فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - تاثیر گیاهان پوششی زمستانه چاودار، جو و کلزا در دو تراکم کاشت بر زیست توده، تراکم و تنوع جمعیت طبیعی علف های هرز زمستانه
  مهدی غفاری گودرز احمدوند محمدرضا اردکانی ایمان نادعلی فرامرز الهی پناه
  رشد گیاهان پوششی در دوره بین دو گیاه زراعی اصلی این پتانسیل را دارد که بعنوان یک راهبرد و یک جزء مهمی از سیستم مدیریت اکولوژیک علف های هرز عمل نماید. به منظور بررسی تاثیر کشت گیاهان پوششی زمستانه بر زیست توده، تراکم و تنوع جمعیت طبیعی علف های هرز، در سال زراعی 88-1387 آ چکیده کامل

  رشد گیاهان پوششی در دوره بین دو گیاه زراعی اصلی این پتانسیل را دارد که بعنوان یک راهبرد و یک جزء مهمی از سیستم مدیریت اکولوژیک علف های هرز عمل نماید. به منظور بررسی تاثیر کشت گیاهان پوششی زمستانه بر زیست توده، تراکم و تنوع جمعیت طبیعی علف های هرز، در سال زراعی 88-1387 آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای این آزمایش شامل گیاهان پوششی زمستانه: چاودار، جو و کلزا هر کدام در دو تراکم کاشت معمول و سه برابر معمول و تیمار شاهد (بدون گیاه پوششی) بودند. تیمارهای چاودار و جو با تراکم سه برابر، به ترتیب با تولید1503.5و1392.2گرم در متر مربع زیست توده بیشتری نسبت به سایر تیمارها تولید کردند. مالچ زنده چاودار، جو و کلزا با تراکم سه برابر، 230 روز پس از کشت زیست توده علف های هرز را که در تیمار شاهد معادل788.26گرم در متر مربع بود به ترتیب به58.65،27.20و41.72گرم در متر مربع تنزل دادند و بر این اساس زیست توده علف های هرز را 97، 96 و 94 درصد نسبت به شاهد کاهش دادند. همچنین تیمارهای گیاه پوششی مورد اشاره، تراکم بوته علف های هرز را در مقایسه با شاهد به ترتیب 82، 66 و 81 درصد کاهش دادند. و تیمارهای مذکور تنوع گونه علف های هرز را که در تیمار شاهد19.33گونه در متر مربع بود به ترتیب به7.66، 10 و10.33گونه کاهش دادند. به طور کلی مالچ زنده گیاهان پوششی می تواند موجب کاهش رقابت علف های هرز با گیاهان زراعی اصلی در کشت بهاره شده و ممکن است بانک بذر علف های هرز را نیز در خاک کاهش دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - استفاده از تلاش بازآوری، عملکرد کمی و کیفی برای شناسایی هیبریدهای آفتابگردان متحمل به تنش خشکی
  
  به منظور ارزیابی هیبریدهای آفتابگردان با خصوصیات مختلف رشدی در شرایط تنش کم آبی، سه آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال 1385 اجرا گردید. در آزمایش اول که در شرایط آبیاری مناسب اجرا چکیده کامل

  به منظور ارزیابی هیبریدهای آفتابگردان با خصوصیات مختلف رشدی در شرایط تنش کم آبی، سه آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال 1385 اجرا گردید. در آزمایش اول که در شرایط آبیاری مناسب اجرا شد، زمان آبیاری کلیه کرت ها بر اساس 60 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاسAاز زمان کاشت تا پایان دوره رشد گیاه بود و در آزمایش دوم و سوم که در شرایط تنش متوسط و شدید کم آبی اجرا گردید، زمان آبیاری کلیه کرت های آزمایشی به ترتیب بر اساس 120 و 180 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر انجام شد. همچنین در تیمارهای تنش کم آبی وزن خشک تک گیاه، عملکرد دانه، تلاش بازآوری، شاخص برداشت و عملکرد روغن کاهش معنی داری یافت. در میان هیبریدهای مورد برسی آلستار با دارا بودن بالاترین شاخص سطح برگ در مرحله گلدهی، از بیشترین عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد روغن نیز برخوردار بود. در شرایط آبیاری مناسب هیبریدهای دیررس شاخص سطح برگ بیشتری نسبت به هیبریدهای زودرس داشتند و با اعمال تنش کم آبی شاخص سطح برگ در تمام هیبریدهای آفتابگردان کاهش یافت ولی میزان کاهش در هیبریدهای دیررس بسیار بیشتر از هیبریدهای زودرس بود. در شرایط آبیاری مناسب هیبریدهای دیررس به همراه هیبرید نسبتا زودرس آلستار از بیشترین وزن خشک گیاه برخوردار بودند، درحالی که در تیمار تنش کم آبی هیبریدهای زودرس برتر بودند. همچنین بیشترین عملکرد دانه در سطوح تنش متوسط و شدید کم آبی از هیبرید آلستار به ترتیب به میزان 1671 و 702 کیلوگرم در هکتار و در شرایط آبیاری مناسب از هیبرید مهر به میزان 3861 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - بررسی اثرات تنش خشکی بر برخی آنزیم های آنتی اکسیدانت و پرولین در سورگوم
  
  به منظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر تجمع آنزیم های آنتی اکسیدانت و پرولین در سورگوم علوفه ایی، آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده در پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در منطقه شهر قدس به اجرا درآمد، دراین آزمایش 4 رقم ژنوتیپ سورگوم علوفه ایی مورد بررسی قرار گرفتند. چکیده کامل

  به منظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر تجمع آنزیم های آنتی اکسیدانت و پرولین در سورگوم علوفه ایی، آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده در پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در منطقه شهر قدس به اجرا درآمد، دراین آزمایش 4 رقم ژنوتیپ سورگوم علوفه ایی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادکه مقدار پرولین در شرایط تنش نسبت به شرایط نرمال بیشتر است. اثر ارقام بر میزان تجمع پرولین در سطح5% احتمال معنی دار بود. همچنین میزان آنزیم های سوپراکسید دیسموتازی، دی هیدروکسی گوانوزین،مالون دی آلدئید در شرایط تنش نسبت به دور آبیاری نرمال افزایش معنی دار داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - تعدیل اثرات تنش خشکی بر عملکرد و اجزا عملکرد ذرت تحت مصرف پتاسیم
  
  به منظور بررسی تاثیر پتاسیم در تعدیل اثرات تنش خشکی بر روی ذرت، آزمایشی به صورت طرح کرت های دو بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی طی سال 1387 در ایستگاه تحقیقات جهاد کشاورزی شهرستان خوی اجرا گردید. آبیاری به عنوان فاکتور اصلی شامل سه سطح (آبیاری پس از 70، 105 و 14 چکیده کامل

  به منظور بررسی تاثیر پتاسیم در تعدیل اثرات تنش خشکی بر روی ذرت، آزمایشی به صورت طرح کرت های دو بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی طی سال 1387 در ایستگاه تحقیقات جهاد کشاورزی شهرستان خوی اجرا گردید. آبیاری به عنوان فاکتور اصلی شامل سه سطح (آبیاری پس از 70، 105 و 140 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاسA)، رقم به عنوان فاکتور فرعی شامل دو رقم (704 و 666) و مصرف پتاسیم به عنوان فاکتور فرعی فرعی شامل سه سطح (عدم مصرف پتاسیم، مصرف بر اساس توصیه کودی و مصرف دو برابر توصیه کودی) بود. نتایج نشان داد که بین سطوح آبیاری از لحاظ تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف دانه و عملکرد بیولوژیک اختلاف معنی داری وجود داشت. به طوری که در تمام صفات مذکور تیمار آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر برتر از سایر تیمارها بود و تنش خشکی باعث کاهش آنها گردید. بین ارقام آزمایشی رقم 704 از لحاظ اکثر صفات برتر از رقم 666 بود. بین سطوح کودی عملکرد بیولوژیک، در مصرف برابر توصیه کودی و دو برابر توصیه کودی (380 کیلوگرم در هکتار) برتر از سطح عدم مصرف کود پتاسیم بود. اثرات متقابل فاکتورهای آزمایشی بر وزن هزار دانه اثر معنی داری داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - تاثیر تنش خشکی بر سیستم انتقال آوندی در سنبله گندم رقم بهار (M 79-7)
  
  در این آزمایش تاثیر استرس خشکی بر سیستم انتقال آوندی در محور سنبله گندم رقم بهار مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با فاکتور تنش خشکی در دو سطح شاهد (بدون اعمال تنش خشکی) و تنش خشکی از مرحله ساقه دهی تا گلدهی کامل با 4 تکرار در مزرعه تحقیق چکیده کامل

  در این آزمایش تاثیر استرس خشکی بر سیستم انتقال آوندی در محور سنبله گندم رقم بهار مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با فاکتور تنش خشکی در دو سطح شاهد (بدون اعمال تنش خشکی) و تنش خشکی از مرحله ساقه دهی تا گلدهی کامل با 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه در سال زراعی 89-1388 انجام پذیرفت. در فواصل میانگره های طول محور سنبله، دستجات آوند مرکزی مورد مطالعه قرار گرفت و تعداد، اندازه و نحوه پراکنش آنها بررسی شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که در هر دو تیمار شاهد و تنش خشکی تعداد و سایز دستجات آوند مرکزی در طول محور سنبله از پایین به طرف بالای سنبله به طور منظم کاهش یافته به طوریکه بیشترین تعداد و اندازه این کاهش در بخش میانی بوده است. بررسی نمونه های تحت تنش نشان داد که تعداد و سایز آوندهای مرکزی دارای تعداد کمتری نسبت به حالت شاهد می باشد و این تفاوت احتمالا بعلت تنش خشکی اعمال شده می باشد. اندازه دستجات آوندی نیز در طول محور سنبله در هر دو تیمار با یک الگوی ویژه و منظمی کاهش پیدا کرد به طوری که بیشترین اندازه دستجات آوندی در قسمت میانی محور سنبله و سپس به ترتیب در قسمتهای پایینی و بالایی آن مشاهده گردید. همبستگی بین تعداد و وزن دانه ها با تعداد و اندازه دستجات آوندی مربوط به هر سنبلچه در طول محور سنبله مثبت بوده و سنبلچه های قسمت میانی محور سنبله با دارا بودن بیشترین میانگین وزن و تعداد دانه در هر دو تیمار دارای بیشترین تعداد و اندازه دستجات آوند مرکزی در مقایسه با قسمتهای دیگر محور سنبله بودند. ولی در سنبله های تحت تیمار تنش خشکی وزن و تعداد دانه کمتری در بخشهای مختلف سنبله نسبت به همان بخشهای نمونه های تیمار شاهد وجود دارد. بطوریکه نتایج این آزمایش بیانگر کاهش وزن و تعداد دانه ها در شرایط تنش خشکی به دلیل کاهش تعداد و سایز دستجات آوندی در طول محور سنبله بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - بررسی اثر فصل کاشت و تنش خشکی بر ویژگی های کمی و کیفی ارقام پیشرفته کلزا
  
  به منظور مطالعه تاثیر فصل کاشت و تنش خشکی بر ویژگی های کمی و کیفی ارقام پیشرفته کلزا در یک مزرعه آزمایشی به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار درسال زاراعی 1388-1387 در ایستکاه تحقیقاتی قزوین، ایران انجام شد. آزمایش در شرایط فصل کاشت و تنش خشک چکیده کامل

  به منظور مطالعه تاثیر فصل کاشت و تنش خشکی بر ویژگی های کمی و کیفی ارقام پیشرفته کلزا در یک مزرعه آزمایشی به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار درسال زاراعی 1388-1387 در ایستکاه تحقیقاتی قزوین، ایران انجام شد. آزمایش در شرایط فصل کاشت و تنش خشکی در دو سطح و چهار رقم کلزا برای محاسبه صفاتی نظیر طول خورجین، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک سازمان یافت. بعد از نمونه برداری از مراحل مختلف اندازه گیری شاخص های رشد نتایج حاصل نشان داد که صفات مورد آزمون در نتیجه عملیات مدیریت مزرعه، مانند فصل کاشت و تنش خشکی اصلاح می شود. در نتیجه اثر ساده فصل کاشت و آبیاری بر روی طول خورجین، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک معنی دار گردید و اثر متقابل فصل کاشت و آبیاری نیز بر روی تعداد دانه در خورجین و عملکرد بیولوژیک معنی دار گردید ولی بر روی طول خورجین و وزن هزار دانه معنی دار نگردید و رابطه منفی قوی بین قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد و فصل کاشت زمستانه (10/12/87) با صفات مورد آزمون بود. که منجر به کاهش طول خورجین، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک شد. در حالی که فصل کاشت پاییز (10/7/87) و آبیاری معمول (شاهد) باعث افزایش طول خورجین، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک در صفات مورد آزمون گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - تاثیر زمان کاشت بر وزن خشک و ویژگی های فیزیولوژیک ارقام برنج در کشت مستقیم
  
  به منظور ارزیابی تاثیر تاریخ کاشت بر وزن خشک و ویژگی های فیزیولوژیک ارقام برنج (Oryza sativa L.) در کشت مستقیم ، طرحی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1386 به مرحله اجرا درآمد. تاریخ کاشت در چهار سطح شامل2.10،2.20،2.30و 9/3/86 و چکیده کامل

  به منظور ارزیابی تاثیر تاریخ کاشت بر وزن خشک و ویژگی های فیزیولوژیک ارقام برنج (Oryza sativa L.) در کشت مستقیم ، طرحی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1386 به مرحله اجرا درآمد. تاریخ کاشت در چهار سطح شامل2.10،2.20،2.30و 9/3/86 و رقم در سه سطح شامل ارقام هاشمی، طارم محلی و الپاسو در نظر گرفته شدند. نتایج بدست آمده نشان دادند که تاریخ کاشت اثر معنی داری بر صفات روز تا پنجه زنی، طول دوره رشد، میزان کلروفیل برگ، تعداد دانه پوک، وزن هزاردانه، طول دانه و شاخص برداشت داشت. تاریخ کاشت اول با36.75روز دارای بالاترین روز تا پنجه زنی و با110.5دارای بیشترین طول دوره رشد بود. تاریخ کاشت دوم نیز با38.16میلی گرم بر گرم وزن تر بیشترین میزان کلروفیل برگ را به خود اختصاص داد. اثر رقم نیز بر کلیه صفات ذکر شده معنی دار بود. رقم الپاسو با32.69روز دارای بالاترین روز تا پنجه زنی و با113.8روز، بیشترین طول دوره رشد را به خود اختصاص داد. رقم هاشمی با39.69میلی گرم بر گرم وزن تر بالاترین میزان کلروفیل برگ را داشت. اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر صفات تعداد دانه پوک، وزن هزاردانه، طول دانه و شاخص برداشت معنی دار بود. رقم الپاسو در تاریخ کاشت دوم با 5582 دانه، بیشترین تعداد دانه پوک را داشت. رقم هاشمی در تاریخ کاشت سوم با23.83گرم بالاترین وزن هزاردانه و با10.73میلی متر بیشترین طول دانه و این رقم در تاریخ کاشت چهارم با50.49% بالاترین شاخص برداشت را به خود اختصاص داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - بررسی تاثیر مقادیر مختلف کود نیتروژن، پتاسیم و روی بر برخی خصوصیات کمی و کیفی لوبیا سبز (Phaseolous vulgaris) ژنوتیپ Sunray
  
  به منظور بررسی کاهش مصرف کود اوره با پوشش گوگردی (عامل اصلی) در 3 سطح (250، 300، 350 کیلوگرم در هکتار) و تیمار کودی پتاسیم و روی (عامل فرعی) در 3 سطح (1-120 کیلوگرم در هکتار پتاسیم 2- محلول پاشی روی با غلظت 6 در هزار 3-120 کیلوگرم در هکتار پتاسیم و محلول پاشی با غلظت 6 چکیده کامل

  به منظور بررسی کاهش مصرف کود اوره با پوشش گوگردی (عامل اصلی) در 3 سطح (250، 300، 350 کیلوگرم در هکتار) و تیمار کودی پتاسیم و روی (عامل فرعی) در 3 سطح (1-120 کیلوگرم در هکتار پتاسیم 2- محلول پاشی روی با غلظت 6 در هزار 3-120 کیلوگرم در هکتار پتاسیم و محلول پاشی با غلظت 6 در هزار سولفات روی، بر اساس آزمون خاک)، بر برخی خصوصیات کمی و کیفی لوبیا سبز (Phaseolous vulgaris) ژنوتیپSunray، تحقیقی به صورت کرت های خرد شده با کمک طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی ورامین در 3 تکرار اجرا گردید. نتایج اثرات متقابل مقایسه میانگین نشان داد که بالاترین میزان عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد پروتئین، درصد هیدرات کربن و عملکرد هیدرات کربن به ترتیب با2817.2کیلوگرم در هکتار،6285.2کیلوگرم در هکتار،583.5کیلوگرم در هکتار،49.3درصد و1388.9کیلوگرم در هکتار از تیمار مصرف 250 کیلوگرم در هکتار و کاربرد توام پتاسیم و برگ پاشی روی به دست آمد و کمترین میزان در تمامی این صفات از تیمار مصرف 350 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره با پوشش گوگردی و کاربرد 120 کیلوگرم پتاسیم حاصل گردید. بالاترین میزان درصد پروتئین از تیمار مصرف 350 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره با پوشش گوگردی و کاربرد توام پتاسیم و برگ پاشی روی با21.93درصد حاصل گردید و پایین ترین درصد پروتئین را تیمارمصرف 250 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره با پوشش گوگردی و کاربرد 120 کیلوگرم پتاسیم با20.06درصد به خود تخصیص داد. بیشترین و کمترین میزان نیترات در غلاف به ترتیب از تیمار مصرف 350 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره با پوشش گوگردی و کاربرد 120 کیلوگرم پتاسیم با185.4میلی گرم در کیلوگرم و تیمار مصرف 250 کیلوگرم در هکتار و کاربرد توام پتاسیم و برگ پاشی روی با76.4میلی گرم بر کیلوگرم حاصل گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - بررسی تاثیر بهترین روش و زمان مصرف باکتری های محرک رشد روی جذب نیتروژن، فسفر، پتاسیم و عملکرد دانه در لوبیا (.Phaseolus vulgaris L)
  
  به منظور بررسی اثر روش های مختلف مصرف کودهای زیستی (نیتروکسین و بارور 2) شامل روش بذرمال، اسپری روی برگ و محلول دهی پای بوته، روی جذب عناصرN،P،Kو عملکرد دانه در گیاه لوبیا سفید رقم دانشکده، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 14 تیمار (شامل تلفیقی از روش های مخت چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر روش های مختلف مصرف کودهای زیستی (نیتروکسین و بارور 2) شامل روش بذرمال، اسپری روی برگ و محلول دهی پای بوته، روی جذب عناصرN،P،Kو عملکرد دانه در گیاه لوبیا سفید رقم دانشکده، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 14 تیمار (شامل تلفیقی از روش های مختلف در مراحل متفاوت رشد) و 4 تکرار در سال زراعی 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی اراک اجرا شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (1807 کیلوگرم در هکتار) و درصد نیتروژن برگ (5.73%) در تیمارT8(بذرمال + محلول دهی پای بوته در مرحله گیاهچه) و بیشترین درصد فسفر برگ (0.62%) در تیمارT9(بذرمال + محلول دهی پای بوته در مرحله شروع گلدهی) بدست آمد که با تیمارT8در یک گروه آماری قرار گرفتند. باتوجه به نتایج بدست آمده می توان به موثر بودن استفاده از کودهای زیستی و تاثیر آنها در جذب بهتر عناصر غذایی در روش بذرمال + محلول دهی پای بوته اشاره کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - اثرات میزان و تقسیط نیتروژن بر شاخص های فیزیولوژیکی و زراعی برنج رقم طارم محلی
  مرتضی سام دلیری حمیدرضا مبصر سلمان دستان
  به منظور بررسی مقدار و تقسیط نیتروژن بر شاخص های فیزیولوژیکی و زراعی برنج رقم طارم محلی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر در سال 1387 اجرا شد. مقدار نیتروژن در دو سطح (46 و 6 چکیده کامل

  به منظور بررسی مقدار و تقسیط نیتروژن بر شاخص های فیزیولوژیکی و زراعی برنج رقم طارم محلی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر در سال 1387 اجرا شد. مقدار نیتروژن در دو سطح (46 و 69 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به ترتیب معادل 100 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) به عنوان عامل اصلی و شش سطح تقسیط نیتروژن بر حسب نیاز گیاه در مراحل ابتدای کاشت (پایه)، ابتدای پنجه دهی، ظهور خوشه آغازین و خوشه دهی کامل به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد مقدار نیتروژن از نظر آماری بر هیچ یک از صفات مورد مطالعه اثر معنی داری نداشت. تعداد پنجه در متر مربع و تجمع ماده خشک برای تیمار تقسیط نیتروژن با مصرف 50 درصد در مرحله ابتدای کاشت + 50 درصد در مرحله ابتدای پنجه دهی دارای حداکثر میزان بودند، در حالی که کمترین تعداد کل خوشه چه در خوشه و درصد خوشه چه پر شده و حداقل غلظت نیتروژن برگ پرچم نیز تحت همین تقسیط نیتروژن به دست آمد. مصرف 50 درصد نیتروژن در ابتدای پنجه دهی موجب افزایش تعداد پنجه شد و مصرف یک سوم نیتروژن در مرحله خوشه دهی کامل موجب افزایش درصد خوشه چه پر شده گردید. حداکثر عملکرد دانه با تقسیط نیتروژن به نسبت مساوی در مراحل ابتدای کاشت، ابتدای پنجه دهی، ظهور خوشه آغازین و خوشه دهی کامل حاصل شد. اثر متقابل مقدار و تقسیط نیتروژن تنها بر تجمع نیتروژن در کل گیاه اثر معنی داری داشت. بنابراین تیمار تقسیط نیتروژن به نسبت مساوی در مراحل ابتدای کاشت، ابتدای پنجه دهی، ظهور خوشه آغازین و خوشه دهی کامل به علت افزایش شاخص های زراعی و فیزیولوژیکی و در نتیجه افزایش عملکرد دانه برنج به عنوان فاکتورهای مناسب معرفی می گردد. پرونده مقاله