طراحی الگوی تخصیص منابع آموزش عالی در ایران
محورهای موضوعی : اقتصاد مالیفریبا خالقی سروش 1 , محمود ابوالقاسمی 2 , غلامرضا گرایی نژاد 3 , مریم دولو 4
1 - دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران
2 - دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران
3 - استادیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.
4 - - استادیار دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
کلید واژه: واژه‌های کلیدی: تخصیص منابع, آموزش‌عالی, ایران. طبقه بندی JEL : F13, F53, M1,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی تخصیص منابع آموزش‌عالی در ایران است. برای این منظور شاخص‌های کلیدی تخصیص منابع استخراج و در سه گروه مولفه‌های سیاسی، عملکردی و مولفه رویکردی طبقه‌بندی شدند. پرسش‌نامه طراحی شده بر مبنای شاخص‌های موثر بر روش تخصیص منابع، میان مدیران وکارشناسان‌ارشد دانشگاه‌ها و سازمان برنامه و بودجه کشور، توزیع و داده‌های مورد نیاز برای بررسی و تحلیل شاخص‌های تخصیص منابع به دانشگاه‌ها گردآوری شد. روش پژوهش با استفاده از روش معادلات ساختاری و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار PLS انجام شد. تاثیرگذاری و رابطه شاخص‌های کلیدی با الگوی تخصیص منابع از طریق تحلیل عاملی و آزمون t مورد بررسی قرار گرفت. سپس اولویت‌بندی شاخص‌ها از طریق آزمون فریدمن انجام و در نهایت الگوی تخصیص منابع آموزش عالی برمبنای عوامل موثر طراحی شد. براساس یافته‌های پژوهش، توجه به مولفه‌های عملکردی و رویکردی درتعامل دانشگاه و دولت منجر به ارتقا روش تخصیص منابع آموزش عالی خواهد شد The purpose of present study is to identify the components of the Higher Education Allocation Pattern in Iran. For this purpose, key indicators of resource allocation were extracted and categorized into three groups of political, functional and approach components. The designed questionnaire was compiled based on effective indicators on resource allocation methodology, among managers and experts in universities, as well as the affairs of higher education of program and budget organization of the country, distribution and needed data to study and the analysis of resource allocation indices to universities in the present and optimal situation. The effectiveness amount of the indices was evaluated using an analytical analysis. Based on research findings, making change and achieving an optimal resource allocation model requires more and deeper attention to the functional component and consideration of the importance of the approach component. Keywords: Resources Allocation, Higher Education, Iran Classification JEL: F13, F53،M1
1) خورشیدی، غلامحسین (1383). درآمدی بر اقتصاد آموزش عالی.تهران: دف‍ت‍ر ب‍رن‍ام‍ه‌ری‍زی اجتماعی و م‍طالع‍ات ف‍ره‍ن‍گ‍ی.
2) مجموعه قانون برنامه پنج ساله چهارم توسعه اقتصادی،اجتماعی وفرهنگی (1383). تهران : سازمان برنامه و بودجه کشور.
3) مجموعه قانون برنامه پنج ساله چهارم توسعه اقتصادی،اجتماعی وفرهنگی (1389). تهران: سازمان برنامه و بودجه کشور.
4) گال، مردیت، بورگ، والتر و گال، جویس(1389). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی، تهران: سمت.
5) خاکی، غلامرضا (1390). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی،تهران: بازتاب.
6) قانون بودجه کل کشور (1392). تهران: سازمان برنامه و بودجه کشور.
7) قانون بودجه کل کشور (1391). تهران: سازمان برنامه و بودجه کشور.
8) قانون بودجه کل کشور (1390). تهران: سازمان برنامه و بودجه کشور.
9) قانون بودجه کل کشور (1389). تهران: سازمان برنامه و بودجه کشور.
10) داوری،علی (1392). مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار PLS، تهران: جهاددانشگاهی.
11) CHEPS, (2010). Progresses in higher education reform across Europe – funding reform, Retrieved from: http://ec.europa.eu/education/news/news2259_en.htm.
12) Herbst, M. (2007). Financing Public Universities. Higher Education Dynamics, 18.
13)Hicks, D. (2010). Overview of Models of Performance-Based Research Funding Systems. from:http://www.oecd.org/officialdocuments/publicdisplaydocumentpdf/?cote=DSTI/STP/RIHR (2010)4&docLanguage=En.
14) Salmi, J., Hauptman, A.M. (2006). Innovations in Tertiary Education Financing: Acomparative evaluation of allocation mechanisms, Education working paper series, 4, Washington DC, the World Bank.
15) Smith, P. (2003). Formula Funding of Public Services: An economic analysis, Oxford Review of Economic Policy, 19(2), 301-322.
16) Darling, A.L., M.D., Lang, D.W., Lopers R. (1989). Autonomy and control, a university funding formula as an instrument of public policy, Higher Education, 18.
17) OECD, (2016). Education at a Glance: OECD Indicators. Paris, 206-281. Retrieved from http://www.oecd.org/
18) Kuo, Jenn-shyong and Yi-cheng HO. (2008). The cost Efficiency Impact of the University Operation Fund on Public universities in Taiwan, Economics of Education Review, 27, 603-612.
19) Orr, D. (2005).Can Performace-Based Funding and Quality Assurance Solve State vs, Market Conundrum? Higher Education Policy, 18.
20) Praneviciene B, Puraite A. (2010). The Financing Methods of Higher Education System, Jurisprudence, 4(122), 335–356.
21) Jongbloed, B. & Koelman, J. (2000). Vouchers for higher education? A survey of the literature, Study commissioned by the Hong Kong University Grants Committee, Enschede: Retrieved from: CHEPS. https://www.eurashe.eu/about/partners/cheps/
22) Jongbloed, B. (2008). Funding higher education: a view from Europe, prepared for the seminar: Funding Higher Education: A Comparative Overview organised by the National Trade Confederation of Goods, Services and Tourism (CNC). Brasilia, Brazil.
23) Jongbloed, B.W.A. & Vossensteyn, J. (2001). Keeping up Performances: an international survey of performance based funding in higher education. Higher Education Policy and Management, 23(2), 127-145.
24) Teixeira P.N., D.B. Johnstone, M.J. Rosa and J.J. Vossensteyn (2006). Cost-sharing and accessibility in higher education: A fairer deal? , Higher Education Dynamics, Dordrecht: Springer.
25) Jongbloed, B. (2004). Regulation and competition in higher education, Markets in Higher Education. Rhetoric or Reality? , Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
26) Massen, P. (2000). Models of Financing Higher Education in Europe, Center for Higher Education Policy Studies (CHEPS) University of Twente, Retrieved from https://www.utwente.nl/en/bms/cheps/about-us/team/#professorate
27) Lopez, M.J.G (2006). Towards decentralized and goal oriented models of institutional resource allocation: The Spanish case, Higher Education, (51), 589-617.
28) HEFCE (2016). Guide to funding 2016-17: How HEFCE allocates its funds, website: www.hefce.ac.uk
29) Ecker, Brigitte, Leitner, Karl-Heinz, Steind, Claudia (2011).Funding formulas for teaching in public universities: International experiences and lessons drawn from a science policy view, AIT Austrian Institute of Technology GmbH.
30) Woods, M (2008). The Theory, History and Practice of Resource Allocation Models in UK Universities, Finance and Management in Colleges and Universities.
31) Eaton, Judith (2015). An Overview of U.S. Accreditiation, The Council for Higher Education Accreditation, Washington DC, Retrieved from https://www.chea.org/userfiles/uploads/Overview%20of%20US%20Accreditation%202015.pdf
32) Eurydice (2008). Higher Education Governance in Europe. Policies, structures funding and academic staff, Eurydice, Brussels, Retrieved from: http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/documents/thematic_reports/091EN.pdf
یادداشت‌ها