مقایسه ی تاریخ نگاری اقبال و پیرنیا
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
مریم ابراهیمی
1
(عضو هیات علمی دانشگاه جامع علمی کاربردی)
کلید واژه: تاریخ نگاری, اقبال, پیرنیا,
چکیده مقاله :
تاریخ نویسی در ایران تقریباً تا یک قرن و نیم پیش و تا قبل از آشنایی ایرانیان با فرهنگ و تمدن جدید غرب تقریباً بر یک روال قرار داشت. هر چند هر از گاهی مورخی مانند بیهقی و دیگران از نظر واقعه‌یابی و واقع‌بینی روش نقد علمی درست تری به کار بردند اما بیشتر مورخان براساس سنت قبلی به واقعه نویسی به روایت مورخان قبلی پرداختن به هر حال شاید بتوان این گونه تصور نمود که یا سنت تاریخ نویسی بر همان روال بوده و یا از راه مصلحت اندیشی و ترسو ناایمنی‌های اجتماعی و یا از جهت عدم درک معنی وقایع و رویدادها از ذکر برخی رخدادها و درک آنها چشم می‌پوشیدند. از قرن سیزدهم هجری به تدریج جریان تازه‌ای در فن تاریخ نگاری نمایان شد که تا زمان حاضر ادامه یافت. از ابتدای قاجار جریان تازه‌ای در تاریخ نگاری به وجود آمد که یکی از مظاهر برخورد ایران با تمدن غرب بود. در این پژوهش تلاش می‌گردد که شیوه تاریخ نگاری دو نفر از مورخان دوره معاصر حسن پیرنیا و عباس اقبال مورد مقایسه قرار گیرد علت این مقایسه آن است که برخی حسن پیرنیا را که ناسیونالیستی محافظه کار بود بعنوان یکی از متقدمین شیوه‌های نوین تاریخنگاری محسوب دارند در حالیکه واقعاً اینچنین نیست با اینکه پیرنیا با تدوین تاریخ ایران باستان قدم بزرگی را برداشت اما به جهت گسترش بینش تاریخی و نظریه پردازی در زمینه تاریخ گامی برنداشته است و به نظر می-رسد مرحوم عباس اقبال از این نظر گامهای موثرتری برداشته است.
Historical writing in Iran was roughly one-and-a-half century before and before Iranian acquaintance with the new Western culture and civilization. However, from time to time, historians such as Beyhaghi and others used the method of scientific critique more precisely in terms of the facts and the facts. However, most historians, based on the previous tradition, were able to conceive of the eventuality of the past historians, it may be possible to imagine that either the tradition of historicity was on the same lines or through the social and social unconsciousness or cowardice, or because of lack of understanding of the meaning of events And the events watched some incidents and their perceptions. From the thirteenth century to the present, a new trend emerged in the history of history, which continued until now. Since the beginning of Qajar, there has been a new stream of historiography, one of the manifestations of Iran's encounter with Western civilization. In this research, it is attempted to compare the historiography of two contemporary historians, Hassan Pirnia and Abbas Iqbal, due to the comparison that some of Persiania's conservative nationalists, as one of the oldest methods of historiography While this is not really the case, despite the fact that Pirnia has taken a great step in formulating the history of ancient Iran, it has not taken a step towards the development of historical insights and theorizing on history, and it seems that the late Abbas Iqbal has taken more effective steps in this regard.
_||_