بررسی تطبیقی عدالت اجتماعی وآزادی از دیدگاه رشید رضا وسید قطب
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
شهلا داراب پور
1
(دانشجوي دكتري تاريخ، واحد علوم تحقيقات، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، ایران. darabpoursh29@gmail.com)
رضا شعبانی صمغ آبادی
2
(استاد گروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.)
جواد هروی
3
(دانشیار گروه تاریخ ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه ازاد اسلامی ، تهران ، ایران)
کلید واژه: : سید قطب, محمد رشیدرضا, عدالت اجتماعی, آزادی,
چکیده مقاله :
چکیده عدالت اجتماعی یکی از مفاهیم برجسته در میان اندیشمندان مسلمان در قرن بیستم بوده است. همزمان با رشد و گسترش اندیشه‌های سوسیالیستی و غالب شدن گفتمان عدالت اجتماعی، اندیشمندان مسلمان نیز به نظریه‌پردازی در باب عدالت اجتماعی پرداختند. سید قطب و رشید رضا دو تن از اندیشمندان مسلمان بودند که در مورد موضوعات اجتماعی و انطباق آن‌ها با اسلام به نظریه‌پردازی پرداختند. دراین پژوهش باروش توصیفی ،تحلیلی وبر اساس مطالعات کتابخانه ای به بررسی تطبیقی عدالت اجتماعی و آزادی از دیدگاه این دو متفکر خواهیم پرداخت .بر اساس یافته‌های پژوهش، در اندیشه‌ی سید قطب برخی از مفاهیم سیاسی با مفهوم عدالت اجتماعی پیوند خورده است که برجسته‌ترین آن‌ها آزادی، برابری و حقوق بشر است. از نظر سید قطب احکام عدالت اجتماعی، آزادی و برابری، از موضوعات مهمی است که اسلام وضع کرده و مردم را به آن مکلف کرده است. سید قطب چشم انداز اصلاحی خود را برای جامعه بر اساس تحقق عدالت اجتماعی بنا کرد و هدف اصلی وی این بود که دستیابی به مبانی اسلام، اعمال مشروعیت آن و اجرای مبانی اسلام منجر به تحقق عدالت اجتماعی خواهد شد. محمد رشید رضا نیز در غالب اندیشه‌های خود در باب حکومت به عدالت اجتماعی می‌پردازد. بنابراین از این نظر که هر دو پیاده‌سازی عدالت در جامعه را مرهون نظام سیاسی اسلامی می‌دانند میان آن‌ها قرابت وجود دارد اما باید توجه داشت که سید قطب با وضوح بیشتری در مورد آزادی و عدالت اجتماعی سخن گفته است. کلیدواژه: سید قطب، محمد رشیدرضا، عدالت اجتماعی، آزادی.
Social justice has been one of the prominent concepts among Muslim thinkers in the 20th century. Simultaneously with the growth and expansion of socialist ideas and the prevailing discourse of social justice, Muslim thinkers also theorized about social justice. Seyyed Qutb and Rashid Reza were two Muslim thinkers who theorized about social issues and their adaptation to Islam. This research was conducted with the aim of comparative analysis of social justice and freedom from the point of view of these two thinkers. According to the findings of the research, some political concepts are linked with the concept of social justice in Seyyed Qutb's thought, the most prominent of which are freedom, equality and human rights. According to Seyyid Qutb, the rules of social justice, freedom and equality are important issues that Islam has established and obliged people to follow. Seyyed Qutb based his reform vision for the society on the basis of the realization of social justice and his main goal was that achieving the foundations of Islam, applying its legitimacy and implementing the foundations of Islam will lead to the realization of social justice. Mohammad Rashid Reza also deals with social justice in most of his thoughts about governance. Therefore, in the sense that both consider the implementation of justice in society to be due to the Islamic political system, there is affinity between them, but it should be noted that Seyyed Qutb spoke more clearly about freedom and social justice. Keywords: Seyed Qutb, Mohammad Rashidreza, social justice, freedom.