تبیین نقش میانجی رفتار نوآورانه و درگیری شغلی در رابطه بین سلامت روانی و عملکرد شغلی کارکنان

محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های روان‏شناختی، علوم شناختی، علوم تربیتی و آموزشی (خلاقیت شناسی روان‏شناختی، خلاقیت شناسی پرورشی)

زهرا فروتنی ¹ (مدرس/دانشگاه)
عطیه بحرانی ² (استادیارگروه مدیریت دولتی دانشکده مدیریت، اقتصاد و حسابداری دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران)
علی یوسفی ³ (دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت دولتی از دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1403/05/17 تاریخ پذیرش : 1403/05/17 تاریخ انتشار : 1403/05/17

کلید واژه: سلامت روانی, عملکرد شغلی, رفتار نوآورانه, درگیری شغلی.,

چکیده مقاله :

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی رفتار نوآورانه و درگیری شغلی در رابطه بین سلامت روانی و عملکرد شغلی کارکنان است. روش پژوهش: نوع پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده¬ها توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری شامل کارکنان اداره آب و فاضلاب شهر مسجد سلیمان به تعداد160 نفر و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 113 نفر است. روش نمونه¬گیری در این تحقیق به صورت تصادفی در دسترس بود. برای گردآوری داده¬ها از چهار پرسشنامه استاندارد و برای تجزیه و تحلیل داده¬ها از رویکرد مدل¬سازی معادلات ساختاری تحت نرم¬افزار PLSاستفاده شد. یافته ها : نتایج حاصل از تحلیل داده ها و آزمون فرضیه¬های پژوهش نشان داد، سلامت روانی کارکنان بر عملکرد شغلی آنها تأثیرمثبت و معناداری دارد. رفتار نوآورانه به عنوان متغیر میانجی بر رابطه بین سلامت روانی کارکنان و عملکرد شغلی تأثیرمثبت و معناداری دارد. درگیری شغلی به عنوان متغیر میانجی بر رابطه بین سلامت روانی کارکنان و عملکرد شغلی تأثیرمثبت و معناداری دارد. نتیجه گیری : رفتار نوآورانه و درگیری شغلی رابطه بین سلامت روانی کارکنان با عملکرد شغلی را تقویت می کنند.

چکیده انگلیسی:

Purpose: The purpose of this study is to investigate the mediating role of innovative behavior and job involvement in the relationship between mental health and job performance of employees. Research method: The type of research is applied in terms of purpose and descriptive-survey in terms of data collection method. The statistical population includes 160 employees of the Water and Wastewater Department of Masjid Sulaiman, and the sample size using the Cochran formula is 113. The sampling method in this research was randomly available. Four standard questionnaires were used to collect data and structural equation modeling approach under PLS software was used for data analysis. Findings: The results of data analysis and testing of research hypotheses showed that the mental health of employees has a positive and significant effect on their job performance. Innovative behavior as a mediating variable has a positive and significant effect on the relationship between employees' mental health and job performance. Job engagement as a mediating variable has a positive and significant effect on the relationship between employees' mental health and job performance. Conclusion: Innovative behavior and job involvement strengthen the relationship between employees' mental health and job performance.

منابع و مأخذ:

ادیب¬پور، محمدرضا؛ دانشور دیلمی، محمدرضا و دهقانیان، حامد. (1395). تأثیرتناسب محیطی فرد بر رفتارهای کاری نوآورانه و عملکرد شغلی با میانجی گری اعتماد در خلق نوآوری. مدیریت سازمان¬های دولتی، 4 (3)، 118-105.
آملی، فرنیا، عباس¬زاده، ناصر، حسینی، محمد علی. (1400)، شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد رفتار نوآورانه در دانشجویان (مطالعه موردی: دانشگاه¬های آزاد اسلامی استان مازندران). ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 11(2)، 180-151.
بی نام .( 1401) . اهمیت و تأثیرسفر بر سلامت روان و مشکلات روحی . بلاگ پایگـاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی ، 17/10/1401 .
حسنی بافرانی، طلعت. (1389) . ماهيت انسان و نيازهاي متعالي او از ديدگاه ويكتور فرانكل. روانشناسی و دین،3(4)، 5-32 .
جهانگیر، مصطفی؛ خوراکیان، علیرضا و لگزیان، محمد. (1395). بررسی تأثیرتعلق خاطر کاری بر رفتار نوآورانه با نقش میانجی به اشتراک گذاری خطاها. مدیریت نوآوری، 5(1)، 52-29.
دهقان، مریم؛ موقر، مرتضی وحسینی، ابوالحسن. (1400). بررسی تأثیررهبری تحول¬گرا بر رفتار نوآورانه با تأکید بر نقش میانجی رفتار پیشاهنگی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 10(4)، 112-87.
رضوانی، امینو خلجی، احسان. (1399). مروری بر تاریخچه، اصول، اهداف و نظریه¬های سلامت روان. مجموعه مقالات سمینار ملی رویکردهای نوین آموزش و پژوهش در انقلاب صنعتی چهارم، 9 آذر 1399، اهواز.
صابر فرزام، حمید و رشادت جو، حمیده . (1397). مدل ارتقاء عملکرد شغلی اعضای هیات علمی با تأکید بر سرمایه روانشناختی (مورد: جهاد دانشگاهی). تحقیقات مدیریت آموزشی، 10(38)، 106-81.
عباسی، میلاد؛ منظم، محمدرضا؛ شمسی¬پور، منصور و عرب علی بیک، حسین. (1399). مدل¬های ارزیابی عملکرد شغلی فردی: یک مطالعه مروری منظم. بهداشت و ایمنی کار، 11( 4)، 644-627.
علیرضاپور، اکرم و رستمی، نیلوفر. (1401). الگوی روابط خودکارآمدی خلاق، رفتار نوآورانه کاری و عملکرد شغلی در مدیران مدارس شهر کرمانشاه. مجموعه مقالات پانزدهمین کنفرانس بین المللی روانشناسی، مشاوره و علوم تربیتی.
عوض زاده، اله و کرمی، عبدالمجید. (1395). بررسی نقش درگیری شغلی بر افزایش خلاقیت کارکنان در سازمان. مهندسی مدیریت نوین، 5 (13) ، 45-35.
مرادی، مهدی؛ مرندی، زکیه و محسنی، ایمان. (1396). رابطه بین مدیریت دانش شخصی و عملکرد شغلی حسابداران. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 9(19)، 116-97.
نژاد اسماعیلی عزیزی، محمد باقر و صفرخانلو، جلال. (1398)، بررسی ارتباط بین ویژگی شخصیتی با عملکرد و رضایت شغلی کارکنان سازمان¬های امنیتی. مطالعات حفاظت و امنیت انتظامی، 4(52)، 58-29.
نظری سامانی، مرتضی. (1401). بررسی رابطه سلامت روان و عملکرد شغلی آتش¬نشانان شهرستان شهرکرد. مجموعه مقالات پنجمین همایش و نمایشگاه بین المللی آتش نشانی و ایمن شهری.
هاشمی، سید احمد. (1393). بررسی نقش واسطه¬گری سلامت روانی در رابطه بین تعهد مذهبی با عملکرد شغلی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد لامرد. روش¬ها و مدل¬های روانشناختی، 5 (18)، 79-65.
هداوند، مجتبی و کزازی ، روح الله .(1401). بررسي تأثير سازمان يادگيرنده بر عملكرد سازمان بـا نقـش ميـانجي رفتارهـاي نوآورانه (نوآوري باز)(مورد مطالعه: سازمان هواشناسي كشور) . مطالعات رفتاری در مدیریت ، 13(32) : 183-160.
Al-dalahmeh, M., Khalaf, R., & Obeidat, B. (2018). “The effect of employee engagement on organizational performance via the mediating role of job satisfaction: The case of IT employees in Jordanian banking sector”. Modern Applied Science, 12(6), 17-43.
Lu, X.; Yu, H.; Shan, B.(2022). Relationship between Employee Mental Health and Job Performance: Mediation Role of Innovative Behavior and Work Engagement. Int. J. Environ. Res. Public Health 2022, 19, 6599. https://doi.org/10.3390/ ijerph19116599.
Parent-Lamarche, Annick.(2022). Teleworking, Work Engagement, and Intention to Quit during the COVID-19 Pandemic: Same Storm, Different Boats? Int. J. Environ. Res. Public Health, 2022, 19, 1267.
Shahzad, K., Rehman, K. U., & Abbas, M. (2010). HR practices and leadership styles as predictors of employee attitude and behavior: evidence from Pakistan. European Journal of Social Science, 14(3), 417-426.
Shuck, B., Adelson, J. L., & Reio Jr, T. G. (2017). The employee engagement scale: Initial evidence for construct validity and implications for theory and practice. Human Resource Management, 56(6), 953-977.
Waheed, Abdul, Waheed, Salma, Ahmad, Naveed, Karamat, Jawad. (2023). Work engagement and organization performance: the mediating role of innovative work behavior and moderating role of perceived distributive fairness in manufacturing industry of Pakistan, Home International Journal of Business Performance Management, 24(1): 47-72.
van Zyl, Llewellyn Ellardus, van Oort, Amber, Rispens, Sonja, Olckers, Chantal. (2021). Work engagement and task performance within a global Dutch ICT-consulting firm: The mediating role of innovative work behaviors. Curr Psychol (2021) 40:4012–4023.