing necessary licenses, then coordinating with high school principals and giving explanations to authorities and students about how to do research and how to complete the questionnaires, teachers of the classroom management style questionnaire Hui, 2000) and students completed the questionnaire of creativity (2000) and the psychological well-being questionnaire (Reif, 2002). Finally, data analysis was performed. In order to analyze the data, descriptive statistics of mean and variance and inferential statistics of Pearson correlation coefficient and path analysis were used. To accelerate the results, the spss and LISREL software were used. Results showed that there is a relationship between the style of teacher class management and students' creativity by mediating the psychological well-being of high school students.

منابع و مأخذ:

اوجی نژاد، احمدرضا (1389) .تأثیر بهکارگیری الگوی تدریس بدیعهپردازی بر پرورش خلاقیتدانشآموزان دردرس انشاء، فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، سال اول، شماره 2 ، بهار 1389 ، 28 – 31.

اصغری، عیسی؛ ناستی زایی، ناصر و پورقاز، عبدالوهاب. (1395). رابطه سبک­های مدیریت کلاس با انگیزش پیشرفت و یادگیری خودراهبر دانشجویان تحصیلات تکمیلی. دانشگاه سیستان و بلوچستان. نشریه گام های توسعه در آموزش پزشکی ، سال سیزدهم، شماره 3 (پیاپی 35).

باب السلام، صفورا و شیخ الاسلامی، راضیه (1392). نقش جهت­گیری هدف پیشرفت در خلاقیت دانش­آموزان دوره راهنمایی شهرستان اصفهان. مجله مطالعات آموزشی و یادگیری، 5 (2)، 1-21.

بابایی امیری، ناهید و عاشوری، جمال. (1393). ارتباط راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی، خودکارآمدی، خلاقیت و هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی. راهبردهای شناختی در یادگیری، 2 (3)، 93-108.

پارسا، منوچهر (1393). بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیت، خودکارآمدی هیجانی وخلاقیت هیجانی با بهزیستی مدرسه در دانش آموزان دوره متوسطه. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید چمران اهواز.

پرپنجی،معصومه. دلاور،علی و فرخی،نورعلی(1398).نقش سلامت روان در رفتارهای خلاقانه دانش آموزان شاهد تهران. فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دورة هشتم، شمارة چهار، بهار، 153-170.

تجرد، افروز؛ فاضل، امین اله و قاسمی، فرشید (1393). بررسی تأثیر آموزش مهارتهای تفکر خلاق و نقادانه در بهزیستی روان شناختی دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر جهرم. تفکر و کودک، 5 (1)، 21-37.

تعویقی، مینا و کراسکیان، احمد (1390). رابطه مسئولیت پذیری با خلاقیت در دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهر کرج.  یافتههای نو در روان شناسی، 6 (4)، 80-94..

ثابت مقدم،مرتضی و بهرامیان، پریسا(1395). پرورش خلاقیت .کودکان و نوجوانان خلاق را بهتر بشناسید. اصفهان. انتشارات فرهنگ و مردم.

جهان تیغ، مینا و فتحی، کوروش. (1396). بررسی رابطهبین هوشهیجانیوخلاقیتبابهزیستی دانش آموزان دختر متوسطه اول شهرستان زابل . دومین کنگره بین المللی علوم انسانی، مطالعات فرهنگی.تهران.

جوهری، پروین و حیدری، مصطفی (1394). رابطه خلاقیت، سخت رویی و جهت گیری هدفی با بهزیستی روان شناختی دانش آموزان مقطع متوسطه. دومین همایش ملی روان شناسی و علوم وابسته. تربت جام.

خلعتبری، جواد و سهیلی پور، فاطمه زهرا(1396) بررسی رابطه جو عاطفی خانواده با خلاقیت دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان اصفهان. فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی.دورة هفتم، شمارةدو، پائیر،167-188.

رسولی، اسعد (1393). بررسی رابطه خلاقیت جهت‌گیری هدف پیشرفت با سبک مدیریت کلاسی معلمان ابتدایی شهرستان پیرانشهر. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه ارومیه.

رسولی و عیسی مراد (1395). اثر بخشی روش تدریس بدیعه پردازی برخلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان. فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی.دورة ششم، شمارةیک، تابستان 95، 157-174 .

رستگار، احمد؛ صیف، محمدحسن و مالکی، راحله (1397). بررسی رابطه سبک‌های مدیریت کلاس با بهزیستی تحصیلی با نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی در بین دانشجویان علوم پزشکی دانشگاه بوشهر. آموزش در علوم پزشکی، 18 (5)، 25-38.

سلیمان نژاد، اکبر (1393). رابطة سبک رفتار رهبری معلم با خلاقیت دانش آموزان مدارس راهنمایی. مجله تفکر و کودک،پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 5 (10)، 59-76.

شریفی، علی اکبر؛ داوری، رقیه(1388) مقایسه تأثیر سه روش پرورش خلاقیت در افزایش خلاقیت دانش آموزان پایه دوم راهنمایی. مجلهروانپزشکیوروان شناسیایران،15(1)-57-62.

کفایت، محمد. (1389). بررسی ارتباط شیوه ها و نگر ش های فرزند پروری با خلاقیت دانش آموزان سال اول دبیرستان های اهواز. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اهواز.

مشایخ، پریجان و برزیده، ام البنین (1390). بررسی تأثیر سبک رفتار رهبری معلم بر خلاقیت دانش آموزان دبستانی. نوآوری های مدیریت آموزشی، 21، 131-144.

مهرآمیز، سارا . اکبری بورنگ ، محمد و رستمی نژاد، محمد علی(1396). تبیین رفتارهای نوآورانه معلمان براساس باورهای غیرمنطقی و تفکرسیستمی آنان. فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. دورة هفتم، شمارة سه، زمستان  ، 195- 216.

وکیلی، عابدین؛ حاجی آقاجانی، سعید؛ رشیدی پور، علی و قربانی، راهب. (1389). بررسی عوامل تاثیر گذار بر ارزشیابی اساتید از دیدگاه دانشجویان: یک مطالعه جامع در دانشگاه علوم پزشکی سمنان. فصلنامه کومش، 12(2)، 93-103.

هژبری، امیر و شفیع زاده، حمید(1396). رابطه سبک مدیریت کلاس مبتنی بر خلاقیت با کیفیت زندگی در مدرسه و اضطراب دانش آموزان.فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. دورة هفتم، شمارة سه، زمستان، 107-132.

Adelman, K. (2008). Resiliency and Creativity. Articles from Rostered Lay Ministers, 21 (6), 96-109.

Ayyash-Abdo, H., & Sánchez-Ruiz, M. (2012). Subjective wellbeing and its relationship with academic achievement and multilinguality among Lebanese university students. International Journal of Psychology, 47(3), 192-202.

Batastini, S. D. (2012). The relationship among student's emotional intelligence, creativity and leadership. Dissertation Abstract International secction A: Humanities and social science, 62.

Bemjo-Toro, L., & Prieto-Ursúa, M. (2006). Teachers' irrational beliefs and their relationship to distress in the profession. Psychology in Spain, 10(1), 88-96.

Bosiok, D. & D. Serbia, D. (2014). ‘Teachers Leadership styles and students creativity’, Online Journal of Applied Knowledge Management, 1 (2), 78-89.

Dalton, m. (1986). The thought of teachers when practicing two models of teaching. Doctoral dissertation, University of Oregon.

Deci, E. L & Ryan, R. M. (2008). Hedonia, eudemonia, and well-being: An introduction. Journal of Happiness Studies, 9, 1-11.

Dinsmore, T. (2012). classroom managemen. Personality and Individual Differences, 47, 906–911.

Djigic G, Stojiljkovic S. (2013). Classroom management styles, classroom climate and school achievement. Procedia Soc Behav Sci; 29(2011); 819-28.

Ellis, A. (1977). The basic clinical theory of rational-emotive therapy. Handbook of rational-emotive therapy, 1(1977), 3-34. doi: 10.1023/A:1023921619370.

Fayender, R. & Bourg, L. (2013). The role of teachers' management style in predicting the responsibility and creativity of Dutch students. Australian Educational and Developmental Psychologist, 24(1), 5-18.

Gupta, Vishal. (2012). Psychological Capital as a Mediator of the Relationship between Leadership and Creative Performance Behaviors: Empirical Evidence from the Indian R&D Sector avalable in:

     https://facultylive.iimcal.ac.in/sites/facultylive.iimcal.ac.in/files/WPS%20711.pdf.

Hoy, W. K. (2005). The pupil control studies: Historical, theoretical and empirical analysis. J Educational Administration; 39(5): 424-41.

Kaloon, S. B., Gilbert, C & Alon, T. (2015).The prediction of educational well-being and the sense of belonging to the school in single-parent students based on emotional intelligence and creativity. Int J Methods Psychiatri Res, 14, 29-2

Martin, N. & Baldevein, R. (2010). Beliefs Regarding classroom   management style. Journal of Research in Rural Education, 15, 2, 1-5.

Morrison, Leslie & Vorhaus, John. (2012). The Impact of Pupil Behaviour and Wellbeing onEducational Outcomes. Avalable in: https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/219638/DFE-RR253.pdf.

Newcombe, N. S., Ambady, N., Eccles, J., Gomez, L., Klahr, D., Linn, M., Miller, K., & Mix, K. (2012). Psychology's role in mathematics and science education. American Psychologist, 64 (6), 538-550.

Oriahi, C. (2009). Influence of Motivation on Students’ Academic Performance. The Social Sciences, 4(1), 3-36.

Pervin, L. A., & John, O. P., (1997). Personality (theory and research).

Płóciennik, E. (2018). Children's creativity as a manifestation and predictor of their wisdom. Thinking Skills and Creativity, 28, 14-20.

Runco, M. A. (2015). Creativity: Theories and themes: Research, development and practice. San Diego, CA: Academic Press

Ryff, C. D. (2008). Psychological well-being in adult life. Current Directions in Psychological Science, 4, 99-104.

Ryff, C. D. & Singer, B. (2009). Ironies of the human condition: Well-being and health on the way to mortality. Washington, DC, US: American Psychological Association.

Salimirad, Fatemeh. Srimath, N. L. (2016). The Relationship Between, Psychological Well Being and Occupational Self-Efficacy among Teachers in the City of Mysore, India. Indian Psychology. 3(3): 14-21.

 Sigilai, R (2015). ‘A review of issues on the importance of head teacher's management to academic excellence in public primary schools in Kenya. International journal of Advanced Research, 1 (3), 161-175.

Tankein, F. N. & Marlow, J. (2016). The Effectiveness of Creative Thinking Training on Academic Self-Efficacy and Student's Psychological Well-being. Journal of Counseling Psychology, 10 (4), 387-394.