بررسی تطبیقی گرایش مردم تهران به اخبار شبکه‌های ماهواره ای فارسی زبان و (B.B.C ، V.O.A ،من و تو) سیمای جمهوری اسلامی ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه فرهنگ ارتباطات(علمی و ترویجی )

تاریخ دریافت : 1392/04/06 تاریخ پذیرش : 1392/04/06 تاریخ انتشار : 1392/04/01

کلید واژه: اخبار, شبکه‌های ماهواره ای فارسی زبان, من و تو, B.B.C فارسی, VOA, سیمای جمهوری اسلامی ایران,

چکیده مقاله :

نیاز مخاطبان موجب می‌شود تا آنان در انتخاب منابع خبری خود به سمت منابع خبری بروند که اخبار صحیح، سریع و کامل‌تری را ارائه می‌دهند و در نتیجه اعتماد مخاطب را جلب می‌کنند. از این رو شناخت نیازهای مخاطبان و ویژگی‌های رسانه ضروری است. علی‌رغم اینکه نتایج تحقیق صدا و سیما نشان می‌دهد فقط حدود 20 درصد از مردم به دلایل گوناگونی از جمله کسب خبر از ماهواره، بیننده اخبار سیمای جمهوری اسلامی ایران نبوده‌اند، اما به نظر می‌رسد تعداد کسانی که به اخبار شبکه های ماهواره‌ای گرایش دارند رو به افزایش است که این امر برای شبکه‌های داخلی یک تهدید محسوب می‌شود. بر این اساس، این تحقیق با هدف بررسی دلایل و چگونگی گرایش دارندگان ماهواره به اخبار شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان (B.B.C، V.O.A، من و تو) و سیمای جمهوری اسلامی ایران در تابستان 1391انجام گرفت و هفت فرضیه را مورد آزمون قرارداد. این فرضیه‌ها عبارت بودند از اینکه بین میزان اعتماد مردم، صحت اخبار، سرعت انتشار، بی‌طرفی، استفاده از گزارش‌های تصویری، جذابیت‌های دیداری و شنیداری و گرایش مردم به اخبار شبکه‌های مورد نظر تفاوت معنا‌داری وجود دارد. همچنین بین منطقه سکونت و گرایش مردم به شبکه ها رابطه معنا‌داری وجود دارد که هر هفت فرضیه نیز به اثبات رسید. روش این تحقیق پیمایشی و ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه بوده و جامعه آماری تحقیق، شهروندان تهران را به تعداد 807/429/8 نفر در بر می‌گیرد و از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای استفاده شده است. پرسشنامه نیز در میان کسانی توزیع شد که ماهواره داشتند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد دارندگان ماهواره اعتمادشان به شبکه‌های V.OA، من و تو و اخبار سیما در حد کم و خیلی کم و به اخبار B.B.C درحد زیاد و خیلی زیاد است. آنها معتقدند همه این شبکه‌ها در پخش اخبار درحد کم و خیلی کم بی‌طرف عمل کرده‌اند. همچنین نتایج این تحقیق حاکی از آن است که مخاطبان از جذابیت‌های محتوایی اخبار سیمای جمهوری اسلامی ایران مانند صحت اخبار، شفافیت، بی‌طرفی، سرعت انتشار، سانسورکم و ... نسبت به شبکه‌های ماهواره‌ای رضایت کمتری داشته‌اند.

منابع و مأخذ:

 

راجرز، ام، اوورت و شومیکر پاملا. (1369). رسانش نوآوری، رهیافتی میان فرهنگی. ترجمه: عزت‌اله کرمی و ابوطالب فدایی. انتشارات دانشگاه شیراز.

سورین، ورنر و تانکارد جیمز. (1386). نظریه‌های ارتباطات. ترجمه: علیرضا دهقان. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه.

سولیوان، تام و دیگران.(1385). مفاهیم کلیدی ارتباطات. ترجمه: سید حسن رئیس‌زاده. تهران: انتشارات فصل نو.

شکرخواه، یونس. (1387). خبر. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.

فرهنگی، علی اکبر. (1385). ارتباطات انسانی. تهران: انتشارات مؤسسه خدمات فرهنگی رسانه.

کوواچ، بیل و روزنتسیل، تام. (1385). عناصر روزنامه نگاری. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.

کیا، علی اصغر و سعیدی، رحمان. (1383). مبانی ارتباط، تبلیغ و اقناع. تهران: مؤسسه انتشاراتی روزنامه ایران.

گیل، دیوید و آدامز، بریجیت. (1384). الفبای ارتباطات. ترجمه: رامین کریمیان و مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات.

مک کوایل، دنیس. (1387). مخاطب شناسی. ترجمه: مهدی منتظر قائم. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه.

میلر، جرالد. (1368). ارتباطات غیر کلامی. ترجمه: علی ذکاوتی قراگزلو. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه.

هرمز، مهرداد. (1379). نظریات و مفاهیم ارتباط جمعی. تهران: نشر فاران.

  مقاله

عشایری، حبیب. (1385). رسانه‌ها و تبلیغات سیاسی. روزنامه شرق. (شماره 805). (20/4/1385). ص 6 (علوم سیاسی).

 

ﭘﺎﯾﺎن ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ﮔﺰارش ﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺸﯽ

 

اردستانی، حسن سبیلان (1386). مولفه‌های اعتبار خبر از دیدگاه دانشجویان ارتباطات اجتماعی با تاکید بر صدا و سیما. رساله دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.