"عدالت محوری" و ضرورت انتقال مرکز خلافت از مدینه به کوفه (40-35 هـ ق)
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
علی‌اکبر خدری‌زاده
1
(استادیارگروه تاریخ
دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری)
کلید واژه: خلافت, تاریخ اسلام, حضرت علی(ع), مدینه, کوفه, عدالت محوری,
چکیده مقاله :
تغییر مرکز خلافت اسلامی از مدینه – نخستین مرکزیت حاکمیت اسلام – به شهر تازه تأسیس کوفه، یکی از رویدادهای مهم دوره‌ی خلافت حضرت علی(ع) به شمار می‌آید که نقش موثری در شکل گیری تحولات سیاسی سالهای ۳۵ تا ۴۰ هجری داشته است. این شهر که در سال ۱۷ هجری – مقارن با دوره‌ی خلافت عمر – به عنوان یک پایگاه نظامی و مرکز پشتیبانی به منظور تداوم جریان فتوحات اعراب بنیان نهاده شد، به تدریج با افزایش روند مهاجرت قبایل عرب به آنجا، به عنوان یک کانون مهم سیاسی در دوره‌ی خلافت علی(ع) اثرگذار و حائز موقعیت ممتاز اجتماعی در راستای تحقق عدالت و مبارزه با اشرافیت جدید بوده است. بر این اساس، مقاله‌ی حاضر بر این باور است که، صرف نظر از علل جانبی ناشی از ضرورت‌های سیاسی دورۀ مورد بحث، هدف اصلی علی(ع) از انتقال مرکز خلافت از مدینه به کوفه، ایجاد پایگاهی برای مبارزه با بقایای اشرافیت دوره عثمان و فراهم آوردن بستری مناسب برای تحقق عدالت اجتماعی بوده است.
The necessity for moving center of Islamic Caliphate is among those subjects which always mattered during different period of Islamic history and follow-ed by important effects. Changing the center of Islamic Caliphate from Medina – as the first Islamic government capital – to newly established city of Kufa, is considered one of the most important events of highness Ali (peace be upon him) Caliphate period. This alteration played an important role in shaping political events between 35 to 40 A.H. This city established in 17 A.H during Omar Caliphate, used as a military base and logistic center to make sure Arab achievements in Iran would continue, but eventually by increasing emigration of Arab tribes, Kufa became an important effective center in political and cultural affairs and served this special place during the Caliphate of highness Ali (PBUH) and Umayyad dynasty. On this basis, the article tries to survey briefly the reasons of changing Caliphate center from Medina to Kufa.