ارائه مدلی پیش بینی کننده از میزان رضایت از سفر با مترو
محورهای موضوعی : معماریمصطفی عباس زادگان 1 , راضیه رضازاده 2 , مریم محمدی 3 , سجاد علی‌پور اشلیکی 4
1 - * استادیار گروه شهرسازی، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران. (مسئول مکاتبات)
2 - استادیار گروه شهرسازی، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران
3 - دانشجوی دکترای شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران
4 - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری، دانشگاه علم و صنعت ایران
کلید واژه: مترو, sustainable urban transportation, توسعه پایدار شهری, Sustainable urban development, ویژگی‌های فردی, personal characteristics, حمل و نقل پایدار, میزان رضایت از سفر, رگرسیون رتبه‌ای, trip satisfaction level, ranked order regression,
چکیده مقاله :
عوامل موثر بر میزان رضایت از سفر با مترو به کارایی و کارآمدی آن یعنی سرعت، زمان بندی مناسب و امنیت مربوط می شود. اما هدف این نوشتار این است که فارغ از این مسائل، با ارائه مدلی مناسب، میزان مطلوبیت سفر با مترو را به عنوان یکی از شاخص های حمل و نقل پایدار شهری، از دید ویژگی های فردی استفاده کننده گان مانند جنسیت، سن، شغل، تحصیلات مورد بررسی قرار داده و متغیرهای مستقل تاثیرگذار را شناسایی نماید. بنابراین فرضیه تحقیق، تاثیرگذاری ویژگی های فردی استفاده کنندگان بر میزان رضایت از سفر با مترو است. بدین ترتیب هدف آن است تا با تکنیک پرسش گری از گروه های مختلف استفاده کننده و بررسی های آماری، مدلی بهینه و قابل تعمیم مبتنی بر پیش بینی رضایت مندی از سفر با مترو با استفاده از ویژگی های فردی ارائه شود. نتایج تحقیق نشان می دهد متغیر میزان فاصله از ایستگاه مترو، مکان اشتغال، سن بر میزان رضایت از سفر با مترو تاثیرگذار است.
Tehran with over 10,000,000 populations has an inadequate transportation system. One of the solutions to Tehran transportation system’s problem is development of sustainable urban transportation systems such as an underground rail system called metro. Tehran is benefiting of such a system since few years ago and now several lines with many stations are under construction. Despite its partial completion metro is already is accepted as a satisfactory mode of transportation in Tehran. Although some of the effective factors on trip satisfaction is related to speed, scheduling, safety and so forth, in this article a model is proposed in which the trip satisfaction as one of the sustainable urban transportation indices is studied against users' personal characteristics, and investigates the affective independent parameters. Therefore the research hypothesis is to examine the effects of users' personal characteristics on metro trip satisfaction. The aim of this article is to develop an optimum model to predict the metro trip satisfaction level through personal characteristics. Data is gathered through questionnaire survey. Two metro stations in vicinity of two universities of "Sharif" and "Iran Science and Technology" were selected for comparative purposes. 160 questionnaires were distributed equally within the neighborhoods in vicinity of the two metro stations. Also 240 questionnaires were distributed among metro passengers at the stations. Two major dependent variables were measures, "metro trip satisfaction level" and "metro trip satisfaction level in comparison with other transportation means". The independent variables are gender, age, education, occupation, place of work, distance from metro station and finally the reason for using metro. The results show that two variables of "distance from metro station" and "place of work have correlations with both dependent variables. Also "education level has a very high correlation with "metro trip satisfaction level". Considering the type of the data, for nominal data (gender and occupation), chi square, and for rank order data (age groups and education level), Gamma statistics were used for correlation study. The statistical analysis shows that the distance from metro station, place of work, and age are important and affecting the metro trip satisfaction level. While these statistics show the existence of relationship between variables, it does not provide a predictive model for behavior, which is of high importance for planning and design of urban environments. A regression analysis is need to build a predictive model, however due to variation in data which includes nominal as well as ordinal a rank-order regression model is used. This analysis shows that there is a much higher potential for selecting metro as a transportation mode for lower educated users than for higher educated ones. Also it shows that an increase in age would contribute to possibility of using metro as a satisfying means of transportation. Also the analysis shows that the lower distance to metro stations, would increase trip satisfaction level with metro. There are planning implications for these results including that in proximity to metro stations, job locations must concentrate, while sport and cultural facilities with younger users could be located further away.
احمدی، مهری و محرم نژاد، ناصر، (1385).«بررسی اطلاعات اماری ترافیک تهران براساس شاخص های حمل و نقل پایدار شهری»، هفتمین کنفرانس حمل و نقل ایران، تهران.
2- اردلان، مریم، )1386(. «ارزیابی حمل و نقل پایدار در شهرها، مطالعه موردی شهر تهران»، پایان نامه کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه علم و صنعت ایران.
3- جهانشاه لو، لعلا و امینی، الهام، (1385). «برنامهریزی شهری و نقش آن در دستیابی به حمل و نقل پایدار شهری»، هفتمین کنفرانس حمل و نقل ایران، تهران.
4- دفتر توسعه مترو، (1380). «گزارش پیشرفت کار»، معاونت پشتیبانی شرکت مترو، تهران، تهران.
5- رضازاده، راضیه، (1382). «مطالعات اجتماعی در زمینه اثرات ایجاد ایستگاههای مترو در بافت شهر»، پژوهشکده نظر، تهران.
6- عباس زادگان، مصطفی، (1386). «شهر، شهروند و ورزش»، نشر شهر، تهران.
7- کنف لاخر، هرمان، (1381). «اصول برنامه ریزی تردد پیاده و دوچرخه»، ترجمه دکتر فریدون قریب، انتشارات دانشگاه تهران.
8- گلریزان فاطمه، (1386). «الگوی طراحی فضاهای واسط شهری، نمونه موردی: ایستگاههای مترو تهران»، پایان نامه کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه علم وصنعت ایران.
9- لقایی، حسنعلی و محمدزاده تیتکانلو، حمیده، (1378). «مقدمهای بر مفهوم توسعه شهری پایدار و نقش برنامه ریزی شهری»، مجله هنرهای زیبا دانشگاه تهران، شماره 6.
10- لولین ، دیویس، (1384). «راهنمای طراحی شهری»، ترجمه رضا رضایی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
11- موسی کاظمی محمدی، سید مهدی، (1380). «توسعه پایدار شهری: مفاهیم و دیدگاه ها»، مجله تحقیقات جغرافیایی.
12-……, (2007), “S-PLUS 8 Guide to Statistics”, Volume1, Insightful Corporation, Seattle, WA.USA. Pp 380-384
13- ……., (2007), “SPSS 16.0 Command Syntax Reference”, SPSS Inc.IL, Chicago, USA. Pp1403-1407
14- Deakin, Elizabeth, (2001-2003), “Sustainable development and sustainable transportation: stratregies for Economic Prosperity Enviromental Quality, and Equity”, University of California at Berkeley Institute of Urban and Regional Development.
15- Sampaio, Breno Ramos, Neto, Oswaldo Lima and Sampaio, Yony ( 2008), “Efficiency analysis of public transport systems: Lessons for institutional planning”, Volume 42, Issue 3, March 2008, Pages 445-454
16- Tukey, J.W., Exploratory Data, (Source: http://www.tc.umn.edu/~zief0002/Notes/F08_02_EDA.pdf, Visited 10/2009)
17- www.cstctd.org
18- www.rudi.ir (2006), “Sustainable Transportation Goals”.
_||_