بهینه‌سازی الگوی کشت محصولات زراعی مهم در دشت میاندوآب
محورهای موضوعی : پژوهش های به زراعی
معراج فلاحی
1
(ارشد)
سعید صوفی زاده
2
(استادیار)
علی اکبر باغستانی
3
(استادیار)
کلید واژه: برنامه ریزی خطی, بهینه سازی, کشاورزی پایدار, الگوی کشت,
چکیده مقاله :
انتخاب الگوی بهینه کشت که هم از نظر محیط زیستی پایدار و هم مناسب برای شرایط خاص اقلیمی در هر منطقه جغرافیایی باشد ، می‌تواند به عنوان یکی از راهکارهای کارآمد برای رفع چالش‌ها و افزایش سوددهی فعالیت‌های کشاورزی در نظر گرفته شود . بدین منظور در این مطالعه تلاش شده است تا الگوی بهینه کشت محصولات زراعی در دشت میاندوآب به عنوان چهارمین دشت مهم کشور واقع در استان آذربایجان غربی طراحی شود . بهینه‌سازی الگوی کشت در قالب دو هدف جداگانه حداکثرسازی سود و حداقل‌سازی مصرف آب صورت پذیرفت . بدین منظور داده‌های مورد نیاز برای سه سال 1396 الی 1398 از دستگاه‌های مختلف استانی و ملی جمع‌‌آوری شد و از میانگین داده‌های سه سال ذکر شده برای پیشنهاد الگوی بهینه کشت محصولات زراعی در قالب هر یک از اهداف مورد اشاره ، استفاده شد . در این پژوهش از 12 محصول مهم زراعی تحت کشت در این دشت استفاده شده است . نتایج نشان داد که دو محصول نخود دیم و آفتابگردان آجیلی با زیر کشت رفتن کل زمین های زراعی دشت به ترتیب حدوداً با 57 هزار هکتار و 5500 هکتار و سود ناخالص 1614 میلیارد ریالی به عنوان الگوی بهینه پیشنهادی با هدف حداکثر سازی سود ناخالص معرفی شد . در الگوی کشت پیشنهادی با هدف حداقل سازی مصرف آب نیز دوباره کشت نخود دیم و آفتابگردان آجیلی در سطحی معادل57/600 هکتار و 5300 هکتار سبب بهینه‌سازی مصرف آب می‌شود . به عبارت دیگر با زیرکشت بردن نخود دیم و آفتابگردان آجیلی دو هدف حدکثرسازی سود و حداقل سازی مصرف آب تحقق می‌یابد .
Choosing the optimal cultivation model that is both environmentally sustainable and suitable for specific climatic conditions in each geographical region can be considered as one of the efficient solutions to solve the challenges and increase the profitability of agricultural activities.For this purpose, in this study, an attempt has been made to design the optimal pattern of crop cultivation in Miandoab plain, which is the fourth most important plain of the country, located in West Azarbaijan province.Optimizing the cultivation pattern was done in the form of two separate goals of maximizing profit and minimizing water consumption.For this purpose, the required data for the three years 2016-2018 were collected from various provincial and national institutions, and the average data of the mentioned three years were used to propose the optimal pattern of crop cultivation in the form of each of the mentioned goals.In this research, 12 important crops cultivated in this plain have been used.The results showed that the two crops of rainfed chickpeas and nut sunflowers, with the cultivation of the entire agricultural lands of the plain with approximately 57 thousand hectares and 5500 hectares, respectively, and a gross profit of 1614 billion rials, were introduced as the optimal model proposed with the aim of maximizing the gross profit.became.In the proposed cultivation model with the aim of minimizing water consumption, the re-cultivation of rainfed chickpeas and nut sunflowers on an area equal to 57.600 hectares and 5300 hectares will result in the optimization of water consumption.In other words, two goals of profit maximization and water consumption minimization will be achieved by sub-cultivating dry peas and sunflower seeds.
_||_