بررسی تطبیقی شخصیت‌پردازی زن در «جای خالی سلوچ» و «بدایة ونهایة»
محورهای موضوعی : شعر
زهرا صادقی
1
(
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه تربیت مدرس
)
نسترن گندمی
2
(
دانش‌آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عرب دانشگاه آزاد واحد دزفول
)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
دو اثر جای خالی سلوچ محمود دولت آبادی و بدایة ونهایة نجیب محفوظ از جمله رمان‌هایی هستند که شخصیت و شخصیت‌پردازی زن را به شکل برجسته‌تری در خود نشان می‌دهند لذا نویسندگان در این جستار نحوه شخصیت‌پردازی زن در این دو رمان را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهند. این بررسی نشان می‌دهد؛ شخصیت‌های فرعی زن در دو داستان بیش‌تر با شرح و توصیف مستقیم خود نویسنده و یا از زبان و زاویه دید شخصیت‌های اصلی داستان معرفی و پردازش شده‌‌اند و نویسندگان از تکنیک‌هایی چون گفت‌وگو و جریان سیال ذهن برای معرفی شخصیت‌های اصلی زن و بیان اعمال، افکار و احساسات درونی آن‌ها بهره گرفته‌اند که در این میان گفت‌وگو از بسامد بالایی نسبت به تکنیک‌های دیگر برخوردار است و محمود دولت آبادی و نجیب محفوظ برای نمایش بهتر درون‌مایه، گسترش پی‌رنگ و انتقال معانی و مفاهیم داستان به خواننده از عنصر گفت‌وگو بیش‌تر استفاده کرده‌اند.
Two works “Missing Soluch” by Mahmoud Dowlatabadi and “The Beginning and The End” by Naguib Mahfouz are the novels in which the character of the woman can be seen remarkably. Thus the authors of the present article analyze the method of characterization of woman in two novels. The results show that the alternative characters of woman in two novels are more explained by their own explanations and the authors enjoyed the techniques such as discourse and stream of consciousness to introduce the main characters; discourse is of more frequency among other techniques. Mahmoud Dowlatabadi and Naguib Mahfouz applied discourse technique more to show the theme better.
کتب فارسی
اخوت، احمد. 1371ش، دستور زبان داستان، اصفهان: نشر فردا.
پاینده، حسین. 1393ش، داستان کوتاه در ایران؛ داستانهای پسامدرن،چاپ دوم، تهران: نیلـوفر.
خسروی، ابوتراب. 1388ش، حاشیه‌ای بر مبانی داستان، تهران: نشر ثالث.
داد، سیما. 1383ش، فرهنگ اصطلاحات ادبی، چاپ دوم، تهران: انتشارات مروارید.
دولت آبادی، محمود. 1361ش، جای خالی سلوچ،چاپ دوم، تهران: نشر نو.
سلیمانی، محسن. 1362ش، تأملی در باب داستان، چاپ اول، تهران: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
عبداللهیان، حمید. 1381ش، شخصیت و شخصیت پردازی در داستان معاصر،تـهران: انتشارات آن.
قربانی، محمدرضا. 1373ش، نقد و تفسیر آثار محـمود دولت آبادی، چاپ اول، تهـران: نـشر آروین.
محمودی، محمدعلی. 1389ش، پرده پندار: جریان سیال ذهن و داستان نویسی ایران،تهران: نشر مرندیز.
میرصادقی، جمال. 1382ش، ادبیات داستانی(قصه، رمانس، داستان کوتاه رمان)،چاپ چهارم، تهران: انتشارات علمی.
میرصادقی، جمال. 1385ش، عناصر داستان، چاپ پنجم، تهران: سخن.
یونسی، ابراهیم. 1384ش، هنر داستان نویسی،چاپ هشتم، تهران: مؤسسهانتشارات نگاه.
کتب عربی
الاسود، فاضل. 1989م، نجیب محفوظ الرجل القمة(البحوث والدراسات)،القاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
خلیل، ابراهیم. 2010م،بنیة النص الروائی، چاپ اول، بیروت: الدار العربیة للعلوم.
محفوظ، نجیب. 1991م، مجموعة الاعمال الکاملة، مجلد 2، ط1، بیروت: مکتبة لبنان.
محمدعطیه، احمد. 1983م، مع نجیب محفوظ،ط2، بیروت: دار الجیل.
نجم، محمد یوسف، 1963م، فن القصة، بیروت: دار الثقافة.
مقالات
حری، ابوالفضل. 1390م، «وجوه بازنمایی گفتمان روایی جریان سیال ذهن و تک‌گویی»، مجله پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره 61.
محفوظ، صدیقه. 1385ش، «شخصیت در ادبیات»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، شماره 109،110،111، صص 71-69.
_||_
Persian books
Ahmad، Okhovat) (1371, Gramer of story, Isfahan: Farda publication.
Hussein, Payande (1393), Short story in Iran; Postmodern stories, Second edition, Volume 3, Tehran: Nilofar publication.
Khosravi, Abatorab (1388(, Margin on the basics of the story, Tehran: Sales publication.
Dad, Sima (1383), Dictionary of literary terms, Second edition, Tehran: Morvarid publication.
Dolatabadi, Mahmoud (1383), Jaye khalie Soluch, Second edition, Tehran: new publication.
Soleimani Mohsen (1362), Reflection about the story, Second edition, Tehran: Art Organization of Islamic circle.
Abdollahiyan, Hamid (1381) Character and Characterizations in contemporary stories, Tehran: An publication.
Ghorbani, Mohammad Reza (1373), Criticism and Interpretation of Mahmoud Dolatabadi’s works, First edition, Tehran: Arvin Publication.
Mahmoudi, Mohammad Ali. (1389), Blind Vision: Stream of consciousness and Iran writing story, Tehran: Marandiz Publication.
Mirsadeghi, Jamal,(1382), Fiction literature (stories, romances, novel, short stories), Fourth edition, Tehran: Scientific Publications.
Mirsadeghi, Jamal,(1385), Story elements, fifth Edition, Tehran: sokhan Publications.
Yonesiy, Ibrahim,(1384 ),the art of writing story, Eighth Edition, Tehran: Negah Publications.
Arabic books
Alasvad, fazel (1989), Najib Mahfouz al-Rjul al-Qumah, (Research and Studies), Cairo: The Egyptian General Authority for the book.
Khalil, Ibrahim (2010), the structure of the narrative text, first edition, Beirut: Arab Science House.
Mahfouz, Najib (2010), complete set of works, Volume 2, first edition, Beirut: Lebanon library.
Mohammad Attieh Ahmad (1983), Ma Najib Mahfouz, second edition, Beirut: Dar al-Jail.
Najm, Mohammed Youssef, (1963), Fan al-Qesa, Beirut: Dar al-saqafeh.
Articles
Hari, Abolfazl (2011), "The means of representing discourse-validity of the stream of consciousness and manolog ", Journal of contemporary world literature research, No. 61. Mahfouz, sediqeh (1385) "Personality in literature", book of the moon of literature and Philosophy, No. 109,110,111, pp. 71-69.