تحلیلی بر عوامل تعیین کننده رضایت مندی گردشگران شهری با استفاده از مدل کانو(مطالعه موردی شهر قم)

محورهای موضوعی : مربوط به گردشگری

حسن مافی فروتن ¹ (کارمند شهرداری قم)
مجتبی جاودان ² (عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی - دانشکده علوم جغرافیایی -مدیر گروه جغرافیای برنامه ریزی گردشگری)

تاریخ دریافت : 1397/04/29 تاریخ پذیرش : 1397/06/05 تاریخ انتشار : 1397/06/30

کلید واژه: گردشگری شهری, شهر قم, مدل کانو, رضایتمندی دیدار کنندگان, آزمون T تک نمونه ای,

چکیده مقاله :

شهر قم به عنوان مهم ترین پایگاه مذهبی تشیع و دومّین مرکز زیارتی کشور بیکی از شهرهایی می باشد که بیشترین مسافرت و تردد را در کشور به خود اختصاص داده است از اینرو شناسایی عوامل تاثیر گذار که موجب افزایش رضایت دیدارکنندگان گردد معمولاً به افزایش میزان ماندگاری،وفاداری و افزایش جذب گردشگر کمک می کند.این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی ، از نظر زمان مقطعی و از نظر ماهیت و روش توصیفی تحلیلی می باشد جامعه ی آماری پژوهش، دیدارکنندگان ورودی به شهر قم در تابستان 1396 می باشد که تعداد 384 نفربه عنوان افراد نمونه انتخاب شدند. روش تحلیل اطلاعات مبتنی بر آماره های توصیفی و استنباطی است،برای تعیین توزیع متغیرها از آزمون کلمگروف اسمیرنوف و برای اثبات فرضیه های تحقیق از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است به منظور سنجش داده ها و محاسبه میزان ضریب رضایتمندی دیدار کنندگان شهر قم از عناصراصلی، ثانویه و جانبی محصول گردشگری شهری بر اساس الگوی جانسون وربک که هدف از انجام این پژوهش می باشد از مدل کانو بهره گرفته شده است و کلیه عوامل در گروه های نیازهای اساسی، عملکردی و انگیزشی این مدل طبقه بندی شد.نتایج پژوهش نشان داد مهمترین اولویت های رضایت مندی در گروه الزامات عملکردی به ترتیب رفتار دوستانه احترام متقابل، پاسخگویی و میهمان نوازی مردم و تنوع بخشی به جذابیت های گردشگری شهری می باشد ، همچنین مهمترین اولویت ها در گروه الزامات انگیزشی به ترتیب شرکت در سرگرمی های شبانه و وجود علائم راهنمایی مسیر در سطح شهر می باشد.

چکیده انگلیسی:

Regarding the placement of Masumeh's Holy Shrine and the sacred mosque of Jamkaran at Qom city, it considered to be the most important Shia religious center and the second largest pilgrimage center in the country. Furthermore, situated this city on the intersection of communication routes of 17 provinces, it is the most important focal point of transportation network in Iran. Hence, identifying influential factors that increase satisfaction of visitors by meeting the expectations of them will usually help to attract more tourists and subsequently increase the length of residence. The current study is an applied research in terms of time, nature and descriptive-analytical method. The statistical population of the study is visitors entering Qom in summer 2017, in which 384 individuals were selected as sample of analysis. In order to analyze the data and evaluate satisfaction of visitors, each element of the urban tourism product (primary, secondary and lateral) is classified and analyzed based on the Jansen-Verbeke’s Structure of Urban Tourism in the categories of basic, functional and motivation needs of the Kano model. The results of this study shows that the most important satisfaction priorities in the functional requirements group are respectively friendly behavior of mutual respect, responsiveness and hospitality of the people and diversification into the attractions of urban tourism (complementary to pilgrimage and religious tourism), and the most important priorities in the motivational requirements group participate in evening events and nightlife and the presence of road signs in the city, providing maps and brochures to tourists

منابع و مأخذ:

ابراهیم پور، ح، سیدنقوی،م،یعقوبی،ن،1390، عوامل مؤثر بر رضایت و وفاداری گردشگران در استان اردبیل مطالعة موردی منطقة گردشگری سرعین، فصلنامة مطالعات گردشگری شماره14،ص 69تا92.

2- ابراهیم زاده،ع،کاظمی زاد، ش، 1389، برنامه‌ریزی استراتژیک توسعۀ گردشگری با تأکید بر گردشگری مذهبی مورد مطالعه قم، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 76، ص 141 تا 115.

3- ابراهیم زاده،ع،یاری،میاری،س،1392، شناسایی و اولویت بندی الزامات رضایتمندی گردشگری شهری با استفاده از مدل کانو مطالعه موردی شهر بروجرد، مجله آمایش جغرافیایی فضا، شماره9، ص127تا150.

4-اردکانی،س،میرغفوری،س،1389،شناسایی و اولویتبندی مؤلفه‌های مؤثر بر سطح رضایت گردشگران خارجی در شیراز با استفاده از تکنیک‌های تحلیل عاملی و تصمیم گیری چند شاخصه،فصلنامه مطالعات گردشگری شماره 13،ص2تا23.

5- انصاری،آ،اسدس،ع،1395،ارزیابی وفاداری گردشگر به مقصد با رویکرد داده کاوی گردشگران داخلی شهر اصفهان،فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، شماره 35، ص85تا105.

6- پور جابری،م،1393،تقسیمات سیاسی فضا و تعادل در نظام شهری منطقه (مورد مطالعه: تقسیم استان خراسان بزرگ)،پژوهش‌های جغرافیایی برنامه ریزی شهری، دوره دوم - شماره 4 ص559 تا 577

7- پور محمدی، م، خلیلی، ر،کرمی،م،پور کریم، س،1394، شناسایی و اولویت‌بندی الزامات رضایت‌مندی گردشگران شهری مطالعه موردی: شهر تبریز، فصلنامه فضای گردشگری، دوره5، شماره 17، ص 1تا24. 

8- رنجبریان، ب، زاهدی، م، بررسی اثرات تکرار سفر به اصفهان بر میزان رضایت‌مندی گردشگران خارجی، 1386،مجله جغرافیا و توسعه‌ی ناحیه ای، شماره 9،ص 66تا78.

9- سایت شهرداری قم به آدرس: www.qom.ir

10- صباغ کرمانی،م،1380، ضرورت ارتقای تعاونیها و جایگاه آن در بخش سوم اقتصاد،فصلنامه پژوهش‌های مدیریت در ایران، دوره 5، شماره 2 پیاپی 19، تابستان 1380، ص 1تا20

11 - ضیایی، م،عباسی،ن،1390،ارزیابی کیفیت محصول گردشگری شهری تهران از دید گردشگران درون مرزی،گردشگری و توسعه،دوره1،شماره1،ص76تا96.

12- طاهری کیا، ف، فخاریان، م، لاجوردی، م، 1390، شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر میزان رضایت مشتریان از محصول پودر آ. ب. ث شرکت کندر با استفاده از مدل کانو، نشریه پژوهشگر مدیریت، دوره 8، تابستان 1390،شماره 22، ص 67 تا 81

13- فضلی،ص، علیزاده، م، 1387، تجزیه و تحلیل و اولویت بندی بهینه‌ی نیازهای مشتریان رویکرد مدل ادغامی کانو وQFD، زمستان 1387 - شماره 49 علمی پژوهشی، ص145 تا 170.

14- قنبری نژاد،م،1390،رضایت مشتریان در محیط بازار،ص3 تا 20.

15- مرکز آمار ایران،1393، چکیده نتایج طرح آمارگیری از گردشگران ملی بهار.

16- ملکی مین باش رزگاه،م،بلوچی،ح،فارسی زاده،ح،1394،بررسی تاثیر تصویر مقصد و رضایت از مقصد بر نیتهای بازدید گردشگران، مجله‌ی برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری،سال چهارم، شماره ی12،ص11تا33.