ارزیابی شکست بازار در انعکاس ناکارایی زیست‌محیطی (مطالعه موردی: بازار خودروهای متداول در ایران
محورهای موضوعی : اقتصاد مالیمجید احمدیان 1 , زهرا عابدی 2 , حمیدرضا غفارزاده 3 , الهه کاشف 4
1 - استاد دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران. ایران
2 - عضو هیأت علمی دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
3 - استادیار و عضو هیأت علمی دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
4 - دانشجوی ارشد اقتصاد محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
کلید واژه: تهران, شکست بازار, ناکارایی زیست‌محیطی, اتومبیل,
چکیده مقاله :
امروزه نگرش بلندمدت و سیستمی به پایداری محیط‌زیست، به دغدغه سیاست‌گذاران و برنامه ریزان در سطوح جهانی، منطقه ای، ملی و حتی محلی در کشورهای توسعه‌یافته، بدل شده است. هر چند چالش های زیست محیطی متعددی را می توان برشمرد، اما دامنه گسترش و حساسیت دو چالش زیست محیطی کم آبی و آلودگی هوا، فراگیرتر از سایر چالش هاست. توسعه شهرنشینی در کنار تغییر الگوی زندگی و تبدیل شدن اتومبیل از یک کالای لوکس به یک کالای ضروری در سبد مصرفی خانوارها و افزایش تقاضا برای فراورده های نفتی، اهمیت توجه به عامل اصلی افزایش مصرف انرژی و منشأ ایجاد آلودگی – به ویژه در کلان شهرها- را دوچندان می نماید، هرچند موضوع حمایت از خودروهای تولید داخل، سبب شده تا دو مسئله محوری کارایی انرژی و کارایی زیست محیطی به موضوعاتی حاشیه ای و کم اهمیت بدل شوند. آلودگی خودروها شامل دی اکسید گوگرد، دی اکسید نیتروژن، مونواکسید کربن، دی اکسید کربن و هیدروکربن های سوخته نشده است که می تواند تأثیرات نامطلوبی بر سلامت انسان داشته باشد. این مهم سبب شده تا کشورهای توسعه یافته، سیاست های متعددی را برای کاهش این آلاینده ها مورد استفاده قرار دهند که یکی از این سیاست ها تمرکز بر ساخت خودروهایی است که از کارایی زیست محیطی بالاتری برخوردارند. این پژوهش در نظر دارد تا در گام نخست با توجه به اطلاعات جمع آوری شده از مراکز معاینه فنی تهران از ۱۹ خودروی مورد بررسی در بازار داخلی کشور در سال ۱۳۹۳، چند مدل مختلف برای محاسبه ناکارایی زیست محیطی مؤلفه ای و ناکارایی زیست محیطی کل، طراحی و حل نماید. نتایج حاصل از کاربرد رهیافت تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی ناکارایی زیست محیطی مؤلفه ای نشان می دهد که اتومبیل ام وی ام ۱۱۰ ناکاراترین خودرو از حیث تولید دی اکسید کربن، اتومبیل پراید، ناکاراترین خودرو از حیث هیدروکربن های سوخته نشده و اتومبیل روآ ناکاراترین خودرو از حیث مونوکسید کربن تولیدی بوده اند. همچنین در ارزیابی ناکارایی زیست محیطی کل، اتومبیل روآ، ناکاراترین و اتومبیل زانتیا کاراترین خودرو در بین خودروهای مورد بررسی در پژوهش بوده اند. Abstract Today the long run and systematic attitude to environmental sustainability, is being the concern of policy makers and planers in world, regional, national and local level in developed countries. Although a lot of environmental challenges can be outlined, but water scarce and air pollution are the most important challenges. Urban development beside the life pattern changes and convert of automobile from one luxury goods to essential goods in families consumption basket, caused improvement of oil products and is the most important source of air pollution in major cities. Automobile industries protection, causes the environmental pollutions to a less important subject. These pollutants include SO2, NOx, CO, CO2 and HC that can an unfavorable effects on health. In developed countries, a lot of policies are used to reducing pollutants. One of the usual policy is focus on producing the high environmental efficiency automobiles. This research uses the information of 19 ordinary cars in domestic market in 2014 (Iranian calendar 1393 shamsi). Some models is designed and solved for computing the dimensional and total environmental efficiency of cars. The results with application of Data Envelopment Analysis (DEA) model show that MVM110, Pride and ROA have been the inefficient cars in production of CO2, HC and CO respectively. In evaluation of total environmental inefficiency, ROA is the most inefficient and Zantia is the most efficient car in case study.
1) شرکت کنترل کیفیت هوا ، شهرداری تهران، air.tehran.ir/
2) شرکت مطالعات جامع حمل‌ونقل و ترافیک تهران، طرح جامع حمل‌ونقل شهری تهران.
3) وزارت راه و شهرسازی، طرح جامع حمل‌ونقل کشور.
4) سازمان بهرهوری انرژی ایران (۱۳۹۱)، ترازنامه انرژی، www.saba.org.ir
5) Atkinson, J. T. Jackson and E. Mullings Smith (2009), “Market Influence on the Low Carbon Energy Refurbishment of Existing Multi-residential Buildings”, Energy Policy, Vol. 37, pp. 2583-2593.
6) Bezdek, Roger H. and Robert M. Wendling, (2005), “Potential long-term impacts of changes in US vehicle fuel efficiency standards”, Energy Policy No. 33: 407–419.
7) Bjornstad, David J. and Marilyn A. Brown, (2004), “A Market Failures Framework for Defining the Government’s Role in Energy Efficiency”, Joint Institute for Energy and Environment, www.jiee.org
8) Brown, Marilyn A. (2001), “Market failures and barriers as a basis for clean energy policies”, Energy Policy, No: 29: 1197–1207.
9) Clinch, J. Peter (2003), “Market Failure and Energy Efficiency in the Building Sector”, Environmental Studies Research Series Working Papers, University College Dublin, www.environmentaleconomics.net
10) Coelli, T. Rao, D.S.P. Battese, G.E. (1999). An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis, Kluwer Academic Publishers.
11) Fischer. Carolyn (2010). “Imperfect Competition, Consumer Behavior, and the Provision of Fuel Efficiency in Light-Duty Vehicles”, Washington, DC 20036, available at: www.rff.org
12) Greene, D.L. (2007), "Policies to Increase Passenger Car and Light Truck Fuel Economy", Testimony to the U.S. Senate Committee on Energy and Natural Resources, http://cta.ornl.gov/cta/Publications/Reports/Policies_to_Increase_Passenger_Car.pdf.
13) Hampf, Diplom-Volkswirt Benjamin, (2013), “Nonparametric Efficiency Analysis in the Presence of Undesirable Outputs”, Dissertation Approved as ful_lling the requirements for the degree of doctor rerum politicarum (Dr. rer. pol.), Department of Law and Economics of the Darmstadt University of Technology.
14) International Energy Agency (IEA), (2008). “Review of International Policies for Vehicle Fuel Efficiency”.
15) Monnering F. and Clifford Winston (1995). “Automobile Airbags in the 1990s: Market Failure or Market Efficincy?”, Journal of Law and Economics, Vol XXXVIII.
16) Ryan, Lisa et al, (2011), “energy efficiency policy and Carbon Pricing”, International Energy Agency (IEA): Energy Efficiency Series.
17) Sathaye, Jayant and Scott Murtishaw, (2004), “Market Failures, Consumer Preferences, and Transaction Cost in Energy Efficiency Purchace Decisions”, California Energy Commission, Public Interest Energy Research Program.
18) Schleich, Joachim, (2009). “Barriers to energy efficiency: A comparison across the German commercial and services sector”, Ecological Economics.
19) Soren T. Anderson et. al. (2011). “Automobile Fuel Economy Standards:Impacts, Efficiency, and Alternatives”, Transportation and the Environment Symposium.