ارزیابی دانش، نگرش و عملکرد دانشجویان دانشگاه کردستان در خصوص مسایل زیست‌محیطی

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

گل افروز رمضانی ^{1 *} , هادی تحسینی ²

1 - دکتری تخصصی برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. *(مسئول مکاتبات)
2 - کارشناس ارشد منابع طبیعی محیط‌زیست، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

تاریخ دریافت : 1395/12/27 تاریخ پذیرش : 1396/06/25 تاریخ انتشار : 1397/10/01

کلید واژه: دانش, نگرش, عملکرد زیست‌محیطی, دانشگاه کردستان, دانشجویان,

چکیده مقاله :

نهادهای آموزش عالی، نهادهایی هستند که انتظار می‌رود با ارایه آموزش‌های مناسب، آگاهی لازم برای تغییر نگرش و رفتار دانشجویان جهت حمایت از محیط‌زیست را فراهم نماید. هدف از این مطالعه ارزیابی رفتارهای (دانش، نگرش و عملکرد) دانشجویان دانشگاه کردستان در خصوص مسایل زیست‌محیطی می‌باشد. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری در این پژوهش، کلیه ی دانشجویان دانشگاه کردستان بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 359 نفر از دانشجویان دختر و پسر (195 نفر دختر و 164 نفر پسر) به عنوان نمونه تحقیق از بین پنج دانشکده دانشگاه کردستان انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بود که بررسی روایی آن توسط شش نفر از متخصصین حوزه کشاورزی، منابع طبیعی و آموزش عالی صورت گرفت که پس از اصلاحاتی روایی آن مورد تایید قرار گرفت؛ همچنین برای سنجش پایایی و اعتبار آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که به طور کلی 81/0 محاسبه شد که نشان از اعتماد بالای پرسش نامه طراحی شده بود. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی (تی تک نمونه ای، تی مستقل، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی توکی) انجام شد. نتایج آمار استنباطی نشان داد؛ میزان آگاهی دانشجویان دانشگاه کردستان نسبت به مسایل زیست محیطی نسبتا بالاست. در بعد نگرشی دانشجویان دانشگاه کردستان نگرشی مثبت و موافق محیط‌زیست داشتند. در بعد عملکردی دانشجویان دانشگاه کردستان عملکردی قابل قبول و رضایت بخش در قبال مسایل زیست محیطی داشتند. همچنین بین میزان آگاهی، نگرش و عملکرد زیست محیطی دانشجویان پسر ودختر تفاوت معنی داری وجود داشت. در واقع در این مطالعه میزان آگاهی دانشجویان پسر نسبت به مسایل زیست محیطی بیش تر از میزان آگاهی دانشجویان دختر، هم چنین دانشجویان پسر از نگرش و عملکرد زیست محیطی مسوولانه تری نسبت به دانشجویان دختر برخوردار بودند. نتایج همچنین نشان داد؛ بین دانش و نگرش و عملکرد زیست محیطی دانشجویان دانشکده های منتخب تفاوت وجود داشت که در این میان میزان دانش و نگرش و عملکرد دانشجویان دانشکده منابع طبیعی نسبت به دانشجویان دانشکده های دیگر بالاتر بود و دانشجویان دانشکده ادبیات و علوم انسانی میزان اگاهی پایین تری داشتند. در این تحقیق نتایج آمار توصیفی همچنین نشان داد که؛ مشکلات مربوط به مسایل زیست محیطی در اولویت آخر دانشجویان قرار دارد که نشان می‌دهد دانشجویان کم تر به مسایل محیط‌زیست توجه دارند و بیش تر مشکلات اقتصادی، مورد توجه آن ها است. هم‌چنین اینترنت بیش ترین نقش را درزمینه اطلاع‌رسانی به دانشجویان دانشگاه کردستان در ارتباط با مسایل زیست محیطی بر عهده داشته و صداوسیما در رتبه بعدی قرار داشت. به عقیده دانشجویان دانشگاه کردستان، آگاهی دادن از طریق رسانه‌های گروهی و گنجاندن موضوعات محیط‌زیستی در کتب درسی دانش آموزان و برنامه درسی دانشجویان بیش از سایر موارد می‌تواند در بالا بردن سطح آگاهی‌های آن ها مؤثر واقع شود.

چکیده انگلیسی:

Higher education institutions, institutions that are expected to provide appropriate education, sufficient awareness to change the attitudes and behavior of students to protect the environment. The aim of this study was to evaluate the knowledge, attitude, and practice regarding environmental issues in the Kurdistan university students. The research method was a descriptive survey. The student society in this study were all students of Kurdistan University that were selected as research sample from five schools with using of random sampling (195 females and 164 males), and Tools were a researcher-made questionnaire. The questionnaire was designed to show a high reputation. As well as data analysis using descriptive and inferential statistics (one-sample t, t-test, and ANOVA and Tukey post hoc test) was performed. The results inferential statistics showed that the knowledge of students of Kurdistan is relatively high compared to the environmental issues. In the Kurdistan, university students had a positive attitude and pro-environment. University students' performance in the dimension of Kurdistan acceptable and satisfactory performance on environmental issues, respectively. Also among the knowledge, attitude, and practice of students, males were significantly more environmental. In fact, in this study, the awareness of environmental issues more male students than female students the knowledge, attitude, and practice, as well as male students than female students, had more environmentally responsible. The results also showed that between knowledge, attitude and behavior of college students were significantly more environmental In the meantime the knowledge, attitude and practice of students Department of Natural Resources were higher than other college students and the College of Literature lower level of awareness. The study descriptive statistics results also showed that; in this study, it was found that problems related to environmental issues are the student's last priority, which shows Students less attention to ecological problems and consider economic problems, addressed them. The Internet has the most important role in the field of information for students in relation to environmental issues. According to the University of Kurdistan, awareness through the mass media and the inclusion of environmental issues in textbooks Student and curriculum than other students can be effective in raising awareness of them.

منابع و مأخذ:

1. Barnett, J. 2011. Dangerous climate change in the Pacific Islands: Food production and food security. Reg. Environ. Change, vol.11, pp. 229-237.


2. Barnett, J. 2003. Security and climate change. Global Environ. Change, vol. 13, pp. 7-1


3. Zsuzsanna, F. piko, B. kovacs, S. Uzzoli, A. 2009. Air Pollution Is Bad for my Health: Hungarian Children’s Knowledge of the Role of Environment in Health and Disease. Health & Place, vol, 15, Pp. 239– 246.


4. Yildiz, N. Yilmaz, H. Demir, M. Toy, S. 2011. Effects of Personal Characteristics on Environmental Awareness; a Questionnaire Survey with University Campus People in a Developing Country Turkey. Scientific Research and Essays, 6(2), PP. 332-340.


5. Boeve-de Pauw, J. Donche, V. & Van Petegem, P. 2011. Adolescents’ environmental worldview and personality: An explorative study. Journal of Environmental Psychology, 31(2), 109–117.


6. Alp, E. Ertepinar, H. Tekkaya, C. Yilmaz, A. 2006. Statistical Analysis of Children’s Environmental Knowledge and Attitude in Turkey. International research in geographic and environmental knowledge, 15(3), PP. 210-223.


7. Arcury, T. 2008. Environmental Attitude and Environmental Knowledge. Human organization, 4(4), PP. 300-304.


8. Gottlieb, D. Vigoda-Gadot, E. Haim, A. & Kissinger, M. 2012. The ecological footprint as an educational tool for sustainability: A case study analysis in an Israeli public high school. International Journal of Educational Development, 32(1), 193–200.


9. Hawcroft, L. J. & Milfont, T. L. 2010. The use (and abuse) of the new environmental paradigm scale over the last 30 years: A meta-analysis. Journal of Environmental Psychology, 30(2), 143–158.


10. OECD. 2013. Synergies for Better Learning an international prespective on Evaluation and Assessment in Education. Publications Reviews of Evaluation and Assessment in Education, pp. 25-29.


11. Li, W. & Lang, M. 2015. Interpersonal relations and subjective well-being among preadolescents in China. Child Indicators Research, vol. 5, pp. 587–608.


12. Milfont, T. L. 2007a. An integrative framework for the study of the dimensionality of environmental attitudes. Unpublished manuscript.


13. Pilgrim, SE. Cullen, LC. Smith, DJ. Pretty, J. 2008. Ecological knowledge is lost in wealthier.


14. Kahn, PH. Kellert, SR. 2002. Children and nature. MIT Press, Cambridge communities and countries. Environ Sci Technol, 42(4), pp. 1004–1009


15. Wals, AEJ. 2007. Social learning: towards a sustainable world: principles, perspectives and praxis. Wageningen Academic Publishers, Wageningen


16. Knight, K. W. & Rosa, E. A. 2011. The environmental efficiency of well-being: A cross-national analysis. Social Science Research, 40(3), 931–949.


17. Liu, J. Ouyang, Z. & Miao, H. 2010. Environmental attitudes of stakeholders and their perceptions regarding protected area-community conflicts: A case study in China. Journal of Environmental Management, 91(11), pp. 2254–2262.


18. Stern, PC. And Dietz, T. 1994. The value basis of environmental concern. J Soc Issues, vol. 50, pp. 65–84


19. Stern, PC. 2000. toward a coherent theory of environmentally significant behaviour. J Soc Issues, vol. 36, pp. 407–424


20. Oguz, D. Cakci, I. & Kavas, S. 2010. Environmental Awareness of University Students in Ankara, Turkey. African Journal of Agricultural Researc, 5(19), pp. 2629-2636.


21. Teksoz, G. Sahin، E. & Ertpinar, H. 2010. A New Vision for Chemistry Education Students: Environmental Education. International Journal of Environmental & Science Education, 5(2), pp.131-149.


22. Kose, S. Gense, A. Genzer, K. and Erol, G. 2011. Investigation of Undergraduate Students, Environmental Attitudes. International Electronic Journal of Environmental Education, 1(2), pp. 1-12.


23. Akomolafe, O. 2011. Impact of Personal Factors on Environmental Education in Tertiary Institutions in Ekiti State, Nigeria. International Journal for Cross-Disciplinary Subjects in Education، 1(1), pp. 559-564.


24. Budak, D. 2005. Behavior and Attitude of Student Toward Environmental Issues at Faculty of Agricultural، Turkey. Journal of Applied Sciences, 12(3), pp. 1224-1227.


25. علوی مقدم، سیدمحمدرضا و همکاران، ارزیابی آگاهی، نگرش و عملکرد دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر در خصوص محیط‌زیست، علوم و فنّاوری محیط‌زیست،  زمستان 1391، دوره 14، شماره 4، ص 147-154.


26. رهبری، م، -بررسی میزان دانش، نگرش و مهارت‌های زیست‌محیطی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس در سال تحصیلی 92_93"- دومین همایش ملی و تخصصی پژوهش‌های محیط‌زیست ایران- 1394- همدان- انجمن ارزیابان محیط‌زیست هگمتانه.
    
    
    1. Areas, AS. Humble, F. and Kia, n. 2012. The relationship between rational action and environmental behavior (studied: the urban community Andimesh). Journal of Environment, vol. 51, PP. 68-78.
    
    
    2. فردوسی، سیما و همکاران، رابطه بین دانش زیست‏محیطی و رفتارهای محافظت از محیط، پژوهشنامه علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، 1386 ، شماره 53.
       
       
       1. Dunlap, R. E. 2008. The new environmental paradigm scale: From marginality to worldwide use. The Journal of Environmental Education, 40(1), pp. 3–18.
       
       
       2. He, X. Hong, T. Liu, L. & Tiefenbacher, J.A. 2011. Comparative Study of Environmental Knowledge، Attitudes and behaviors among University Students in China. International Research in Geographical and Environmental Education, 20(2), PP. 91-104.
       
       
       3. American Environmental Values Survey. 2006. American Views on the Environment in an Era of Polarization and Conflicting Priorities.
       
       
       4. NACEE. 2003. Nebraska Conservation and Environment Literacy and Awareness Survey, A report from the Nebraska Alliance for Conservation and Environment Education.
       
       
       5. Ugodulunwa, F. X. O., & Ugodulunwa, C. A., 1997. An Evaluation of Environmental Awareness among University Students: Strategies for Environmental Education, Department of Arts and Social Science Education, University of Joss, Joss, Nigeria.
       
       
    
    

26.   صالحی، صادق و پازوکی نژاد، زهرا، محیط‌زیست در آموزش عالی: ارزیابی دانش زیست‌محیطی دانشجویان دانشگاه‌های دولتی مازندران، مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، تابستان و پاییز 1393، دوره 2، شماره 4، صص 199-221.