بررسی پدیده خنثایی پول در اقتصاد ایران
محورهای موضوعی : اقتصاد مالی
مهدی حنطه
1
(دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.)
منوچهر عسکری
2
(دانشیار داتشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.)
محمود ختایی
3
(دانشیار داتشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.)
کلید واژه: E31, E52, واژه‌های کلیدی: خنثایی, پول پیش بینی شده, پول پیش بینی نشده, انتظارات عقلایی. طبقه بندی JEL : E50, E52, E59, E31 Keywords: Neutrality, Anticipated Money, Unanticipated Money, Rational Expectations JEL Classification: E50, E59,
چکیده مقاله :
فرضیه خنثایی پول در اقتصاد از تئوری مقداری پول نشات گرفته، اکثر مکاتب اقتصادی، خنثایی پول در بلند مدت را به عنوان امری مفروض تلقی نموده، ولی در عین حال اعتقاد دارند در کوتاه مدت پول می تواند اثرات حقیقی بر جای بگذارد.اقتصاددانان کلاسیک جدید، مدل های خود را مبتنی بر فرضیه انتظارات عقلانی پایه گذاری کرده، اعتقاد دارند تغییرات پیش بینی شده حجم پول روی تولید واقعی تاثیر نداشته و تنها تغییرات پیش بینی نشده حجم پول، تولید را تحت تاثیر قرار می دهد.در مطالعه حاضر با استفاده از متدولوژی کاتبرتسون و تیلور، تغییرات پول پیش بینی شده و پول پیش بینی نشده بر متغیرهای حقیقی مورد بررسی قرار گرفته، همچنین طبق روش شناسی پسران با استفاده از دو رویکرد نئوکلاسیکی و نئوکینزی، خنثایی پول در کوتاه مدت بررسی می‌شود. نتایج بیانگر آن است که پول پیش بینی شده در کوتاه مدت خنثی بوده ولی پول پیش‌بینی نشده بر تولید موثر است. همچنین انتظارات عقلایی در سطح اطمینان 10 درصد تایید می شود. Abstract This study tries to evaluate money neutrality in Iran's economy. Money Neutrality Hypothesis is rooted in Quantity Theory of Money. Neutrality of money is the idea that a change in the stock of money only affects nominal variables such as prices, wages and exchange rate, with no effect on real variables. According to Rational Expectations Hypothesis and flexibility of prices (equilibrium in markets) in macroeconomic, only unanticipated changes of volume of money influence real production. In the phase of model estimation, first the growth rate of money is anticipated using AR4 and ARIMA methods, as well as regression model with the aim of selecting the best model. Later, Two-Stage Least Squares (TSLS) regression has estimated. The period under study covers 1367 through 1394 (1988-2015). Empirical results indicate that anticipated money is neutral while unanticipated money is not (over the short run).
1) بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گزارش اقتصادی و ترازنامه بانک در سالهای مختلف.
2) پسران، هاشم. (1371) ، روندهای اقتصادی و سیاست های اتخاذ شده در اقتصاد ایران، اقتصاد و پول، شماره 3، ص.25-50.
3) پیش بهار، اسماعیل و رسولی بیرامی، زهرا. (1394)، آزمون خنثایی و ابر خنثایی بلند مدت پول در اقتصاد ایران: کل و زیر بخش کشاورزی، فصلنامه پژوهش های اقتصادی، دوره 15، شماره 3، پاییز 94، صفحه 150-135.
4) تشکینی، احمد و شفیعی، افسانه. (1384)، متغیرهای پولی و مالی: آزمون خنثایی پول، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 35، تابستان 84، صفحه 152-125.
5) جبل عاملی، فرخنده و گودرزی فراهانی، یزدان. (1392)، تاییدی دیگر بر خنثایی پول، فصلنامه پژوهش ها و سیاست های اقتصادی، دوره 21، شماره 68، زمستان 92، صفحه 138-109.
6) جعفری صمیمی، احمد و عرفانی، علیرضا. (1383)، آزمون خنثی بودن و ابر خنثی بودن بلند مدت پول در اقتصاد ایران، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 67، زمستان 83، صفحه 138-117.
7) جعفری صمیمی، احمد و قنبرزاده نیار، قیدر. (1388)، شکست ساختاری و آزمون فرضیه های انتظارات عقلایی کلان در ایران(1386-1367)، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 88، پاییز 88، صفحه 67-47.
8) جلالی نایینی، محمدرضا و رضا، شیوا. (1372)، سیاست پولی، انتظارات عقلایی تولید و تورم، سومین سمینار سیاستهای پولی و ارزی، صفحات 49 تا 84..
9) حیدری، ابراهیم. (1387)، رشد حجم پول و تاثیر آن بر تولید و اشتغال در اقتصاد ایران، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، دوره 43، شماره 85، زمستان 87، صفحه 115-83.
10) ختایی، محمود و رضا،دانه کار، (1371)، آثار رشد پولی قابل انتظار و غیرقابل انتظار بر محصول کل(مطالعه مورد: اقتصاد ایران طی سالهای 69-1350)، چهارمین کنفرانس سیاست های پولی و ارزی. صفحات 103-127.
11) ختایی، محمود و حسین قدیمی نیا، (1377) ، کارایی سیاست های پولی بر اساس فرضیه انتظارات عقلایی مطالعه تطبیقی کشورهای صادر کننده نفت و آسیای جنوب شرقی، پنجمین کنفرانس سیاست های پولی و ارزی. صفحات 103 تا 131.
12) خداپرست شیرازی، جلیل. (1393)، اندازه گیری اثرات شوک سیاست پولی در ایران: رویکرد خود توزیع برداری عامل تعمیم یافته، فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 11، شماره 1، بهار 93، صفحه 101-75.
13) خداویسی، حسن و عزتی شورگلی، احمد. (1395)، آزمون خنثایی پول در کوتاه مدت و بلند مدت در اقتصاد ایران با تاکید بر تکانه های پولی: کاربردی از رهیافت آزمون کرانه ها، دو فصلنامه اقتصادی پولی، مالی، دوره 23، شماره 11، بهار و تابستان 95.
14) شاهمرادی، اصغر و ناصری، سیدعلی. (1389)، بررسی خنثی بودن و ابر خنثی بودن پول در اقتصاد ایران: مقایسه انباشته های پولی جمع ساده و دی ویسیا، فصلنامه پژوهش های اقتصادی، دوره 10، شماره 4، زمستان 89، صفحه 327-299.
15) کمیجانی، اکبر، بیات، سعید و سبحانیان، سید محمد هادی. (1392)، آزمون خنثایی و ابر خنثایی پول در بلند مدت: مطالعه موردی ایران، فصلنامه سیاست های اقتصادی، دوره 96، شماره 1، صفحه 16-3.
16) گرجی، ابراهیم. (1376)، ارزیابی مهمترین مکاتب اقتصاد کلان موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی، صفحات 10 و 11.
17) نوفرستی، محمد. ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی. رسا، چاپ اول. 1378
18) هنری، بهزاد، (1380)، انتظارات عقلایی در اقتصاد کلان(معرفی نظریه و ارائه شواهد تجربی)، سازمان برنامه و بودجه.
19) یاوری، کاظم و حسین اصغرپور.(1381)، وقفه های تولید، سیاست های پولی و پویایی قیمت. مجله تحقیقات اقتصادی. شماره 60. صفحات 209 تا 233.
20) Abrishami , H. (2002). Testing the Long-Run Neutrality of Money, Iranian Economic Review, vol: 6, pp: 1-16.
21) Barro, Robert.J, (1976). Rational Expectation and the Role of Monetary Policy, Journal if Monetary Economics, vol: 2.
22) Carr,J,M.R.Darby. (1981). The Role of Money Supply Shocks in the Short Run Demand for Money, Jounal of Monetary conomics, vol: 8, pp: 183-200.
23) Carr,J,M.R.Darby and D.Thornton. (1985), Monetary Anticipations and the Demand for Money: Reply to Mackinon and Milbourne, Jounal of Monetary Economics, vol:16, pp: 251-257.
24) Chuku, A.Chuku. (2011). Testing Long-Run Neutrality Propositions in a Developing Economy: the case of Nigeria, Journal of Economic Research, vol: 16, pp: 291-308.
25) Clifford Attfield lf. . (1991). Demery David and Neigle W Duck, Rational Expectations in Macroeconomics:an Introduction to Theory and Evidence, 2 edition.
26) Cuthbertson,K. (1986). Monetary Anticipations and the Demand for Money: Some UK Evidence",- Bulltin of Economic Research
27) Cuthbertson,K, and Taylor.M, (1986-1998), Monetary Anticipation and The Demand for Money in the U.K: Testing Rationality in the Shock-Absorber Hypothesis, Jounal of Applied Econometrics.
28) Deev, Oleg and Hodula, Martin. (2016).the Long-Run Super Neutrality of Money Revised: the Extended European Evidence, Review of Economic Perspective, vol: 16(3), pp: 187-203.
29) Fisher, M.E and Seater, J.J (1993).Long-Run Neutrality and Super Neutrality in an ARIMA Framework, American Economic Review, vol: 83(3), pp: 402-415.
30) Humphrey ,Thomas. M. (1999). Nonneutrality of Money in Classical Monetary Thought, economic review ,April..
31) Mackinon, Leonardo. (1980). Macroeconomic Testing of the Rational Expectations and Structural Neutrality Hypothesis for the United States, 1980, Journal of Monetary Economics, , January, pp: 69-82.
32) Mackinon, Leonardo. (1987). Milbourn, Ross.G, Re-Examining the Buffer Stock Model if Money, Economic Journal, pp: 130-142,
33) Mackinon, Leonardo. (1984). Monetary Anticipations and the Demand for Money, Journal of Monetary Economics,. vol 13, pp: 263-274.
34) Mishkin, F.S. (2004). Rational Expectations Approach to Macroeconomics, University Press, Chicago, for NBER.
35) Mishkin,FS. (1982). does Anticipated Monetary Policy Matter ?, Journal of Political Economy,feb. pp: 22-55
36) Pesaran, Mohammad Hashem, (1982). A Critique on the Proposed Tests of the Natural Rate_ Rational Expectations Hypothesis. the Economic Journal, vol: 92, pp: 529-54.
37) Rahman, Md Jahanur and Qayum, Md Abdul. (2013). Testing the Hypothesis of Long-Run Neutrality of Money in Bangladesh, International Journal of Statistical Sciences, vol: 10(2), pp: 39-54.
38) Sahin, Afsin and Dogan, Imdat. (2017).Analysis of the Neutrality of Money for the US Economy, Journal of applied Sciences, vol: 17(7), pp: 365-373.
39) Sam, Yet Huat, Geetha, Caroline, Chandran, Vivin Vincent and Ahmed, Amran. (2015). Testingthe Neutrality of Money Towards Real Output: A case of Malaysia, International Journal of Economics & Managment Sciences, vol: 4(15), pp: 298-315.
40) Taylor, J.B. (1986). Estimation and Control of a Macroeconomic Model with Rational Expectations, Econometrica, vol: 47, pp: 1267-1286.
41) Tawadros, B George. (2007).Testing the Hypothesis of Long-Run Money in the Middle East, Journal of Economic Studies, vol: 34(1), pp: 13-28.
یادداشت‌ها