تهیه نقشه پوشش اراضی منطقه رودبار قصران (شهرستان شمیرانات) با تکنیک سنجش از دور
محورهای موضوعی : آب و محیط زیستفاطمه کرمی قهی 1 , مرضیه علیخواه اصل 2 , محمد رضوانی 3 , فاطمه بکائیان 4
1 - کارشناس ارشد،مهندسی محیط زیست گرایش ارزیابی و آمایش سرزمین،دانشگاه پیام نور،تهران
2 - استا یار، گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
3 - استادیار، گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
4 - کارشناسی ارشد، مهندسی محیط زیست گرایش ارزیابی و آمایش سرزمین،گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
کلید واژه: کاربری و پوشش اراضی, رودبار قصران, طبقه بندی حداکثر احتمال,
چکیده مقاله :
یکی از مسایل مهم در فرایند توسعه شهری و منطقه ای در جهان، کاربری زمین و برنامه ریزی برای پایداری آن است. امروزه با توجه به توسعه روز افزون شهرها و عدم تعادل در پراکنش فضایی کاربری ها، ساماندهی کاربری اراضی و آگاهی از وضعیت پوشش اراضی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. تکنیک های سنجش از دور بهترین وسیله برای استخراج نقشه ی کاربری اراضی می باشد. بنابراین در این تحقیق، برای تهیه نقشه کاربری اراضی از روش طبقه بندی نظارت شده و الگوریتم طبقه بندی حداکثر احتمال استفاده گردید. منطقه مورد مطالعه بخش رودبار قصران شهرستان شمیرانات است و در این تحقیق، از تصاویر ماهواره ای لندست 8 (خرداد ماه) سنجنده OLI سال2015 استفاده گردید . نتایج نشان داد که به ترتیب اراضی بایر، مرتع، انسان ساخت و زراعی بیش ترین مساحت کاربری را تشکیل می دهند. برای ارزیابی صحت و دقت طبقه بندی های انجام شده، صحت کلی وضریب کاپا تعیین گردید که به ترتیب %74/97 و 92/0 به دست آمد. که نشان دهنده ی قابلیت بالای تصاویر لندست برای تهیه ی نقشه ی کاربری اراضی می باشد
One of the most important issues of urban and regional development throughout the world is land use and planning for its sustainability. Nowadays, organization of land use and understanding of land cover situation is a great importance due to the increasing development of cities and imbalance in the spatial distribution of users. Remote sensing techniques are the best application to extract the land use map. So in this study, for preparing the map of land use a Supervised Classification Technique and the Maximum Likelihood Classification Algorithm were used. The study area is located in the Roudbar-e Qasran region of Shemiranat county and in this research the Landsat-8 satellite images (June) of the OLI sensor in 2015 was used. The results showed that the barren lands, rangelands, man-made and farms comprise the largest area of use, respectively. To evaluate the accuracy of the classifications carried out, the total accuracy and Kappa coefficient were determined by 97.74% and 0.92%, respectively, representing the high resolution of Landsat images to map the land use.
1- Manandhar, R., O.A. Odeh, I., Gilmore Pontius Jr., R., (2010), Analysis of twenty years of Categorical land transitions in the Lower Hunter of New South Wales, Australia, Agriculture, Ecosystems and Environment, No. 135, PP. 336–346
2- علی خواه اصل، مرضیه، ناصری، داریوش، تنها قزلی، تیمور. تهیه نقشه پوشش اراضی حوزه آبخیز کفتاره با تکنیک سنجش از دور، فصلنامه انسان و محیط زیست، شماره 32، بهار 1395.
3- Jenson, J . R., 2005. Introductory Digital Image Pro-cessing: A Remote Perspectire, 3rd Edition, Up-per Saddle River. Prentice-Hall, 526.
4- مرادی، فرزاد، مختاری، محمد حسین، اردکانی، علی. ارزیابی کمی میزان توسعه شهر با استفاده از سنجش از دور(مطالعه موردی : شهر ورامین)، همایش ملی معماری، شهرسازی و نوسعه پایدار با محوریت از معماری بومی تا شهر پایدار، مشعد، موسسه آموزش عالی خاوران، 1392
5- اکبری، الهه، مجیدی، ابراهیم، امیر احمدی، ابوالقاسم. تهیه نقشه کاربری اراضی شهر سبزوار با استفاده از رو ش های حداکثراحتمال و شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه، فصلنامه آمایش محیط، شماره 28 ، صص148-128، سال 1392.
6- صالحی، یوسف، تازه، مهدی، میرزایی، سمیه، مرادی، حمیدرضا، توانگر، شهلا. مقایسۀ الگوریتم های مختلف طبقه بندی تصاویر ماهواره ای در تهیۀ نقشه کاربری اراضی (مورد مطالعه: شهرستان نور)، مجله ی کاربرید سنجش از دور و GIS در علوم منابع طبیعی (سال دوم، شماره 2)، تابستان 1390.
7- شتایی، شعبان، عبدی، امید. تهیه ی نقشه ی کاربری اراضی در مناطق کوهستانی زاگرس با استفاده از داده های سنجنده ی ETM+ (منطقه ی مورد مطالعه: حوزه سرخاب خرم آباد لرستان)، مجله ی علوم کشاورزی و منابع طبیعی، جلد چهاردهم، شماره اول، فروردین- اردیبهشت 1386.
8- Ayana, A.B., Kositsakulchai, E., 2012. Land Use Change Analysis Using Remote Sensing and Markov Modeling in Fincha Watershed, Ethiopia, Kasetsart J.(Nat.Sci.) 46:135-149.
9- De Moraes, J. F. L., Teyler, T., Cerri, C.C., Volkoff, B., 1998, Land cover mapping and carbon pools stimates in Rondonia, Brazil, International Journal of Remote Sensing, 19 (5):921-934.
10- -10Elizabeth, A. W., William, L., Stefanov, C.G., Diane, H., 2006.Land use and land cover mapping from diverse data sources for an arid urban environments. Computers, Environment and Urban Systems 30(3): 320–346.
11- علی خواه اصل، مرضیه، فروتن، الهام. استفاده از روش طبقه بندی فازی برای تهیه نقشه کاربری اراضی (مطالعه موردی: زیرحوزه آبخیزحبله رود)، فصلنامه انسان و محیط زیست،شماره 24 ، بهار 1392.
_||_