تبخیر-تعرق مرجع (ETo) یکی از پارامترهای اصلی در برنامهریزی منابع آب و مدیریت آب آبیاری در مزرعه میباشد. از طرفی، ضریب تشت کلاس A (Kp ) عامل مهمی برای محاسبه تبخیر-تعرق است. روشهای مختلفی در تعیین مقدار Kp با استفاده از سرعت باد، رطوبت نسبی و طول پوشش گیاهی وجود دارد چکیده کامل
تبخیر-تعرق مرجع (ETo) یکی از پارامترهای اصلی در برنامهریزی منابع آب و مدیریت آب آبیاری در مزرعه میباشد. از طرفی، ضریب تشت کلاس A (Kp ) عامل مهمی برای محاسبه تبخیر-تعرق است. روشهای مختلفی در تعیین مقدار Kp با استفاده از سرعت باد، رطوبت نسبی و طول پوشش گیاهی وجود دارد. در پژوهش حاضر با استفاده از دادههای هواشناسی روزانه در دوره 4 ساله از ایستگاه هواشناسی شهرکرد با استفاده از معادلات گوناگون نظیر کوئنکا (Cuenca)، آلن پرویت (Allen and Pruitt)، اشنایدر (Snyder)، اورنگ (Orang) و پریرا (Pereira) مقادیر ضریب تشت تخمین زده شد. سپس این مقادیر با استفاده از روشهای تعیین تبخیر-تعرق گیاه مرجع، شامل فائو-پنمن-مانتیث پنمن 24، تورک، بلانی-کریدل و هارگریوز-سامانی نیز به دست آمد. سپس تمام روشها با نتایج حاصل از روش لایسیمتر به عنوان روش مبنا مورد مقایسه قرار گرفت. همچنین برای انتخاب بهترین مدل، بین سه پارامتر ریشه میانگین مربعات خطا، شاخص میانگین قدر مطلق خطا و خطای استاندارد تخمین رتبه بندی انجام شد. نتایج نشان داد که معادلات مبتنی بر تشت تبخیر نتایج بهتری نسبت به روشهای تجربی دارند. همچنین معادله تورک به عنوان دقیقترین و پنمن 24 به عنوان ضعیفترین روش تعیین شدند.
پرونده مقاله
تعیین تبخیر- تعرق گیاه مرجع عاملی اساسی در برآورد نیاز آبی گیاه و به دنبال آن مدیریت و برنامه ریزی صحیح آبیاری به شمار می آید. برای تخمین این عامل روش ها و معادلات متفاوتی ارائه شده که دقت این روش ها بر اساس اطلاعات هواشناسی مورد استفاده و شرایط اقلیمی منطقه متفاوت است. چکیده کامل
تعیین تبخیر- تعرق گیاه مرجع عاملی اساسی در برآورد نیاز آبی گیاه و به دنبال آن مدیریت و برنامه ریزی صحیح آبیاری به شمار می آید. برای تخمین این عامل روش ها و معادلات متفاوتی ارائه شده که دقت این روش ها بر اساس اطلاعات هواشناسی مورد استفاده و شرایط اقلیمی منطقه متفاوت است. بنابراین بررسی و ارزیابی روش های مختلف و تعیین روش مناسب برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع در هر منطقه امری ضروری می باشد. در این مطالعه با استفاده از داده های لایسیمتری برداشت شده در مدت 4 سال در ایستگاه تحقیقاتی اسماعیل آباد واقع در استان قزوین، مقادیر تبخیر- تعرق گیاه مرجع اندازه گیری شد. سپس به منظور مقایسه دقت روش های مختلف تجربی، روش لایسیمتر به عنوان مرجع در نظر گرفته شده و روش های هارگریوز- سامانی، بلانی- کریدل، تورک، پنمن- مانتیث فائو، مک کینک، بریستلی- تیلور، پنمن- فائو و تشت تبخیر بر اساس آن مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه، روش تشت تبخیر با بیش ترین ضریب همبستگی (973/0) و کم ترین خطای استاندارد (81/3) نسبت به روش مرجع، مناسب ترین روش در برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع در منطقه مورد مطالعه بوده است. همچنین، روش پریستلی- تیلور با کم ترین ضریب همبستگی (896/0) و بیش ترین خطای استاندارد (16/23) در بین روش های مورد مطالعه کم ترین دقت را داشته است. معادلات پنمن- مانتیث فائو و هارگریوز سامانی نیز با ضرایب همبستگی 904/0 و 899/0 پس از معادله تشت تبخیر بیش ترین همبستگی را با داده های لایسیمتری داشتند.
پرونده مقاله