بررسی نقش حباب قیمتی در ایجاد نوسانات در بورس اوراق بهادار تهران ( شرکت‌های منتخب صنایع پترو شیمی و خودرو)
محورهای موضوعی : اقتصاد مالی
غلامرضا عباسی
1
(استادیار دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.)
هادی محمدی محمدی
2
(استادیار دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران)
محمد امین نشاط آور
3
(کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.)
کلید واژه: بازار مالی, G10, G12, واژه‌های کلیدی: حباب, حباب قیمتی عقلایی, نسبت قیمت به سود و بورس اوراق بهادار تهران. طبقه بندی JEL : G14,
چکیده مقاله :
بورس اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه، نقش بسیار مهمی در هدایت پس انداز به بخشهای تولید اقتصادی درهمه کشورها ایفا می نماید. این مقاله به بررسی حباب قیمت در شرکت های منتخب بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. در این تحقیق وجود حباب طی دوره 6 ساله 1388 تا 1393 با استفاده از آزمون مانایی نسبت قیمت به سود (p/e) برای شرکت های منتخب صنایع خودرو و پترو شیمی بررسی شده است. برای انجام آزمون نسبت قیمت به سود (P/E) آخرین روز معاملاتی هر شرکت در پایان هر ماه از نرم افزار ره آورد نوین استخراج شده است که در نتیجه برای هر شرکت آزمون ADF(دیکی-فولر تعمیم یافته) بر روی P/E انجام شده است و برای هر شرکت یک آمارهt-statistic محاسبه شده است. نتایج آزمون حاکی از آن است که در سطح اطمینان 99 درصد63 درصد ودر سطح اطمینان 95 و90 درصد،50 درصد شرکت های مورد بررسی دارای حباب در قیمت هستند. Stock Exchange as part of the capital market, plays A very important role in directing savings to all parts of the country's economic output. This paper examines the price bubble in the selected companies of Tehran Stock Exchange. In this study, bubble have been investigate six year period 1388 to 1393 using The ratio of price to earnings stability test (p/e) For selected companies Petro-chemical and automotive industries. To test the ratio of price to earnings (p/e) The last trading day of each company at the end of each month of rahavardnovin softwar has been extracted as a result for each company have been done Test ADF (Augmented Dickey-Fuller) on P/E and a statistic t-statistic is calculated for each company .The results indicate that at the confidence level of 99%, 63% and 95%, 90%, 50% of companies surveyed have a bubble in the price.
1) اسدی، غلامحسین؛ عبده تبریزی، حسین و سلطانی، اصغر (1386) "آزمون حبابهای قیمتی سهام در شرکت های منتخب بورس اوراق بهادار تهران"، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، شماره 26، صص 135-166.
2) پاکدل، محمد جواد (1389) "بررسی حباب در نسبت سود تقسیمی به قیمت در بورس اوراق بهادار تهران"، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت مالی، دانشکده مدیریت حسابداری دانشگاه شهید بهشتی.
3) سایت رسمی سازمان بورس
4) سعیدی، علی و شب زنده دار، جواد (1390) "مدل سازی حباب قیمت صنعت خودرو در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد پویایی سیستم ها" فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی، دوره 8، شماره21، صص 143-165.
5) صالح آبادی، علی و دلیریان، هادی (1389) "بررسی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه بورس اوراق بهادار شماره 9، صص 61-75.
6) عباسیان، عزت الله و همکاران (1389) "شناسایی سهام عادی بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل ارزش حال"، فصلنامه بررسی های حسابداری و حسابرسی، دوره 17، شماره 60، صص 75-92.
7) عزیز اختیاریان، مرضیه (1389) "شناسایی عوامل موثر بر حباب قیمت در بورس اوراق بهادار تهران"، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته اقتصاد، دانشگاه تهران مرکز.
8) علی پور، سیاوش (1386) "بررسی وجود حبابهای قیمتی عقلایی در بورس اوراق بهادارتهران"، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت بازرگانی، دانشگاه مازندران.
9) فرزانگان، الهام (1387) "بررسی حباب های قیمتی در سهام عادی بورس اوراق بهادار تهران و اثر سیاست پولی در پیدایش آن"، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم اقتصادی، دانشگاه بوعلی سینا.
10) فلاح شمس لیالستانی، میرفیض (1388) "بررسی عوامل تاثیرگذار بر دستکاری قیمت در بورس اوراق بهادارتهران"، پژوهشنامه اقتصاد کلان، دوره 9، شماره 2، صص 83-104.
11) فلاح شمس لیالستانی، میرفیض و زارع، عظیم(1392) "بررسی عوامل تاثیرگذار در بروز حباب قیمت در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه بورس اوراق بهادار، شماره 21، صص 73-91.
12) گداری، اکبر (1385) "بررسی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران در طی سالیان اخیر"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس.
13) نوفرستی، محمد "ریشه واحد و هم جمعی در اقتصاد سنجی"، چاپ اول، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، 1378.
14) Brunnermeier, M. K. 2001. Asset Pricing under Asymmetric Information: Bubbles, Crashes, Technical Analysis and Herding. Oxford: Oxford University Press.
15) Camerer, C. (1989), “Bubbles And Fads in Asset Prices”, vol. 3,issue 1, pp.3-41.
16) Campbell, J. Y, Shiller, R. J. (1987), "Cointegration and Tests of Present Value Models"; Journal of Political Economy, University of Chicago press. vol. 95 (5) pp. 1062-1088.
17) Diba, Behzad T. and Grossman, Herschel I. (1988), "Rational bubbles in the price of gold", National Bureau of Economic Research working paper No. 1300.
18) Garber, P.M., (2000). Famous First Bubbles. MIT Press.
19) Gilles, Christian and LeRoy Stephen F. (1992), "Bubbles and Charges", International Economic Review, vol. 33, pp. 33-339.
20) Greenspan, A. (2002), Economic Volatility. Remarks at a symposium sponsored by the Federal Reserve Bank of Kansas City. Jackson Hole, WY.
21) Grossman, Sanford J. and Stiglitz, Josef E. (1980), "On the Impossibility of Informationally Efficient Markets", American Economic Review, vol. 70 (3), pp. 393-408
22) Kindleberger, C. P. 2005. Manias, Panics and Crashes: A History of Financial Crises, 5th edn. New York: Wiley.
23) Larsen, E. (1997), “Theories and tests for bubbles”, Veileder: Derek J. Clark.
24) Mahoney, P & Jiang, G & Mei, J. (2005). “Market manipulation: A comprehensive study of stock pools”, vol. 77(1), pages 147-170, July.
25) McQueen, G and Thorley, S. (1994), “Bubbles, Stock Returns, and Duration Dependence”, The Journal of Financial and Quantitative Analysis, Vol. 29, No. 3 (Sep., 1994), pp. 379-401.
26) Palan, S. (2009), “Bubbles and Crashes in Experimental Asset Markets”, vol. 626, Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
27) Shiller, Robert (1981), "Do Stock Price Move too Much to be Justified by Subsequent Changes in Dividends?", American Economic Review, vol. 71 (3), pp. 421-436.
28) Siegel, Jeremy J. (2003), "What is an Asset Price Bubble? An Operational Definition",European Financial Management, vol. 9 (1), pp. 11-24.
29) Stiglitz, Joseph E. (1990), “Symposium on Bubbles”, The Journal of Economic Perspectives, Vol. 4, No. 2. pp. 13-18.
30) Westerhoff, F. (2003), “Bubbles and crashes: Optimism, trend extrapolation and panic”, international Journal of Theoretical And Applied Finance,pp 829-837.
31) Wu, G., Xiao, Z. (2002), “Are there speculative bubbles in stock markets?”, Evidence from an alternative approach. Preprint.
یادداشت‌ها