تأثیر مدیریت نیتروژن و رطوبت خاک بر عملکرد و ویژگی‌های زراعی گندم (Triticum aestivum L. ) زمستانه رقم سیروان
محورهای موضوعی : پژوهش های به زراعیزهرا نبی پور 1 , رضا حمیدی 2 , مهدی زارع 3 * , شهرام شرف زاده 4 , فرود بذرافشان 5
1 - گروه کشاورزی، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروز آباد، ایران
2 - گروه کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
3 - گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی فیروزآباد، فیروزآباد، ایران
4 - گروه کشاورزی، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروز آباد، ایران
5 - گروه کشاورزی، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروز آباد، ایران
کلید واژه: رطوبت خاک, شاخص برداشت, کود نیتروژنه, گندم, عملکرد دانه ,
چکیده مقاله :
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر کودهای نیتروژنه آلی و معدنی و سطوح مختلف رطوبت خاک بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم زمستانه (Triticum aestivum L.) رقم سیروان در سال زراعی 95-1394 انجام شد. آزمایش بهصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه نوع کود نیتروژنه (7 لیتر در هکتار نیتروکسین، 5 لیتر در هکتار ازتوباکتر و 180 کیلوگرم در هکتار اوره) و سه سطح رطوبت خاک (100، 200 و 300 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر) بودند. نتایج نشان داد که اثرات کود نیتروژنه و رطوبت خاک بر شاخص‌های مختلف از جمله ارتفاع بوته، تعداد سنبله در متر مربع، وزن خشک بوته، عملکرد دانه و شاخص برداشت معنی‌دار بودند. بالاترین عملکرد دانه و شاخص برداشت در تیمار 180 کیلوگرم اوره و سطح رطوبت 200 میلی‌متر مشاهده شد. بهطور کلی، ترکیب بهینه کود و رطوبت خاک می‌تواند، نقش مهمی در افزایش بهره‌وری گندم داشته باشد.
Wheat is considered the most important crop in terms of production and cultivated surface area, and increasing wheat yield per unit surface area is one of the most important research and priorities of Iran. To investigate the effect of optimal management of soil fertility and plant nutrition on the quantitative and qualitative production of wheat and mitigating the effect of chilling stress, this study was conducted in Karaj city in the 2023-2022 crop year on irrigated wheat (Rakhshan variety). The studied treatments were included: 1- farmer's custom, 2- use of chemical fertilizers based on soil tests, and 3- integrated management of soil fertility and plant nutrition. Based on the results, application of nutritional compounds to combat chilling stress in combination with the use of chemical fertilizers based on soil test results had the greatest effect on the improving of the yield. Thus, in this treatment, the highest grain yield increased by about 20.2 percent compared to the farmer's usual practice, which was significantly different from the farmer's usual treatment. Furthermore, the increase in the yield achieved in this treatment was also economically viable compared to other treatments. Therefore, the use of optimal management of soil fertility and plant nutrition and the use of plant growth stimulants in conditions of chilling stress not only increases plant tolerance to chilling stress, but also leads to improved yield.