بررسی اثرات ضدباکتریایی عصاره متانولی جوزهندی علیه جدایه های کلبسیلا پنومونیه و اسینتوباکتر بومانی مولد بتالاکتاماز وسیع الطیف

Subject Areas : Biotechnological Journal of Environmental Microbiology

Elham Nikouie ¹ , Ashraf Kariminik ^{2 *}

1 - گروه میکروبیولوژی ، واحد کرمان ، دانشگاه ازاد اسلامی ، کرمان، ایران
2 - گروه میکروبیولوژی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی،کرمان،ایران

Received: 2022-11-16 Accepted : 2022-12-17 Published : 2022-12-20

Keywords: فعالیت ضد باکتریایی, بتالاکتاماز, اسینتوباکتر بومانی, کلبسیلا نومونیه, جوز هندی,

Abstract :

افزایش سویه های مختلف باکتریایی مقاوم به آنتی بیوتیک های مختلف تبدیل به یکی از نگرانی های اصلی سازمان بهداشت جهانی شده است. اخیرا مقاومت باکتریایی از طریق تولید بتالاکتامازهای با طیف وسیع در حال افزایش است و به عنوان یک مشکل درمانی جهانی مطرح می شود لذا تلاش برای استفاده از داروهای با منشا گیاهی، برضد باکتری های با مقاومت دارویی اهمیت ویژه ای یافته است.هدف از این مطالعه تعیین اثرات ضدباکتریایی عصاره متانولی جوزهندی علیه جدایه های کلبسیلا پنومونیه و اسینتوباکتر بومانی مولد بتالاکتاماز وسیع الطیف انجام گرفت. برای تهیه عصاره متانولی گیاه از روش ماسراسیون استفاده شد سپس عصاره با کاغذ واتمن شماره یک فیلتر ، و با استفاده از سیستم تقطیر در خلا دوار تغلیظ و خشک گردید. غلظت‌های مختلف 80، 40، 20، 10، 5، 5/2، 25/1 و 625/0 میلی گرم بر میلی لیتر از عصاره در حلال دی‌متیل سولفوکساید و متانول با حجم برابر تهیه گردید.از مجموع 100 ایزوله باکتریایی، جدایه‌های مولد بتالاکتاماز به روش فنوتیپی با دیسک‌های آنتی‌بیوتیکی سفوتاکسیم و دیسک ترکیبی سفوتاکسیم/کلاولونیک اسید شناسایی شدند. بر اساس نتایج حاصله، از 60 باکتری کلبسیلا پنومونیه 33 درصد(20 ایزوله) و از 40 باکتری اسینتوباکتر بومانی 50درصد(20ایزوله) از جدایه‌ها مولد بتالاکتاماز بودند. فعالیت ضدباکتریایی بر علیه 20 ایزوله از کلبسیلا پنومونیه و 20ایزوله از اسینتوباکتر بومانی مولد بتالاکتاماز به روش انتشار چاهک بررسی شد. پس از انکوباسیون به مدت 24 ساعت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد میزان حساسیت باکتری‌ها، با اندازه‌گیری قطر هاله بازدارندگی از رشد تعیین شد. کلیه ایزوله‌های کلبسیلا پنومونیه و اسینتوباکتر بومانی به عصاره گیاه جوزهندی حساسیت نشان دادند و میانگین حداقل غلظت بازدارندگی از رشد نسبت به کلبسیلا پنومونیه و اسینتوباکتر بومانی مولد بتالاکتاماز به ترتیب 10 و 5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بود. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، می توان نتیجه گرفت عصاره‌ی گیاه جوزهندی در شرایط آزمایشگاهی قابلیت مهار باکتری های کلبسیلا و اسینتوباکتر را دارد و بر این اساس شاید بتوان در آینده با تحقیقات بیشتر و شناسایی ترکیبات موثر، از این عصاره، به عنوان جایگزین آنتی بیوتیکی جهت درمان ، استفاده کرد.