تحلیل بینامتنی روایت اسطوره‌ای رمان چاه بابل
محورهای موضوعی : اجتماعی (با ویژگی ادبی و هنری)لیلا رهنما 1 , نزهت نوحی 2 , مهری تلخابی 3 , حیدر حسن لو 4
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
2 - دانشگاه ازاد اسلامی زنجان, زنجان, ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
4 - استادیارگروه زبان وادبیات فارسی.واحدزنجان.دانشگاه ازاداسلامی.زنجان.ایران.
کلید واژه: بینامتنیت, پست‌مدرن, روایت, اسطوره, چاه بابل,
چکیده مقاله :
بینامتنیت اصطلاحی مهم در نظریه‌های ادبی معاصر است که در آن به روابط بین متون اشاره می‌شود؛ بنابر، این نظریه متون ادبی در انزوا شکل نمی‌گیرند و نمی‌توان آن‌ها را بدون ارتباط با یکدیگر خواند و تفسیر کرد. بینامتنیت در آثار پست‌مدرن با دیگر ویژگی‌های این متون همچون گسست زمانی، روایت غیرخطی، دور باطل و... پیوندی جدانشدنی دارد. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره‌گیری از نظریه بینامتنیت، اثرپذیری روایت چاه بابل از اسطورة هاروت و ماروت بررسی و تحلیل شده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد شخصیت‌ها، کنش‌ها و حوادث داستان چاه بابل هم در صورت و هم در مضمون مشابهت‌های فراوانی با روایت اسطوره‌ای هاروت و ماروت دارند و استفاده از عناصر اسطوره‌ای همچون بن‌مایه‌ها، شخصیت‌ها و نمادها، چاه بابل را به روایتی اسطوره‌ای تبدیل کرده که از اهمیت تحلیل بینامتنی برخوردار است. در این داستان سیال بودن ذهن راوی رمان در بینامتن‌‌های اسطوره‌ای، روایتی پسامدرن از دنیای پر از رنج و عذاب شخصیت‌ها آفریده است. هدف این پژوهش بررسی و بازنمایی نقش بینامتنیت در روایت پسامدرن و رابطه آن با دیگر مؤلفه‌های این نوع متون در رمان چاه بابل است.
Intertextuality is an important term in contemporary literary theories that refers to the relationships between texts; According to this theory, literary texts are not formed in isolation and they cannot be read and interpreted without communicating with each other. After the Islamic revolution and especially in the last two decades, we see the use of intertextual relationships in the works of many contemporary authors. Intertextuality in postmodern era has an inseparable link with other features of these texts, such as temporal discontinuity, non-linear narration, vicious circle, etc. In this article, by using the descriptive-analytical method and using the theory of intertextuality, the effectiveness of the narrative of the Well of Babylon from the myth of Harut and Marut has been investigated and analyzed. The results of this study show that the characters, actions and events of the story of the Well of Babylon have many similarities with the mythological narrative of Harut and Marut, both in form and content, and the use of mythological elements such as motifs, characters and symbols has turned the Well of Babylon into a mythological narrative. In this story, the fluidity of the narrator's mind in mythological intertexts has created a postmodern narrative of the world that is full of suffering and torment that characters has endured. This article has analyzed the novel of Well of Babel with the aim of representing the role of intertexts in the narrative of the postmodern novel and its relationship with other features of this type of texts.