شناسایی ترکیبات زیست فعال اسانس میوه خارخسک Tribulus terrestris لرستان و بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره آن

محورهای موضوعی : فیتوشیمی

شبنم شماعی ^{1 *} , زینب نعمت اللهی ²

1 - گروه شیمی -دانشکده علوم پایه - دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد - ایران
2 - گروه شیمی ، دانشکده علوم پایه ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

تاریخ دریافت : 1403/03/13 تاریخ پذیرش : 1403/07/22 تاریخ انتشار : 1404/01/01

کلید واژه: اسانس , خاصیت آنتی اکسیدانی, عصاره, منوترپن زیست فعال,

چکیده مقاله :

بسیاری از گیاهان دارای خواص دارویی بوده و دارای اثرات آنتی اکسیدانی ،ضد التهابی و ضد سرطانی می باشند.امروزه توجه به ترکیبات آنتی اکسیدانی به منظور استفاده در صنایع دارویی و غذایی به دلیل عوارض نا خواسته آنتی اکسیدان های مصنوعی افزایش یافته است. هدف این مطالعه شناسایی منوترپن های زیست فعال اسانس خارخسک لرستان و بررسی خواص آنتی اکسیدانی عصاره آن است که با شناسایی مواد موثره موجود در اسانس میوه گیاه خارخسک (Tribulus Terrestris) از خانواده زیگوفیلاسیا (Zygophyllaceae) ، می توان از منوترپن¬های زیست فعال اسانس و خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره¬ متانولی این گیاه در تولید داروهای گیاهی استفاده کرد نتایج نشان داد در اسانس خارخسک، ماده متیل به نات(Methyl Behenate) به عنوان بالاترین ماده موثره وجود دارد، در بررسی خواص آنتی اکسیدانی عصاره های آنها از طریق مهار رادیکال آزاد، 2و2 دی فنیل -1 پیکریل هیدرازیل (DPPH) و مقایسه آنها با آنتی اکسیدان سنتزی بتاهیدروکسی تولوئن(BHT) مشخص شدکه در بین عصاره های خارخسک عصاره متانولی آن بالاترین خاصیت آنتی اکسیدانی را دارد. از طرفی خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره متانولی خارخسک از آنتی اکسیدان سنتزی BHT بالاتر است و به همین دلیل می توان از آن در صنعت به جای آنتی اکسیدان های سنتزی استفاده کرد .

چکیده انگلیسی:

Many plants have medicinal properties and have antioxidant, anti-inflammatory and anti-cancer effects. Today, attention has been paid to antioxidant compounds for use in the pharmaceutical and food industries due to the unwanted side effects of artificial antioxidants. The aim of this study is to identify the bioactive monoterpenes of Lorestan tribulus terrestris plant essential oil and to investigate the antioxidant properties of its extract. By identifying the effective substances in the essential oil of the fruit of the thistle plant (Tribulus Terrestris) from the Zygophyllaceae family, it can be determined from the bioactive monoterpenes of the essential oil. And the antioxidant property of the methanolic extract of this plant was used in the production of herbal medicines. The results showed that Methyl Behenate is the most effective substance in St. John's wort essential oil, in the investigation of the antioxidant properties of their extracts through inhibition of free radicals, 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) and their comparison. It was determined with the synthetic antioxidant beta-hydroxytoluene (BHT) that its methanolic extract has the highest antioxidant properties among the milk thistle extracts. On the other hand, the antioxidant properties of the methanol extract of St. John's wort are higher than the synthetic antioxidant BHT, and for this reason, it can be used in the industry instead of synthetic antioxidants.

منابع و مأخذ:

[1] Chhatre, S., Nesari, T., Somani, G., Kanchan D., Sathaye, S.( 2014).Phytopharmacological overview of Tribulus terrestris.Pharmacogn Rev. 8(15): 45–51.
[2]Trease, GE., Evans, WC.( 2002). Trease and Evans Pharmacognosy. 15th ed. Singapore: Harcourt Brace and Company Asia Pvt. Ltd;. A taxonomic approach to the study of medicinal plants and animal derived drugs: p. 27.
[3]Kokate, CK., Purohit, AP.( 2007). Gokhale, SB. 13th edn. Pune: Nirali Prakashan Publisher;. Pharmacognosy; p. 370.
[4]Qureshi, A., Naughton, DP., Petroczi, A.( 2014). A systematic review on the herbal extract Tribulus terrestris and the roots of its putative aphrodisiac and performance enhancing effect. J Diet Suppl. ;11(1):64-79.
[5]Pokrywka, A., Obminski, Z., Malczewska-Lenczowska, J. ( 2014). Insights into Supplements with Tribulus Terrestris used by Athletes. J Hum Kinet. 41:99-105.
[6]Ryan, M., Lazar, I., Nadasdy, GM. . ( 2015). Acute kidney injury and hyperbilirubinemia in a young male after ingestion of Tribulus terrestris. Clin Nephrol. ;83(3):177-183.
[7] Goranova, TE., Bozhanov, SS., Lozanov, VS. ( 2015). Changes in gene expression of CXCR4, CCR7 and BCL2 after treatment of breast cancer cells with saponin extract from Tribulus terrestris. Neoplasma;62(1):27-33.
[8]Wei, S., Fukuhara, H., Chen, G. ( 2014). Terrestrosin D, a steroidal saponin from Tribulus terrestris L., inhibits growth and angiogenesis of human prostate cancer in vitro and in vivo. Pathobiology. ;81(3):123-132.
[9]Sisto, M., Lisi, S, D., Amore, M. ( 2012). Saponins from Tribulus terrestris L. protect human keratinocytes from UVB-induced damage. J Photochem Photobiol B. ;117:193-201.
[10] Zhu, W., Du, Y., Meng, H., Dong, Y and Li l, Li. (2017). A review of traditional pharmacological uses, phytochemistry, and pharmacological activities of Tribulus terrestris. Chemistry Central Journal.; 11:60-76.
[11]Usman, H., Abdulrahman, F., Ladan, A. . (2007). Phytochemical and antimicrobial evaluation of Tribulus terrestris L. growing in Nigeria. Res J Biol Sci. ;2:244–247.
[12] Aslam, S., Raja, N. I., Hussain, M., Iqbal, M., Ejaz, M., Ashfaq, D., Fatima, H., Shah, M.A., Rehman, A.U., Ehsan, M. (2017). Current Status of Withania somnifera (L.) Dunal: An Endangered Medicinal Plant from Himalaya. American Journal of Plant Sciences . ; 8 (5): 1159-1169.
[13]Sung, H., Ferlay, J., Siegel, R.L., Laversanne ,M., Soerjomataram, I., Jemal, A., Bray, F. (2021). GLOBOCAN Estimates of Incidence and Mortality Worldwide for 36 Cancers in 185 Countries. CA Cancer J. Clin. 71:209–249.
[14] tanković, N., Mihajilov-Krstev, T., Zlatković, B., Stankov-Jovanović, V., Mitić, V., Jović, J., Čomić, L., Kocić, B., Bernstein, N. (2016). Antibacterial and antioxidant activity of traditional medicinal plants from the Balkan Peninsula. NJAS—Wagening. J. Life Sci. ;78:21–28.
[15] Azizian Shermeh , O., Taherizadeh, M., Valizadeh, M., Qasemi, A. (2018).Robial and antioxidant activities and determining phenolic and flavonoid contents of the extracts of five species from different families of the medicinal plants grown in Sistan and Baluchestan Province. JFUMS; 7(4): 465-79.
[16] Sadowska-Bartosz, I., Bartosz, G. . (2022). Evaluation of The Antioxidant Capacity of Food Products: Methods, Applications and Limitations. Processes; 10(10): 1-23.