شبیه سازی و پیش نگری اثرات تغییر اقلیم با استفاده از برخی سناریوهای جدید SSP و مدل‌های CMIP6 بر تغییرات بارش شهرستان اردبیل
محورهای موضوعی : اقلیم شناسی
برومند صلاحی
1
,
مهناز صابر
2
,
فاطمه وطن پرست قلعه جوق
3
1 - استاد آب و هواشناسی،گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی
2 - دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده علوم اجتماعی، گروه آموزشی جغرافیای طبیعی
3 - دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده علوم اجتماعی، گروه آموزشی جغرافیای طبیعی
کلید واژه: پیش‌بینی, اردبیل, بارش, CanESM5, SSP,
چکیده مقاله :
در این پژوهش، تغییرات بارش سالانه شهرستان اردبیل بر اساس ریزگردانی برونداد برخی مدل‌های CMIP6 تحت سناریوهای انتشار گازهای گلخانه‌ای در نرم افزار SDSM6.1 مدلسازی و تحلیل شده است. بدین منظور، بارش روزانه ایستگاه سینوپتیک اردبیل از سال 1979 تا 2014 به‌عنوان داده‌های مشاهداتی در نظر گرفته شد و تغییرات آن برای دهه‌‌های آینده تا سال 2043 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ریزمقیاس‌نمایی در دوره پایه تحت مدل‌های گردش عمومی CanESM5 و NorESM2-MM عملکرد نسبتاً خوبی را در تخمین بارش ماهانه ایستگاه اردبیل نشان داد. نتایج نشان داد که در مارس، آوریل و می، کم‌برآوردی، در جولای بیش‌برآوردی و در بقیه ماه‌ها انطباق نسبتاً خوبی با داده‌های مشاهداتی دارد. میانگین سالانه بارش دوره آینده بر اساس خروجی مدل CanESM5 تحت سناریوهای SSP1-2.6 و SSP5-8.5به‌ترتیب 245 و 243 میلی‌متر محاسبه شد که در مقایسه با میانگین دوره تاریخی، کاهشی حدود 38 و 40 میلی‌متری را نشان می‌دهد. نتایج شبیه‌سازی بارش شهرستان اردبیل با مدل CanESM5 نشان داد در مقیاس ماهانه، بارش در 20 سال آینده در آوریل و می تحت سناریوی SSP1-2.6 بین 14 تا 15 میلی‌متر و تحت سناریوی SSP5-8.5 بین 16 الی 17 میلی‌متر کاهش و در جولای تا سپتامبر و دسامبر حداقل 5 میلی‌متر نسبت به دوره پایه افزایش خواهد یافت.
In this research, the annual rainfall changes of Ardabil City have been modeled and analyzed based on the downscaling of the output of some CMIP6 models under the greenhouse gas emission scenarios in the SDSM6.1 software. For this purpose, the daily precipitation of the Ardabil synoptic station from 1979 to 2014 was considered as observational data, and its changes were analyzed for the next decades until 2043. The downscaled results in the base period under CanESM5 and NorESM2-MM general circulation models showed relatively good performance in estimating the monthly precipitation of Ardabil station. The results showed that in March, April, and May, there is an underestimation, in July there is an overestimation and in the other months there is a relatively good performance with the observational data. The annual average precipitation of the future period based on the output of the CanESM5 model under the SSP1-2.6 and SSP5-8.5 scenarios was calculated as 245 and 243 mm respectively, which shows a decrease of about 38 and 40 mm compared to the average of the historical period. The results of the Ardabil rainfall simulation with the CanESM5 model showed that on a monthly scale, the rainfall in the next 20 years in April and May under the SSP1-2.6 scenario is between 14 and 15 mm and under the SSP5-8.5 scenario between 16 and 17 mm will decrease and in July to September and December, it will increase by at least 5 mm compared to the base period.