بررسی سیاست‌های حمایتی و محدودکننده دولت‌ها در قبال محصولات تراریخته: مطالعه تطبیقی ایران، هند و چین
محورهای موضوعی : دستاوردهای نوین در حقوق عمومی
میثم فرخی
1
,
مهدی شیخ موحد
2
*
,
روح اله رحیمی
3
1 - دانشجوی دکتری حقوق عمومی،واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد، شیراز، ایران
2 - گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
3 - گروه حقوق عمومی،واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد، شیراز، ایران.
کلید واژه: محصولات تراریخته, امنیت غذایی, ایمنی زیستی, سیاست‌های حمایتی و محدودکننده,
چکیده مقاله :
محصولات تراریخته به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای فناوری زیستی، نقش مهمی در تقویت امنیت غذایی و ارتقاء بهره‌وری کشاورزی ایفا می‌کنند. با این وجود، سیاست‌های حمایتی و محدودکننده دولت‌ها تأثیر زیادی در میزان موفقیت این فناوری‌ها دارند. این مقاله به تحلیل تطبیقی سیاست‌های ایران، هند و چین در قبال محصولات تراریخته می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ایران با وجود پیشرفت‌های علمی و تصویب قانون ملی ایمنی زیستی، به دلیل کمبود زیرساخت‌های اجرایی و نگرانی‌های اجتماعی، هنوز قادر به تولید تجاری این محصولات نیست. هند، اگرچه در کشت گسترده پنبه تراریخته موفق بوده است، اما به دلیل فشارهای اجتماعی و سیاسی در تجاری‌سازی دیگر محصولات تراریخته با چالش‌هایی مواجه است. چین نیز با بهره‌گیری از سیاست‌های حمایتی گسترده در زمینه تحقیق و توسعه، در عین حال رویکردی محتاطانه در تجاری‌سازی محصولات غذایی تراریخته اتخاذ کرده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که ترکیب سیاست‌های حمایتی هدفمند و مدیریت مؤثر نگرانی‌های اجتماعی می‌تواند عامل موفقیت در توسعه و پذیرش محصولات تراریخته در کشورهای مورد بررسی باشد.
Genetically modified (GM) products, as one of the most significant achievements of biotechnology, play a vital role in enhancing food security and improving agricultural productivity. Nevertheless, supportive and restrictive government policies have a considerable impact on the success of these technologies. This article provides a comparative analysis of the policies of Iran, India, and China regarding GM products. The findings indicate that despite scientific advancements and the enactment of the National Biosafety Law, Iran has not yet been able to achieve commercial production of these products due to a lack of implementation infrastructure and social concerns. India, although successful in the large-scale cultivation of GM cotton, faces challenges in the commercialization of other GM products due to social and political pressures. China, while extensively supporting research and development through government policies, has adopted a cautious approach to the commercialization of GM food products. The results of this study suggest that a combination of targeted supportive policies and effective management of social concerns is key to the successful development and acceptance of GM products in the countries under review.
باقری حامد، یوسف، (1403)، تجارت محصولات تراریخته در چارچوب موافقت‌نامه‌های سازمان تجارت جهانی: چالش ها و راهکارها، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران ،54(1) ،521-541
صافی سیس، یحیی، اسماعیلی، نجیمه،جودی دمیرچی، میلاد،(1400)، بررسی رویکرد موافق در مورد فناوری تراریخته در بخش کشاورزی ایران، تحقيقات اقتصاد كشاورزي،13(2)، 235-258
قاسمی،صدیقه،محمودیان فرد، حمیدرضا، روحیان، محمدهادی،(1403)، چالش‌های اخلاقی پیرامون محصولات تراریخته از دیدگاه کارشناسان کشاورزی استان فارس، مطالعات علوم زیستی و زیست فناوری، 10(2)، 35-52
معظمی، میترا، توکل، محمد، سفیری، خدیجه،(1398)،برساخت اجتماعی محصولات تراریخته در ایران: پژوهشی کیفی، فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی،11(4)،33-67
Akbari, M., Fozouni Ardekani, Z., Pino, G., Valizadeh, N., Karbasioun, M., & Padash, H. (2023). Consumer Attitude towards Genetically Modified Foods in Iran: Application of Three-Dimensional Model of Corporate Social Responsibility. Foods, 12(7), 1553.
Azadi, H., Taheri, F., Ghazali, S., Movahhed Moghaddam, S., Siamian, N., Goli, I., ... & Witlox, F. (2022). Genetically modified crops in developing countries: Savior or traitor? Journal of Cleaner Production, Journal of Cleaner Production, 371, 133296.
Badghan, F., Namdar, R., & Valizadeh, N. (2020). Challenges and opportunities of transgenic agricultural products in Iran: Convergence of perspectives using Delphi technique. Agriculture and Food Security,Vol. 24(1): 13 -28
Baghbani-Arani, A., Poureisa, M., Alekajbaf, H., Borz-Abad, R. K., & Khodadadi-Dashtaki, K. (2021). Investigating the status of transgenic crops in Iran in terms of cultivation, consumption, laws and rights in comparison with the world. Scientific Reports, 11(1), 9204.
Brookes, G. (2022). Farm income and production impacts from the use of genetically modified (GM) crop technology 1996-2020. GM Crops & Food, 13(1), 171-195.
Cheng, X., Li, H., Tang, Q., Zhang, H., Liu, T., & Wang, Y. (2024).Global commercialization development trend of genetically modified crops in 2023. Journal of Integrative Agriculture, 0.
Du, Z., Xiao, Y., & Xu, J. (2022). How does information exposure affect public attitudes toward GMO in China? The mediating and moderating roles of conspiracy belief and knowledge. Frontiers in Plant Science, 13, 955541.
Shooshtari, A., Hajatpour, Z., Ghaffari, M. R., Seraji, F., & Loni, F. (2024). Awareness of GMOs in terms of the Iran biosafety act: A case study of Tehran city. Heliyon, 10(3).
Turnbull, C., Lillemo, M., & Hvoslef-Eide, T. A. (2021). Global regulation of genetically modified crops amid the gene edited crop boom–a review. Frontiers in plant science, 12, 630396.
Xu, P., Jiang, M., Khan, I., Shaaban, M., Wu, H., Harerimana, B., & Hu, R. (2024). Regulatory potential of soil available carbon, nitrogen, and functional genes on N2O emissions in two upland plantation systems. Journal of Integrative Agriculture, 23(8), 2792-2806.