الگوسازی سوگیری های رفتاری سرمایه‌گذاران در انتخاب سبد سهام در دوره شیوع اپیدمی کرونا

محورهای موضوعی : پژوهش های مالی و رفتاری در حسابداری

سعید هریوندی ¹ , احمد احمدی ² , محمود لاری دشت بیاض ³

1 - دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بیرجند، بیرجند، ایران
2 - استادیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بیرجند، بیرجند، ایران
3 - دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

تاریخ دریافت : 1402/07/28 تاریخ پذیرش : 1402/09/14 تاریخ انتشار : 1402/09/30

کلید واژه: شیوع کرونا, روش داده بنیاد, سوگیری های رفتاری, بحران‌های اجتماعی,

چکیده مقاله :

هدف اصلی این پژوهش بررسی اثرات بحران‌های اجتماعی بر فرآیند تصمیم‌گیری سهامداران است. بنابراین پژوهش حاضر به الگو‌سازی تورش‌های رفتاری سرمایه‌گذاران در انتخاب سبد سهام در دوره شیوع بیماری کرونا پرداخته است. برای این منظور، داده‌های موردنیاز از طریق مطالعات پیشین و مصاحبه با اعضای خبره بازار سهام گردآوری شد. همچنین، جهت ارائه الگو از روش داده بنیاد استفاده گردید. نتایج کدگذاری باز نشان داد که 45 مفهوم اصلی در قالب شرایط علّی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر، مقوله محوری و پیامدها، جهت تبیین مدل تورش‌های رفتاری سرمایه‌گذاران در انتخاب سبد سهام در دوره شیوع بیماری کرونا در بازار سهام ایران وجود دارد که شایع‌ترین آن‌ها تورش‌های رفتاری دنباله‌روی از جمع، واکنش کمتر از حد، توجه بیش‌ازحد به شایعات، کوته‌بینی، اثر تمایلی، تازه‌گرایی و زیان‌گریزی می‌باشند. درنهایت، با استفاده از کدگذاری انتخابی، الگوی پارادایمی تورش‌های رفتاری سرمایه‌گذاران در انتخاب سبد سهام در دوره شیوع بیماری کرونا در بازار سهام ایران طراحی شد؛ بطوری‌که 13 مفهوم، شرایط علّی، 10 مفهوم، شرایط زمینه‌ای، 10 مفهوم، شرایط مداخله‌گر، 7 مفهوم، مقوله محوری و 5 مفهوم، پیامدهای تورش‌های رفتاری سرمایه‌گذاران در انتخاب سبد سهام در دوره شیوع اپیدمی کرونا در بازار سهام ایران را تبیین می‌کنند. این پژوهش برای اولین بار تورش‌های رفتاری سرمایه‌گذاران را در یک دوره خاص ( شیوع بیماری کرونا) بررسی کرده و الگویی را ارائه نموده است که می‌توان آن را به بحران‌های اجتماعی دیگر نیز تعمیم داد.

چکیده انگلیسی:

Abstract: The main goal of this research is to investigate the effects of social crises on the decision-making process of shareholders. The current research has focused on modeling the behavior patterns of investors in choosing a stock portfolio during the outbreak of the Corona virus. The required data was collected through previous studies and interviews with stock market experts. Also, in order to present the model, the foundation data method was used. The results of open coding showed that 45 main concepts in the form of causal conditions, contextual conditions, intervening conditions, central categories and consequences, in order to explain the model of investors' behavioral tendencies in choosing a stock portfolio during the outbreak of the Corona disease in the market. There are Iranian stocks, the most common of which are the behavioral tendencies of following the crowd, under-reacting, paying too much attention to rumors, short-sightedness, tendency effect, innovation and loss aversion. By using selective coding, a paradigmatic pattern of investors' behavioral trends in choosing a stock portfolio during the outbreak of the Corona disease in the Iranian stock market was designed so that 13 concepts are causal conditions, 10 are background conditions, 10 are intervening conditions, 7 are core phenomenon, and 5 are the consequences of investors' behavioral biases in choosing a stock portfolio during the mentioned period in the Iranian stock market.This research has examined the behavioral patterns of investors in a specific period (coronavirus outbreak) and presented a model that can be extended to other social crises.