تبیین ضرورت برنامه درسی آموزش مجازی ریاضی دوره ابتدایی

محورهای موضوعی : علوم تربیتی

مینا علیرضا خضابی ¹ , علیرضا عراقیه ² , زهرا رحیمی ³ , عباس خورشیدی ⁴

1 - دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. [e-mail]
2 - استاد برنامه ریزی درسی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. [e-mail]
3 - استادیار دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
4 - استاد مدیریت آموزشی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1402/08/18 تاریخ پذیرش : 1403/02/29 تاریخ انتشار : 1403/02/29

کلید واژه: برنامه درسی ابتدایی, آموزش مجازی ریاضی, دوره ابتدایی,

چکیده مقاله :

هدف از انجام پژوهش حاضر تحلیل و تبیین ضرورت برنامه درسی آموزش مجازی ریاضیات دوره ابتدایی بود. روش پژوهش تحلیل مضمون و جامعه آماری شامل پژوهش‌ها و اسنادی بوده‌ که با ملاک‌های پژوهش حاضر هماهنگی داشته است. نمونه مورد مطالعه تعداد 36 مقاله بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی تلاش شده تحلیل داده‌ها با توجه به روش تحلیل مضمون در قالب مضامین پایه، مضامین سازمان‌دهنده و مضامین فراگیر نمایش داده شود؛ به این صورت که همه نکات کلیدی و ایده‌های مهم مرتبط با برنامه درسی آموزش مجازی ریاضی دوره ابتدایی در سه حوزه مهم؛ فناوری، معلم و دانش‌آموز، به عنوان مضامین پایه شناسایی شدند، سپس با تجزیه و تحلیل داده‌های اولیه، کدهای هم‌گروه با مفاهیم مشابه ترکیب گردید و مضامین سازمان‌دهنده آشکار شد. در مرحله بعد این مضامین در چهار مؤلفه؛ هدف، محتوا، روش‌های تدریس و شیوه‌های ارزشیابی به عنوان مضامین فراگیر برنامه درسی آموزش مجازی ریاضیات ابتدایی شناسایی و مشخص گردیدند. در نهایت تلاش شد بر مبنای مضامین سازمان‌دهنده و مضامین فراگیر شناسایی‌شده، شبکه مضامین در ارتباط با موضوع آموزش مجازی ریاضی رسم گردد. بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر، توجه و تمرکز بر شبکه مضامین ترسیم شده، کمک مهمی در شناسایی عوامل مؤثر در برنامه درسی آموزش مجازی ریاضی و راهگشای ابعاد مجهول آن می‌باشد و می‌تواند پایه مطالعاتی در زمینه بسیاری از پژوهش‌ها و تحقیقات در این حوزه قرار بگیرد.

چکیده انگلیسی:

The aim of the present research was to analyze and explain the necessity of a virtual mathematics curriculum for elementary education. The research method employed was content analysis, and the statistical population consisted of previous studies and documents that were aligned with the criteria of the present research. A sample of 36 articles was selected for examination using purposive sampling. In this study, a qualitative approach was used to analyze the data based on the content analysis method, categorizing the data into fundamental themes, organizing themes, and overarching themes. All key points and important ideas related to the virtual mathematics curriculum for elementary education were identified as fundamental themes within three important domains: technology, teacher, and student. Subsequently, through the analysis of the primary data, co-grouping codes with similar concepts were combined, and organizing themes emerged. In the next stage, these themes were identified and determined as overarching themes in four components: objectives, content, teaching methods, and assessment methods for the virtual mathematics curriculum for elementary education. Finally, based on the identified organizing and overarching themes, a thematic network related to the topic of virtual mathematics education was depicted. According to the findings of the present research, focusing on the drawn thematic network can significantly contribute to identifying influential factors in the virtual mathematics curriculum and shedding light on its unknown dimensions. It can serve as a foundation for further studies and research in this field.

منابع و مأخذ:

امیراحمدی افسانه. (1400). بررسی تأثیر استفاده از برنامه¬های تعاملی چند رسانه¬ای مجازی در ارتقای خلاقیت دانش-آموزان با تأکید بر یادگیری مهارت¬های پایه ریاضی. ششمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش.
بابازاده پریسا، خادمی نیما. (1399). بهبود آموزش مجازی ریاضی دوره دبستان. چهاردهمین کنفرانس ملی و هشتمین کنفرانس بین¬المللی یادگیری و یاددهی الکترونیکی.
توسلی سیرمندی ناهید، علمدار فاطمه سادات. (1400). تأثیر استفاده از تلفن همراه و کامپیوتر برای آموزش مجازی در دوران کرونا بر سلامت جسم و روان دانش¬آموزان دختر دبستان فردوسی بندر عباس. هشتمین همایش ملی تازه¬های روانشناسی مثبت.
حمیدی انسیه، قاسم¬زاده آمنه، دوامی سلیمه، ماسپی فاطمه، رضایی مهدیه. (1400). نقش و جایگاه رسانه مجازی و وسایل آموزشی در یادگیری دانش¬آموزان دوره ابتدایی. نخستین همایش ملی ایده¬های کاربردی در علوم تربیتی، روانشناسی و مطالعات فرهنگی.
حمیدی نادره، حسن¬پور اتاقسرا مرضیه سادات، محمدزاده نیاکی فاطمه. (1399). استفاده از رسانه در آموزش مجازی ریاضی. پنجمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش.
خجسته سعیده. (1400). اثربخشی آموزش مجازی با استفاده از سامانه شاد بر انگیزه پیشرفت و مدیریت زمان دانش-آموزان در زمان همه¬گیری بیماری کرونا. نشریه فناوری و دانش¬پژوهی در تعلیم و تربیت. پیاپی 2. صص 43 – 52.
درستکار سیانی، نصرتی هشی، کمال، و احمدی هدایت. (1401). بررسی تجارب زیسته آموزش مجازی معلمان ریاضی پایه ششم ابتدایی اصفهان در سال تحصیلی 1399-1400. مطالعات سیاست گذاری تربیت معلم،5(1).‎
رجبی، غ. حریزاوی، م. (2015). بررسی ساختار عاملی تاییدی مقیاس اضطراب ریاضیات-فرم ایرانی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 7(1)، 124-145.‎
رستمی¬نژاد محمدعلی، عجم علی¬اکبر، ضابط حسن. (1398). اثربخشی محتوای الکترونیکی طنز محور بر یادگیری و یادداری ریاضی دانش¬آموزان پنجم ابتدایی. فناوری آموزش.
ساعدموچشی لطف¬اله، قادرمرزی سونیا، ساعدموچشی عبداله. (1401). تأثیر آموزش مجازی از طریق (برنامه شاد) بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضی دانش¬آموزان پایه چهارم ابتدایی. اولین فراخوان مقالات کاربردی آموزش و پرورش: مسائل و راهکارها.
سعیدی هادی. (1399). تدریس آنلاین و آموزش مجازی ریاضی. همایش ملی مطالعات برنامه درسی در هزاره سوم.
سلطانی شهناز، مهرجو پروانه. (1401). اثربخشی آموزش مجازی درس ریاضی بر تفکر خلاق و خودکارآمدی تحصیلی دانش¬آموزان دختر. یازدهمین کنفرانس ملی حقوق، علوم اجتماعی و انسانی، روانشناسی و مشاوره.
شامانی فاطمه، بقائی ستاره، بهشتی محدثه، حیدری¬لقب ابراهیم. (1400). بررسی میزان آشنایی و به کارگیری روش¬های نوین تدریس ریاضی در آموزش مجازی دوره ابتدایی. نهمین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
صالحی ثریا، آئینه سکینه. (1401). بررسی تجربیات آموزش ریاضی در فضای مجازی در دوران پسا کرونا. دومین همایش ملی ایده¬های کاربردی در علوم تربیتی، روانشناسی و مطالعات فرهنگی.
غلامی مرتضی. (1401). انواع آموزش مجازی و سنجش ریاضی در دوران کرونا. هشتمین کنفرانس بین¬المللی پژوهش¬های نوین در روانشناسی، علوم اجتماعی، علوم تربیتی و آموزشی.
غلامی پور شولومی زینب. (1401). بررسی مسائل و مشکلات برنامه درسی ریاضی در ایام کرونا با توجه به نظرات معلمان پایه پنجم ابتدایی شهر کرج. هشتمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم تربیتی، روانشناسی و مشاوره ایران.
فتحی فتانه، کردنوقابی رسول، یعقوبی ابوالقاسم، رشید خسرو. (1398). مقایسه آموزش با روش سنتی و آموزش با نرم¬افزار آموزشی در سطوح یادگیری دانش، فهمیدن و کاربرد در درس ریاضی و علوم در دانش¬آموزان دختر پایه ششم ابتدایی شهر خرم¬آباد. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال هفتم شماره 2.
فخاری لیلا، نظری هنزایی مرضیه، سلجوقی مهدیه، شجاعی سمانه، پویافر نجمه، خدادنژاد فرشته. (1400). افزایش یادگیری دانش-آموزان در زمینه حل مسائل با راهبرد الگوسازی ریاضی در پایه سوم با محوریت آموزش غیر حضوری. چهارمین همایش ملی پژوهش¬های حرفه¬ای در روانشناسی و مشاوره با رویکرد از نگاه معلم.
کیانفر فرهاد، اکرمی¬فرد نجمه. (1400). مقایسه عملکرد تحصیلی در درس ریاضی دانش¬آموزان پایه ششم ابتدایی با شیوه آموزش مجازی و حضوری در دوره پاندمی بیماری کرونا. نهمین کنفرانس بین¬المللی پژوهش در روانشناسی، مشاوره و علوم تربیتی.
گرگیج حلیمه، دامنی حسین، ملازهی امین. (1401). چگونگی رفع ضعف¬های آموزش مجازی درس ریاضی دانش¬آموزان پایه ششم دبستان شاهد. چهارمین همایش ملی پژوهش¬های حرفه¬ای در روانشناسی و مشاوره با رویکرد از نگاه معلم.
محسن¬نژاد معصومه. (1400). چالش¬های آموزش ریاضی مقطع ابتدایی در فضای مجازی. اولین کنفرانس ملی مطالعات کاربردی در فرایندهای تعلیم و تربیت.
مرادی حسین، کولیوند مریم، مرادی لیلا، کولیوند محمد، و دیناری کورش. (1401). نگاهی تحلیلی به اختلالات یادگیری (درس ریاضی) و راه¬های کاهش شیوع آن در دنیای امروزی.
محمدی زکیه، محمدی انسیه. (1402). بررسی مقایسه¬ای پیشرفت تحصیلی درس ریاضی دانش¬آموزان دختر و پسر در کلاس¬های آنلاین.
محمدی صمد، صی¬محمدی جمال، نادری کیوان، آگاهی بهزاد. (1401). بررسی نقش و اهمیت استفاده از فناوری در آموزش ریاضی دانش¬آموزان مقطع ابتدایی. دوازدهمین همایش ملی پژوهش¬های مدیریت و علوم انسانی در ایران.
محمدی، ناصری‌جهرمی، محمد‌جعفری، ‌خاطره، ناصری‌جهرمی، ‌راحیل، ... و میرغفاری. (1401). طراحی و اعتباریابی الگوی شایستگی‌های دیداری-فضایی دانش‌آموزان دوره ابتدایی در درس ریاضی ویژه آموزش‌های مجازی. مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 32(11)، 8-35.‎
ناصری فاطمه. (1400). بررسی کیفیت یادگیری و آموزش درس ریاضی در برنامه شاد با استفاده از انیمیشن از نظر دانش¬آموزان دوره دوم ابتدایی شهر تهران. اولین کنفرانس بین¬المللی علوم تربیتی، روانشناسی، علوم ورزشی و تربیت بدنی.
نصرتی صدیقه، افکاری فرشته، و اکرادی احسان. (1401). دانش مورد نیاز آموزگاران ریاضی برای تدریس مجازی پایه ی سوم ابتدایی. فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی شماره 72، دوره 19.
نیایی سودابه، ایمان¬زاده علی، واحدی شهرام. (1401). اثربخشی تدریس معکوس بر اضطراب ریاضی و عملکرد ریاضی دانش‌آموزان پایه پنجم شهرستان مرند. فناوری آموزش، 15(3)، 419-428.‎
خوری پروانه. روش های تدریس کارآمد در آموزش مجازی.‎ 67-56
ولی¬الهی زینب، پورناصری سمیه، جمشیدی زهرا، جعفری شهناز. (1400). بررسی راهکارهای آموزش ریاضیات ابتدایی در بستر فناوری. اولین کنفرانس ملی مطالعات کاربردی در فرآیندهای تعلیم و تربیت.
Akman, E., & Çakır, R. (2023). The effect of educational virtual reality game on primary school students’ achievement and engagement in mathematics. Interactive Learning Environments, 31(3), 1467-1484.
Amedu, J., & Hollebrands, K. F. (2022). Teachers' perceptions of using technology to teach mathematics during COVID-19 remote learning. REDIMAT, 11(1), 71-85.
Azid, N., Hasan, R., Nazarudin, N. F. M., & Md-Ali, R. (2020). Embracing Industrial Revolution 4.0: The Effect of Using Web 2.0 Tools on Primary Schools Students' Mathematics Achievement (Fraction). International Journal of Instruction, 13(3), 711-728.
Darragh, L., & Franke, N. (2021). Lessons from lockdown: Parent perspectives on home-learning mathematics during COVID-19 lockdown. International Journal of Science and Mathematics Education, 1-22.
Figg, C., Khirwadkar, A., & Welbourn, S. (2020). Making" Math Making" Virtual. Brock Education: A Journal of Educational Research and Practice, 29(2), 30-36.
Isnawan, M. G., Suryadi, D., Turmudi, T., & Marfuah, M. (2022). Parental Obstacles during Distance Learning Mathematics in Indonesia: A Phenomenology Study. European Journal of Educational Research, 11(2), 873-883.
Kalogeropoulos, P., Roche, A., Russo, J., Vats, S., & Russo, T. (2021). Learning Mathematics from Home during COVID-19: Insights from Two Inquiry-Focussed Primary Schools. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 17(5).
Khalil, I. A. (2022). Primary School Mathematics Teachers' Beliefs about Teaching in Synchronous Virtual Classrooms: A Mixed Method Study. European Journal of Educational Research, 11(3), 1763-1780.
Kilinc, E., Akkaya, S., & Kapidere, M. (2021). Opinions of primary school teachers about mathematics teaching during the Covid-19 pandemic period. Education Quarterly Reviews, 4(3).
Moliner, L., & Alegre, F. (2022). COVID-19 restrictions and its influence on students’ mathematics achievement in Spain. Education Sciences, 12(2), 105.
Ukdem, S., & Çetin, H. (2022). Investigating the Impact of Interventions Using Concrete and Virtual Manipulatives on 3th Grade Students' Fraction Concept and Motivation. International Online Journal of Education and Teaching, 9(3), 1113-1131.
Figg, C., Khirwadkar, A., & Welbourn, S. (2020). Making" Math Making" Virtual. Brock Education: A Journal of Educational Research and Practice, 29(2), 30-36.
Xie, Y., Hong, Y., & Fang, Y. (2022). Virtual reality primary school mathematics teaching system based on GIS data fusion. Wireless Communications and Mobile Computing, 2020.