چارچوب حقوقی بین المللی حاکم بر کاربردهای بیوتکنولوژیکی در بدن انسان

Subject Areas : Biotechnological Journal of Environmental Microbiology

Amirreza Mahmoudi ¹ , Seyedeh Mahshid Miri Balajorshari ^{2 *} , Tayebe Ghodrati Siyahmazgi ³

1 - استادیار گروه حقوق، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.
2 - دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی، گروه حقوق، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.
3 - استادیار گروه حقوق، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.

Received: 2023-10-01 Accepted : 2023-11-04 Published : 2023-11-13

Keywords: لقاح آزمایشگاهی, زیست فناوری, ژنتیک, تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی, سلول های بنیادی, جنین.,

Abstract :

در این مطالعه، به بررسی ابعاد قانونی بین‌المللی روش‌های زیست‌فناوری که بر بدن انسان اعمال می‌شود، پرداخته شده است که حوزه‌های مختلف و مهمی را در بر می‌گیرد. ابتدا، قوانین مربوط به تحقیقات سلول‌های بنیادی و روش‌های آماده‌سازی این سلول‌ها بررسی شده و نحوه تنظیم این فرایندهای پیچیده در کشورهای مختلف مورد تحلیل قرار گرفته است. سپس، به بررسی اعلامیه‌ها و چارچوب‌های حقوقی بین‌المللی و مرزهای تحقیقات زیست‌فناوری را تعیین می‌کنند و اطمینان می‌دهند که این تحقیقات با استانداردهای اخلاقی جهانی همخوانی دارند و همچنین تکنیک‌های کمک‌باروری مانند لقاح آزمایشگاهی و چالش‌های اخلاقی و قانونی مرتبط با استفاده از این تکنیک‌ها مورد مطالعه قرار گرفته است. مداخلات ژنتیکی و تأثیرات احتمالی آن‌ها بر زندگی آینده کودک، به‌ ویژه در زمینه تشخیص ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی و نگرانی‌های قانونی و اخلاقی مختلفی که در سطح جهانی در این زمینه وجود دارد از موضوعات بسیار حائز اهمیت می‌باشد. نوع تحقیق در پژوهش حاضر نظری و روش آن توصیفی تحلیلی می‌باشد.

References:

BEKSAÇ Mehmet S. ÇAKAR Mehmet, AKİPEK ÖCAL Şebnem, KATOĞLU Tuğrul, “Embriyo ve Fetus; Etik ve Yasal Boyut”, Doğum Hekimliği: Maternal-Fetal Tıpta Etik ve Yasal Boyut, Mater- nal-Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği Ders Kitabı, Ankara, Medikal Network, 2004.#
BEKSAÇ Mehmet, “Etik ve Yasal Açıdan kök Hüc- re ve Kordon Kanı”, Doğum Hekimliği: Maternal- Fetal Tıpta Etik ve Yasal Boyut, Maternal-Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği Ders Kitabı, Ankara, Medi- kal Network, 2004.#
BEKSAÇ Meral, “Etik ve Yasal Açıdan kök Hücre ve Kordon Kanı”, Doğum Hekimliği: Maternal-Fe- tal Tıpta Etik ve Yasal Boyut, Maternal-Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği Ders Kitabı, Ankara, Medikal Network, 2004.#
BÜKEN Nükhet Ö. “Biyoteknik Açıdan Yar- dımcı Üreme Teknikleri ve Postmenopal Gebelik”⦋Assisted Reproductive Technology and Postmenoposal Pregnancy Regarding the Biome- dical Ethics⦋, Yüksek Teknoloji Tıbbı ve Hasta- Hekim İlişkisi Uluslar arası Katılımlı 2.Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sempozyumu Bildiri Kitabı, İstanbul, Nobel Tıp Kitabevi, 2006.#
BÜYÜKAY Yusuf, “İstenmeden Dünyaya Gelen Çocukların Bakım, Eğitim ve Tedavi Giderlerinin Tazmin Edilmesi Sorunu”, Vedat Kitapçılık, 2006.#
CİN, ONUR, “Biyo-hukuk Sözleşmesi ve İnsan Üzerinde Deney”, Kamu Hukuku Arşivleri Dergisi, 2005;8.#
DEMİR Namık, “Preimplantasyon Genetiği, Pre- embriyo Araştırmaları ve Etik Düşünceler”, Do- ğum Hekimliği: Maternal-Fetal Tıpta Etik ve Yasal Boyut, Maternal-Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği Ders Kitabı, Ankara, Medikal Network, 2004.#
GÖRKEY Şefik , KUTLAY Nükhet , BAŞAĞAÇ GÜL R. Tamay, GÜVEN Tolga , SERT Gürkan, GÜR Mukadder ve ERZİK Can, “Kök Hücre Araş- • tırmalarının Etik ve Hukuk Boyutuna İlişkin Ra-por”, Türkiye Biyoetik Derneği Kök Hücre Araştır- maları ve Uygulamaları Kurulu, Mart 2009.#
GÜNGÖR Sadettin ve KATOĞLU Tuğrul, “Emb- • riyo Redüksiyonu”, Doğum Hekimliği: Maternal- Fetal Tıpta Etik ve Yasal Boyut, Maternal-Fetal Tıp#
HAKERİ Hakan, “Kök Hücre Çalışmaları ve Hukuki Boyutu”[Stem Cell Studies and Its Legal Di- mension], Yüksek Teknoloji Tıbbı ve Hasta-He kim İlişkisi Uluslar arası Katılımlı 2.Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sempozyumu Bildiri Kitabı, İstanbul, Nobel Tıp Kitabevi, 2006.#
KATOĞLU Tuğrul, “Türk Hukukunun Bir Parça- sı Olarak Avrupa Konseyi İnsan Hakları ve Biyo- tıp Sözleşmesi”[European Convention on Human Rights an Biomedicine as a Part of Turkish Law], Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, sayı:1, cilt:55,2006.#
KIRKBEŞOĞLU Nagihan, “Soybağı Alanında Bi- yoetik ve Hukuk Sorunları”, İstanbul, Vedat Kitap- çılık, 2006.#
LILIE Hans, “In Vitro Fertilizasyon Alanında Yeni Problemlerle ‘Embriyo Seçimi’” çev. Ramazan Uzun , Kamu Hukuku Arşivleri Dergisi, 2005;8.#
MACER Darryl, “ Challenges and Opportunities for the Implementation of the Universal Declarati- on of Bioethics an Human Rights Across Asia and the Pacific, Yüksek Teknoloji Tıbbı ve Hasta-He- kim İlişkisi Uluslar arası Katılımlı 2.Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sempozyumu Bildiri Kitabı, İstanbul, Nobel Tıp Kitabevi, 2006.#
METİN Sevtap, “Biyotıp Etiği ve Hukuk”, Vedat Ki- tapçılık, 2007.#
ROSENAV H., “Avrupa Konseyi Biyo-tıp Sözleş- mesine Göre Embriyon Araştırmaları ve Tedavi Amaçlı Kopyalama”, çev.Hakan Hakeri, Kamu Hu- kuku Arşivleri Dergisi, 2005;8.#
SALAKO Solomon E., “Informed Consent Under the European Convention on Biomedicine and the UNESCO Declaration on Bioethics”, Medicine and Law(2010)30.#
SALIGER Frank, “Biyo-hukuk Sözleşmesi’ne Ek 1 No’lu Protokol Uyarınca Üretici Amaçlı Klonlama- nın Yasak Oluşu”, çev. Hakan Hakeri ve Ramazan Uzun, Kamu Hukuku Arşivleri Dergisi, 2005;8.#
SCHMIDT, “Whose Dignity? Resolving Ambigui- ties in the Scope of ‘Human Dignity’ in the Univer- sal Decleration on Bioethics and Human Rights” Jmed Ethics, 2007;33.#
Sezen, Onur, İnsan Üzerinde Biyoteknolojik Uygulamaların Uluslararası Hukuk Boyutu, Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 1 Sayı: 1, 2015.#
SÜRMELİ Hikmet, ŞAHİN Fatma , “Üniversite Öğrencilerinin Genetik Mühendisliği ile İlgili Bi- yoetik Görüşleri: Genetik Testler ve Genetik Tanı”, Türk Fen Eğitimi Dergisi[Journal of Turkish Scien- ce Education], yıl:7, sayı:2. 2010.#