عوامل مؤثر بر میزان افزایش جرم در سکونتگاه های غیر رسمی (مطالعه موردی: شهر پاکدشت)

محورهای موضوعی : آمایش محیط

معصومه پازکی ¹ ((استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران – ایران))
داوود شیخی ² ((استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران – ایران))
مختار یوردخانی ³ ((استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران – ایران))

تاریخ دریافت : 1394/07/19 تاریخ پذیرش : 1395/01/30 تاریخ انتشار : 1397/06/01

کلید واژه: جرم, سکونتگاه غیر رسمی, روش رگرسیون گام به گام, شهر پاکدشت,

چکیده مقاله :

حاشیه نشینی پدیده ای است که مدیریت شهری را با چالش بزرگی مواجه کرده است، زیرا که از یک سو، بستر ارتکاب به انواع جرایم را فراهم می کند و از دیگر سو به واسطه رشد قارچ گونه سکونتگاه های غیر رسمی و نامناسب منظر شهر را زشت و نازیبا می کند، از این رو می توان گفت حاشیه نشینی شهر را از لحاظ زیبا شناختی و امنیتی به واسطه بروز رفتارهای نابهنجار ناشی از بارگذاری بحرانی جمعیت، دچار چالش می کند. پژوهش حاضر به دنبال شناخت عوامل مؤثر بر میزان افزایش جرم در سکونتگاه های غیر رسمی در شهر پاکدشت است. روش انجام پژوهش، به شیوه توصیفی - تحلیلی است و ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه و مصاحبه می باشد. نمونه آماری 62 نفر متشکل از ساکنین سکونتگاه های غیررسمی در شهر پاکدشت، صاحبنظران و برخی از مسؤلین شهر پاکدشت بوده است که از این تعداد 13 نفر که دارای تحصیلات بالای دیپلم می باشند شامل صاحبنظران و مسؤلین می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گیری از نرم افزارspss انجام شده و از آزمون های پارامتری (واریانس یک طرفه و t تک نمونه ای و رگرسیون گام به گام) جهت سنجش معناداری عوامل مؤثر بر افزایش جرم در سکونتگاه های غیر رسمی در شهر پاکدشت استفاده شده است. نتایج آزمون رگرسیون گام به گام نشان می دهد که بین تمام مولفه های تحقیق (زیربنایی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ساختاری –کالبدی، حقوقی، نهادی- سازمانی و امنیتی) با افزایش میزان ارتکاب به جرم رابطه معنادار وجود دارد و عامل اقتصادی با 974/0 بیشترین و عامل حقوقی با 935/0 کمترین تاثیر را بر میزان جرم در مناطق حاشیه نشین داشته اند.

چکیده انگلیسی:

Marginalized has made urban management encountered with a major challenge in the current era. Because on the one hand, it provides the background of committing crimes, and on the other hand, view of the city has been ugly due to the  mushrooming increase of informal settlements, Hence it can be said that, marginalization will make the city face challenges in terms of aesthetic and security due to abnormal behavior which are emergent of population critical load. This study seeks to identify the influencing factors in crime rate increase in the informal settlements of PAKDASHT. The research method is descriptive – analytical and the data collection methods included questionnaires and interviews. The statistical sample included 62 people residents of informal settlements in PAKDASHT, experts and some city officials. Data analysis was performed using SPSS software and parametric tests (ANOVA, T-test and Step-wise Regression) were used in order to determine the significant evaluation of affecting factors in the crime increase in the informal settlements. Regression test results show that there is relationship between all of research factors (sub structural, economic, social, cultural, structural, legal institutional and security) and an increase in crime. According to this test, all components of the study are significant at alpha level 0.05, But the economic factor has the most value (0.974) and the legal factor has the least value (0.935).  

منابع و مأخذ:

 

1-    اسدی، ا.، (1389)، چگونگی شکل گیری سکونت گاه های غیررسمی در پاکدشت، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام (ره)، صفحه 5.

2-    افشاری آزاد، س.، عثمانمی، آ.، پیری، س.، خسروبیگی، ب.، (1396)، ادراک ساکنان در سکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی شاخص های کمی و کیفی آن (نمونه موردی: حصار امام خمینی(ره) شهر همدان)، مجله آمایش محیط، دوره 10، شماره37، 36-9.

3-    امین نژاد، ک.، عزت پناه، ب.، (1397)، تحلیلی تطبیقی از پیوند توسعه یافتگی و روند گسترش نظام شهرنشینی درایران و جهان، مجله آمایش محیط، دوره 11، شماره 40، 20-1.

4-       ایراندوست،ک.، (1389)، مرور تجربه کوتاه توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی (نمونه : شهر کرمانشاه)، جغرافیا و توسعه، شماره 20، صفحات59-78

5-       پازکی، م.، (1387)، تحلیل عملکرد فضایی کشت گل و جایگاه آن در توسعه پایدار روستایی، رساله دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صفحه 164.

6-        پور طاهری، م.، (1392)، کاربرد روش های تصمیم گیری چند شاخصه در جغرافیا، سمت، 223 صفحه.

7-       پوراحمد، ا.، رهنمایی، م. و کلانتری، م.، (1382)، بررسی جغرافیایی جرایم در شهر تهران، مجله ی پژوهش های جغرافیایی، شماره 44، 81-98.

8-       پیشگاهی فرد، ز.، کلانتری، م.، پرهیز فریاد، م.، حق پناه، ا.، (1390)، تحلیل جغرافیایی کانون های جرم خیز جرایم مرتبط با مواد مخدر در شهر کرمانشاه، مجله مطالعات و پژوهش های منطقه ای ،سال سوم ، شماره 11، 75-96.

9-       تقوایی، م.، (1389)، بررسی و مقایسه شاخص های شش گانه جرم در سطح مناطق مختلف شهر شیراز، مجله جغرافیا، شماره 26، 105-133.

10-   خانباشی، م.، حاشیه نشینی: مشکلات و راهکارها،

 

ejtemaee.mcls.gov.ir/icm_content/media/image/2014/.../46217_orig.pdf.

11-   زنگی آبادی، ع.، حسین رحیمی، ن.، (1389)، تحلیل فضایی جرم در شهر کرج با استفاده از GIS، فصلنامه  حقوق دانشکده ی حقوق و علوم سیاسی، شماره 26، 179-198.

12-   شکویی، ح.، (1390)، جغرافیای اجتماعی شهرها اکولوژی اجتماعی شهر، چاپ دوم،سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی: 212 صفحه

13-   صالحی امیری، ر.، خدائی، ز.، (1389)، ویژگی‌ها و پیامدهای اسکان غیر رسمی و حاشیه‌نشینی شهری نمونه موردی: کلان‌شهر تهران، فصلنامه بررسی مسائل اجتماعی ایران،دوره 1، شماره 3، 65-80.

14-   عزت پناه، ب.، موسوی، م. ن.، رشیدی، ا. و عطار، م.ا.، (1390)، تحلیلی بر ساختار اقتصادی- کالبدی اسکان غیر رسمی در شهر بناب (نمونه موردی: دیزج شمالی)، نشریه جغرافیا و مطالعات محیطی، دوره 1، شماره 1، 81-97.

15-   فنی، ز.، (1382)، شهرهای کوچک رویکردی دیگر در توسعه منطقه ای، انتشارات سازمان شهرداری های کشور: 135 صفحه.

16-    قاسمی، ی.، دیوسالار، ا.، شکری، پ.، کشاورز، م. (1397)، شاخص های استراتژی توسعه شهری و پهنه های فرسوده شهرهای میانی استان مازندران، مجله آمایش محیط، دوره 11، شماره 40، 234-205.

17-   قورچی بیگی، م.، (1389)، نقش راهبردهای نظریه CPTED در کاهش هزینه های جرم در فضاهای عمومی شهری، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، سال پنجم، شماره 15، 81-114.

18-   کلانتری، م.، قزلباش، س. و یغمایی، ب.، (1389)، بررسی جغرافیایی کانون های جرم خیز شهر زنجان (مطالعه موردی: جرائم مرتبط به مواد مخدر)، مجله پژوهش های جغرافیای انسانی، شماره 74، 41-59.

19-   ماجدی، ح.، لطفی، ک.، (1386)، سکونتگاه های غیر رسمی در کلان شهر اهواز، نشریه هویت شهر، سال اول، شماره 1، 39-50.

 

20-    MC Collister, Kathryn. E. and et.al,(2010),the cost of crime to societies new crime, specific estimates for policy and program evaluation drug and alcohol of dependence, Published online 2010 Jan 13. doi: 10.1016/j.drugalcdep.2009.12.002

21-    Weisburd, D. (2004), criminal careers of places: a longitudinal study, US department of justice، national institute of justice.