تأثیر شمنیسم مغولان بر معماری دوره ایلخانان در ایران

محورهای موضوعی : معماری

سهیل میری نژاد ^{1 *} , نفیسه سلجی ² , نسیم شهلا ³ , شبنم شکوری پرتوی ⁴ , سید مجتبی میرفردوس ⁵

1 - مربی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران.
2 - مربی، عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران.
3 - مربی، عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران.
4 - مربی، عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد عجب شیر، عجب شیر، ایران.
5 - مربی گروه عمران دانشگاه فنی و حرفه ای واحد مراغه، مراغه، ایران.

تاریخ دریافت : 1390/03/03 تاریخ پذیرش : 1391/12/07 تاریخ انتشار : 1393/12/01

کلید واژه: شمنیسم, مغولان, تصوف, معماری دوره ایلخانان, گنبد سلطانیه, ارگ علیشاه,

چکیده مقاله :

پس از ورود مغولان به ایران، آنها به مرور تحت تأثیر فرهنگ ایرانی اسلامی شروع به آبادانی نموده، در تعامل با فرهنگ ایرانی مستحیل شدند. نظریه تداوم تاریخی فرهنگ ایران1 در عین اهمیتش، باعث نادیده گرفتن تأثیرات اقوام بیگانه بر فرهنگ ایرانی شده‌است. لذا قصد آن است با بررسی فرهنگ مغولان، تأثیراتی را که به نظر می‌رسد این فرهنگ بر معماری ایرانی گذاشته با روش تفسیری از طریق مطالعات کتابخانه ای و بررسی دو نمونه معماری، مورد مداقه قرار گیرد. در این رابطه پس از بررسی آراء محققان بر این امر که معماری ایران در عصر ایلخانان بسیار وامدار معماری ایرانی قبل از خود بوده، تاکید شده است و تنها تأثیر مغولان را می‌توان در به‌کارگیری مقیاس کلان و بی سابقه ای دانست که ناشی از جنبه های آیینی و نمادین فرهنگ آنها بوده و در این نوشتار برای اولین بار به آنها اشاره شده است.