تأثیر سواد مالی و درک ریسک بر انتخاب سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران

محورهای موضوعی : مهندسی مالی

آتنا حسن زاده سلمانی ¹ (دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت مالی.، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد یادگار امام خمینی (ره)شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
عبدالمجید دهقان ² (گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد یادگار امام خمینی (ره)شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
محسن علیخانی ³ (گروه کشاورزی، دانشکده فنی و مهندسی، واحد یادگار امام خمینی (ره)شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1398/10/28 تاریخ پذیرش : 1398/01/27 تاریخ انتشار : 1398/10/01

کلید واژه: سواد مالی, تصمیم سرمایه گذاری, درک ریسک,

چکیده مقاله :

هدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم های سرمایه گذاری و بررسی رابطه سطح سواد مالی سرمای ه گذاران و تصمیم های سرمایه گذاری آنان است. این پژوهش از نوع همبستگی است و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. این پرسشنامه به شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیمات سرمایه گذاران و همچنین ارزیابی سطح سواد مالی و درک ریسک سرمایه گذاران می پردازد. نتایج نشان می دهد که ذهنیات فردی، اطلاعات حسابداری، اطلاعات اقتصادی و نیازهای مالی شخصی بر تصمیم گیری سرمایه گذاری در ایران، تأثیر دارند. در حالی که بین سطح سواد مالی و تصمیمات سرمایه گذاران، رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین مشخص گردید سن، جنسیت، وضعیت تاهل رابطه معنی داری با تصمیمات سرمایه گذاران ندارد ولی سطح تحصیلات با سواد مالی سرمایه گذاران رابطه مستقیم و معنی داری دارد. به علاوه نتیجه نشان می دهد که با در نظر گرفتن میزان درک ریسک سرمایه گذاران، میزان ریسک پذیری آنها بر تصمیمات سرمایه گذاری آنها تاثیرگذار می باشد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study is to identify the factors affecting investment decisions and to investigate the relationship between the level of financial literacy of investors and their investment decisions. This is a correlation study and a questionnaire was used to collect data. This questionnaire identifies the factors affecting investor decisions, as well as assesses the level of financial literacy and risk perception of investors. The results show that individual mentality, accounting information, economic information, and personal financial needs affect investment decisions in Iran. While there is no meaningful relationship between financial literacy and investor decisions. It was also determined that age, gender, marital status does not have a significant relationship with investors' decisions, but the level of education has a direct and meaningful relationship with the financial literacy of investors. In addition, the result shows that taking into account the level of risk perception of investors, their risk appetite is influenced by their investment decisions.

منابع و مأخذ:

• ذر، عادل؛ مومنی، منصور، (1380)، "آمار و کاربرد آن در مدیریت"، جلد اول، چاپ دهم، تهران: انتشارات سمت


• رضایی، فرزین و ثریا ویسی حصار (1392)" ،تأثیر ریسک اطلاعات بر هزینه ناخالص بدهی و هزینه سهام عادی تعدیل شده شرکتها"، فصلنامه علمی-پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، سال 6 ،شماره 17


• شهریاری، سارا (1386)" ،بررسی و آزمون رفتار توده وار سرمایه گذاران با استفاده از انحرافات بازده سهام از بازده کل بازار در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای (1384-1380) ،"بررسیهای حسابداری و حسابرسی، دوره 14 ،شماره 49 ،صص 44-25.


• معین الدین ، محمود.یعقوب نژاد ، احمد. نیکو مرام ، هاشم، 1390، "ارائه الگویی جهت سنجش سواد مالی دانشجویان ایرانی با استفاده ازروش دلفی فازی"، مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار شماره هشتم.


• معین الدین، محمود؛(1390)« ارزیابی و ارائه الگوی مناسب جهت سنجش سواد مالی دانشجویان ایرانی» رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.


• یوسفی، زهرا، (1390)، "اندازه گیری سواد مالی سرمایه گذاران حقیقی بورس اوراق بهادار ایران و ارتباط سواد مالی با تنوع پرتفوی و تصمیمات سرمایه گذاری آنها"، پایانامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد یزد.

• Al-Tamimi, H. and Bin Kalli, A., (2009) , “Financial literacy and investmentdecisions of UAE investors”, The Journal of Risk Finance, No. 5, pp. 500-516.


• Bowen, C. F. (2002). Financial Knowledge of Teens and Their Parents. Financial Counseling and Planning, 13(2), 93-102.


• Baker, Malcolm & Wurgler, Jeffrey (2007). Investor Sentiment in the Stock Market, Journal of Economic Perspectives, American Economic Association, vol. 21(2), pages 129-152, spring


• Bannier, C. E., & Neubert, M. (2016). Gender differences in financial risk taking: The role of financial literacy and risk tolerance. Economics Letters, 145, 130-135. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.econlet.2016.05.033


• Campbell, J. (2006). Household Finance. Journal of Finance, 61(4), 1553-1604.


• Cheung, K. L., Evers, S. M. A. A., Hiligsmann, M., Vokó, Z., Pokhrel, S., Jones, T., . . . de Vries, H. (2016). Understanding the stakeholders’ intention to use economic decision-support tools: A cross-sectional study with the tobacco return on investment tool. Health Policy, 120(1), 46-54. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.healthpol.2015.11.004


• Grohmann, A., Kouwenberg, R., & Menkhoff, L. (2015). Childhood roots of financial literacy. Journal of Economic Psychology, 51, 114-133. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.joep.2015.09.002


• Hastings, J. S., & Tejeda-Ashton, L. (2008). Financial Literacy, Information, and Demand Elasticity: Survey and Experimental Evidence from Mexico. NBER Working Paper. Retrieved from http://www.nber.org/papers/w14538.


• Hirshleifer, David A., (2001). Investor Psychology and Asset Pricing AFA 2001 New Orleans Meetings.


• Huston, S. J. (2010). Measuring Financial Literacy. The Journal Of Consumer Affairs, 44(2), 296-316


• Hirshleifer, David A., (2001). Investor Psychology and Asset Pricing AFA 2001 New Orleans MeetingsHastings, J. S., Madrian, B. C., & Skimmyhorn, W. L. (2012). Financial Literacy, Financial Education and Economic Outcomes. Nber Working Paper Series. National Bureau of Economic Research. Retrieved from http://www.nber. org/papers/w18412.


• Lucarelli, C., Uberti, P., Brighetti, G., & Maggi, M. (2015). Risky choices and emotion-based learning. Journal of Economic Psychology, 49, 59-73. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.joep.2015.04.004


• Lusardi, A., & Mitchell, O. S. (2011a). Financial Literacy and Planning: Implications for Retirement Wellbeing. NBER Working Paper, No. 17078, retrieved from National Bureau of Economic Research website: http://www.nber.org/papers/w17078.


• Lusardi, A., Mitchell, O. S., & Curto, V. (2014). Financial literacy and financial sophistication in the older population. Journal of Pension Economics and Finance, 13(4), 347-366


• Mahdavi, M., & Horton, N. J. (2014). Financial Knowledge among Educated Women: Room for Improvement. The Journal of Consumer Affairs, 48(2), 403-417.


• Miller, M., (2009), “The case for financial literacy in developing countries”, World Bank Group, Washington, DC.


• (2005). Improving financial literacy. Analysis of issues and policies. Organization for Economic Co-operation and Development Publications.


• Potrich, A. C. G., Vieira, K. M., Coronel, D. A., & Bender Filho, R. (2015). Financial literacy in Southern Brazil: Modeling and invariance between genders. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 6, 1-12. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jbef.2015.03.002Starbuck, W.H. & F.J. Milliken (1988), Executives’ Perceptual Flters: What they Notice and How They Make Sense, In: Hambrick, D.C. (Ed.), The Executive Effect: Concepts and Methods for Studying Top Managers, JAI Press, Greenwich, CT, PP. 35–65.


• Park, S.-M., Cho, S.-I. L., & Choi, M.-K. (2010). The effect of paternal investment on female fertility intention in South Korea. Evolution and Human Behavior, 31(6), 447-452. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.evolhumbehav.2010.07.001


• Rosa M. & Mayoral, Eleuterio Vallelado (2012), "The Interaction of Environmental Factors and Individual Traits on Investors Perception", The Spanish Review of Financial Economics, Vol. 10, PP. 62-73.


• Starbuck, W.H. & F.J. Milliken (1988), Executives’ Perceptual Flters: What they Notice and How They Make Sense, In: Hambrick, D.C. (Ed.), The Executive Effect: Concepts and Methods for Studying Top Managers, JAI Press, Greenwich, CT, PP. 35–65.


• Van Winsen, F. Wauters, E. Lauwers, L. de May, Y. Van Passel, S. & Vancauteren, M. (2011). Combining risk perception and risk attitude: A comprehensive individual risk behavior model.


• Wang, L. X.; K. Shi, & H. Xia Fan (2006), "Psychological Mechanisms of Investors in Chinese Stock Markets", Journal of Economic Psychology, Vol. 27, PP.762-780.


• Yaghubnezhad, A., Nikoomaram, H., & Moeinodin, M. (2011). Introducing a Model for Measuring Iranian Student Financial Literacy Using Delphi Method. Journal of Financial Engineering and Securities Management, 2(8), 1-49. (in Persian


• Zhu, W., Wei, J., & Zhao, D. (2016). Anti-nuclear behavioral intentions: The role of perceived knowledge, information processing, and risk perception. Energy Policy, 88, 168-177. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.enpol.2015.10.009