جایگاه مشارکت زنان در توسعه سکونتگاههای محلی مطالعه موردی: ناحیه گیلوان و آببر شهرستان طارم
محورهای موضوعی : آمایش محیطناصر شفیعی ثابت 1 , سمیه یوسفی 2
1 - (استادیار گروه جغرافیای انسانی دانشگاه شهید بهشتی)
2 - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی از دانشگاه شهید بهشتی
کلید واژه: مشارکت زنان, شهرستان طارم, توسعه سکونتگاه‌ها, گیلوان و آببر,
چکیده مقاله :
مطالعه حاضر، در چارچوب توسعه پایدار سکونتگاههای محلی، نگاهی کل‌گرا و نظام‌مند به ارتقای مشارکت زنان در توسعه فعالیتهای اجتماعی‌ـ اقتصادی در ناحیه طارم دارد؛ و بر آن است عوامل مؤثر بر مشارکت زنان و توسعه سکونتگاههای محلی (روستایی و شهری) و درجه اهمیت هر یک از این عوامل را مشخص سازد. این مطالعه توصیفی- تحلیلی، دیدگاه 391 خانوار بهره‌بردار نمونه در 24 سکونتگاه نمونه را به طور تصادفی بررسی کرد. تحلیل نتایج آزمون‌های آماری و مطالعه کیفی نشان می‌دهد که توانایی فردی و خانواری زنان، و توان‌مندی کشاورزی و غیرکشاورزی خانوارهای بهره‌بردار بیش‌از سیاست‌های حمایتی و هدایتی نظام سیاسی، زمینه مشارکت مؤثر زنان در فعالیتهای اجتماعی‌ـ اقتصادی را در ناحیه مورد مطالعه فراهم می‌سازد. بدین ترتیب، توجه به آموزش‌های فنی و حرفه‌ای زنان و ارایه مدارک رسمی برای دریافت مجوز تأسیس کارگاه صنایع تبدیلی کشاورزی و اخذ وام خوداشتغالی و توجه به نقش برابر زنان در فرآیند برنامه‌ریزی توسعه سکونتگاههای شهری و روستایی پیشنهاد می‌گردد.
The present study, in a local settlements sustainable development framework, has a systematic and holistic overview of promoting women's participation in the development of economic and social activities in the Tarom area; It intends to identify factors affecting women's participation and the development of local settlements (urban and rural), and the degree of importance of each factor. In this descriptive- analytical research, views of 391 households in 24 settlements were randomly studied. Statistical analysis and qualitative study shows that family and individual abilities of women, and the capability of agricultural and non-agricultural beneficiary households have provided an effective participation of women in economic and social activities in the study area, rather than supportive and guidance policies of political system. Thus, technical training for women, giving official documents to obtain a license for establishing agricultural processing industries, self-employment loans, and paying attention to the role of women in rural-urban settlements development planning process are recommended.
1- چمبرز، ر. 1376. توسعه روستایی: الویت‌بخشی به فقرا. ترجمهی مصطفی ازکیا. انتشارات دانشگاه تهران. 144 صفحه.
2- حیدری، غ.، جهانما، ف.1382. توانایی زنان در بخش کشاورزی- روستایی. فصلنامه پژوهش زنان، شماره 6: 164-129.
3- خانی، ف.1385. جنسیت و توسعه. چاپ اول. انتشارات پژهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. 131 صفحه.
4- خانی، ف.، سعیدی، ع. 1388. فضای اجتماعی، راهبری عمومی و جنسیت، جغرافیا. فصلنامه علمی- پژوهشی انجمن جغرافیای ایران. شماره 23: 76-59.
5- کلیتون، آ.، اوکلی، پ.، پرت، ب.1383. توانمندسازی مردم، راهنمایی برای مشارکت. چاپ اول. انتشارات سروستان. 112صفحه.
6- دفتر امور ریاست جمهوری و یونیسف. 1376. نقش زنان در توسعه، انتشارات روشنگران. 139 صفحه.
7- رحمانی، ر.، مجیدی، ب. 1388. عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در حفظ محیط زیست شهری با تأکید بر نگرش اکوفمینیستی، مطالعه موردی: مناطق 6 و 8 شهرداری تهران. فصلنامه آمایش محیط. شماره 7: 34-15.
8- سرایی، ح. 1375. مقدمهای بر نمونهگیری در تحقیق. چاپ دوم. انتشارات سمت. 256 صفحه.
9- سرحدی، ف. مطیع، ن.، نیک ذات، آ.، خستهفر، م.، صارمی، ز. 1374. نقش اجتماعی- اقتصادی زنان در روستای آهندان. اقتصاد کشاورزی و توسعه. شماره ویژه: 238-217.
10- عزیزی، پ.، آذرکمند، ر. 1389. بررسی تأثیر آموزش بر اشتغال زنان با تأکید بر ایران. فصلنامه آمایش محیط. شماره 8: 155-135.
11- مشیری، ر.، مهدوی، م.، علیایی، ص. 1388. بررسی نقش سواد و نیروی کار زنان در درآمد خانوار روستایی (مطالعهی موردی: زنان روستایی دیوان‌دره استان کردستان). فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 14: 82-69.
12- نوری، ه.، علیمحمدی، ن. 1388. تحلیلی بر فعالیتهای اقتصادی زنان روستایی(مطالعه موردی: منطقه برا آن شهرستان اصفهان). مجله جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 20، شماره 2: 104-87.
13- Adedayo, A. G., Oyun, M. B., & Kadeba, O. 2010. Access of rural women to forest resources and its impact on rural household welfare in North Central Nigeria. Forest policy and economics, 12(6): 439-450.
14- Brown, K., Adger, W. N., Boyd, E., Corbera-Elizalde, E., & Shackley, S. 2004. How do CDM projects contribute to sustainable development? .Norwich: Tyndall Centre for Climate Change Research.pp1-53
15- Kongolo, M., & Bamgose, O. O. 2002. Participation of rural women in development: a case study of Tsheseng, Thintwa, and Makhalaneng Villages, South Africa. Journal of International Women's Studies, 4(1): 79-92.
16- Food and agriculture organization. 2003. Gender responsive technology for poverty alleviation in Thailand. http://www.fao.org/docrep/oo7/ae538e/ae538e00.htm.
17- Gill, J.K., Dhillon, M.K., Sidhu, k. 2007. Women in agriculture: Impact of their participation on the home environment. International Journal of Rural Studies (IJRS), 14(1):1-7.
18- Amin, H., Ali, T., Ahmad, M., & Zafar, M. I. 2009. Capabilities and competencies of Pakistani rural women in performing house hold and agricultural tasks: a case study in tehsil Faisalabad. Pak. J. Agri. Sci, 46(1): 58-63.
19- Jethi, R. 2008. Participation of Farm Women in Potato Production. Indian Res. J. Ext. Edu, 8(1): 63-65.
20- Rahman, S. A. 2008. Women's involvement in agriculture in northern and southern Kaduna State, Nigeria. Journal of Gender Studies, 17(1): 17-26.
21- Ruth, Meena .2001. Women and Sustainable Development, Non Governmental
22- Liaison Service, available on www.un-ngls.org
23- RehmanAlvi, T. U., Hanif, I., Feryal, I., Waraich, I. A., & Mortaza, N.2012. Women Participation in Socio-Economic Development in Agriculture Areas of Pakistan,2(10):9-20.
_||_