آشکارسازی پهنه های مطلوب احداث ژئوپارک به روش کومانسکو در شهرستان های منتخب استان لرستان

محورهای موضوعی : مربوط به گردشگری

سعید تقوی گودرزی ¹ , بهروز پروانه ²

1 - عضو هیات علمی گروه آب و هواشناسی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران
2 - عضوهیات علمی- مدیر گروه کارشناسی ارشد اقلیم شناسی وبرنامه ریزی محیطی

تاریخ دریافت : 1399/06/01 تاریخ پذیرش : 1399/06/18 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: ژئوتوریسم, لرستان, ژئوپارک, مدل کومانسکو,

چکیده مقاله :

استان لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران با انواع عوارض ژئومورفیک منحصر بفرد مانند غارها، آبشارها، دریاچه ها، تنگ ها و با قابلیت های تاریخی و زمین شناسی فراوان، دارای مناطق بهینه و مستعدی جهت احداث ژئوپارک می باشد. از اهداف این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای می باشد، شناسایی و معرفی جاذبه های ژئوتوریستی، اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز و شناسایی مناطق بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان می باشد. در همین راستا با روش توصیفی- تحلیلی و میدانی و با استفاده از نظرات متخصصین و کارشناسان و مدل کومانسکو، معیارها و زیر معیارهای موثر و مناطق پیشنهادی جهت احداث ژئوپارک با استفاده از پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت منطقه مستعد و بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان شناسایی شد. نتایج نشان می دهد که از بین 6 منطقه پیشنهادی با وجود قابلیت های ژئوتوریستی فراوان جهت احداث ژئوپارک، در چند منطقه امکان احداث ژئوپارک وجود دارد، اما مستعدترین منطقه احداث ژئوپارک، محدوده دریاچه گهر و اطراف آن می باشد

چکیده انگلیسی:

Lorestan province as the capital of geotourism of Iran with its unique geomorphic features such as caves, waterfalls, lakes and many historical and geological potentials, has optimal and suitable areas for construction of geoparks.The present research is applied-developmental the aim of which is to identify and introduce geotourism attractions, to prioritize the required criteria and sub-criteria, and also to identify the optimal areas for the construction of geoparks in Lorestan province. In this regard, using descriptive-analytical and field-based methods, based on experts' opinions, and using questionnaire as well as the Comannescu model, the criteria and effective sub-criteria and suggested areas for geopark construction were investigated. Finally, the optimal geopark site was identified in Lorestan province. The results showed that among the six proposed zones, despite the numerous geo-tourism capabilities for geopark construction, in some areas geoparks can be constructed, but the most desirable area for the construction of geoparks, is Gahar Lake and its surroundings.

منابع و مأخذ:

• 
  
  
  
  1. اصغری سراسکانرود، صیاد؛ تقیلو، علی اکبر؛ زینالی، بتول، 1394، ارزیابی تطبیقی توان گردشگری منطقه‌ای با تأکید بر ژئوتوریسم(مطالعه موردی: هفت چشمه نقده، دره قاسملو و بند ارومیه)، فصلنامه برنامه ریزی منططقه ای، سال پنجم، شماره 17، صص 178-163.
  
  
  2. امری کاظمی، ع. اطلس ژئوتوریسم قشم(نگاهی به پدیده‌های زمین شناسی قشم). تهران.
  
  
  3. ثروتی، م.ر، کزازی.ا.1385. ژئوتوریسم و فرصت‌های برنامه‌ریزی آن در استان همدان. فضای جغرافیایی. شماره 24. صص 38-1.
  
  
  4. حاج علیلو، ب.، نکویی صدر. ب.1390. ژئوتوریسم. انتشارات دانشگاه پیام نور. تهران.
  
  
  5. رامشت، م.ح.، فیض الهی، م.، رحیمی، ع.، افشاری، ج. 1391. مکان‌یابی و بررسی پتانسیل‌های اکوتوریسمی ژئوپارک مهریز یزد با استفاده از GIS. اولین همایش ملی جغرافیا و گردشگری در هزاره سوم. نجف آباد.
  
  
  6. روستایی، ش.، بهرامی.ز.1392. ارزیابی توانمندی های ژئوتوریستی تالاب های پلدختربه روش پرالونگ. جغرافیاوآمایش شهری – منطقه‌ای. شماره 9. ص 82-69.
  
  
  7. شایان، سیاوش؛ بنی صفار، معصومه؛ زارع، غلامرضا؛ فضلی، نفیسه، 1392، ارزیابی توانمندی توسعه گردشگری پایدار ژئومورفوسایت‌ها با تأکید بر روش کومانسکو (مطالعه موردی: ژئومورفوسایت‌های مسیر گردشگری کرج – چالوس تا تونل کندوان)، مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، شماره 5، صص 93 -78.
  
  
  8. شرفی، سیامک، 1394، زمین باستان شناسی حوضه رودخانه سیمره در قلمرو پادگانه‌های دریاچه‌ای هولوسن، رساله دکتری ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران.
  
  
  9. ممیز، آ.ا.، عباسی، م. قاسمی، س.ع.1391. آینده فرصتهای کارآفرینی در حوزه زمین‌گردی مطالعه موردی: منطقه جلفا. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. سال دوازدهم. شماره26.ص 22-7.
  
  
  10. ناظری، ف.1385. ژئوتوریسم و پایداری محیط. سایت میراث فرهنگی و گردشگری. تهران.
  
  
  11. نوریان، ن.1390. بررسی و امکان سنجی ایجاد ژئوپارک در منطقه کهگیلویه و بویراحمد. اولین همایش بین‌المللی مدیریت گردشگری و توسعه پایدار.
  
  
  12. یاراحمدی، د.، شرفی.س.1393. بررسی قابلیت‌های ژئوتوریستی دره شیرز جهت معرفی به عنوان ژئوپارک. طرح پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان، لرستان.
  
  
  13. یمانی، م.،گورابی، ا.ا.، شمسی پور، ع.ا.، مرادی پور.ف.1393. ارزیابی ژئواقلیم بافت کوهستانی در راستای شناسایی مناطق ژئوتوریسم زمستانی در استان لرستان. فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای. شماره 16. صص 94-81.
  
  
  14. Amrikazemi‚ A.2003.Introducing Ecotourism of Iran.International Ecotourism Conference of Australia.
  
  
  15. Brilha, J. 2009. Geological heritage and European geoparks in Portgal, proceedings of the VIII European Geoparks Conference, Idanha-a-Nova: 14-16, Portugul.
  
  
  16. Cartner, W.2002. Tourism development, VNB: 13-18.
  
  
  17. Dowling, R., Newsome, D. (eds).2005.Geotourism, Routledg publication.352 p.
  
  
  18. Enrico,M.Tommaso, P andGianluca, E.2011.Geomorphosites and Geotourism in the Parks of the Abruzzo Region (Central Italy). 3:233–251.
  
  
  19. Jayakumar, Liuke.2007.Geoindicators unsustainable management of geoparks. Geopark Newsletter.
  
  
  20. Mashal, M.RahmatiKamel, S.SeyediSahebari, S.Mashal, DerakhshaniFard, M.Moradi,A.Khounchin,S.Abbasi, S.2012. Investigation of Hour Alazim Wetland Geotourism Capabilities, Australian Journal of Basic and Applied Sciences. 6(7): 226-230.
  
  
  21. Newsome, D. and Dowling, R.K.2006.the Scope and Nature of Geotourism. In: Dowling, R.K. and Newsome, D.,Eds., Geotourism, Chapter One.Elsevier. Oxford.3-25.
  
  
  22. Taherpour Khalil Abad, M.FazelValipour, M.E.Torshizian, H.A.Taherpour Khalil Abad, V.Asmaryan, S.2012. The Geotourism Potential Investigations in Kashmar Area, Khorasan-e-Razavi Province, NE Iran, Iranian Journal of Earth Sciences.4 :51-60.
  
  
  23. Ulloa, A., Goicoechea, C.2013.geotourism potential of underground sites in costa rica, Tourism and Karst Areas, 6(1): 43-56.
  
  
  24. Yazdi, A.Emami, M.H.Jafari, H. R.2013. IRAN, the Center of Geotourism Potentials, Journal of Basic and Applied Scientific Research. 3(1s): 458-465.
  
  
  25. Yazdi, A.2013. Qeshm Island of Iran, Natural Academy of Geotourism Development, Journal of Basic and Applied Scientific Research, 3(2s):405-411.