واکاوی رفتار الگوی عوامل مؤثر بر مدیریت سود در سازمان ها با مدل لوزی تقلب به روش درهم‌تنیده
محورهای موضوعی : مدیریت رفتار سازمانی
احسان سعادتی
1
,
شهره یزدانی
2
*
,
محمد حامد خانمحمدی
3
,
داود گرجی زاده
4
1 - گروه حسابداری، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران.
2 - گروه حسابداری، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران.
3 - گروه حسابداری، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران.
4 - گروه حسابداری، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران
کلید واژه: مدیریت سود, مدل لوزی تقلب, مدل مثلث تقلب, عدم تقارن اطلاعاتی.,
چکیده مقاله :
هدف: پژوهش حاضر اُستوار بر واکاوی رفتار الگوی عوامل مؤثر بر مدیریت سود در سازمان ها با مدل لوزی تقلب است و جهت رسیدن به عوامل مؤثر بر مدیریت سود و سنجش آن با مدل لوزی تقلب از روش درهم‌تنیده استفاده گردید.
روش شناسی: ابتدا مؤلفه‌ها مؤثر از طریق مصاحبه میدانی با 21 نفر از خبرگان و کارشناسان حوزه دانشگاهی و سازمان ها انجام گرفت. در مرحله دوم، یک پرسشنامه طیف لیکرت جهت کمی سازی تهیه و پس از ارسال پرسشنامه (بسته) به 400 نفر از گروه های هدف 333 مورد واصل گردید و جهت آزمون سوال های پژوهش نیز از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی از نرم‌افزار Smart PLS استفاده شد.
یافته ها: مسائل مربوط به مالکان و سهامداران، ضعف در نظام حسابداری، مسائل درون‌سازمانی و برون‌سازمانی و هم چنین ویژگی‌ها و انگیزه‌های مدیران از جمله عوامل بسیار مهم در رخ داد مدیریت سود است. هم چنین، در ادامه نشان داده شد، میان ضعف در نظام حسابداری و اضلاع توانایی و فشار ارتباط معناداری مشاهده گردید. میان مسائل مربوط به مالکان و سهامداران با اضلاع توانایی، توجیه به ظاهر عقلایی و فشار ارتباط معناداری دیده شد و هم چنین میان ویژگی ها و انگیزه مدیران و ضلع توانایی ارتباط معناداری وجود داشت. اما، میان هیچ کدام از پنج عامل موثر در رخ داد مدیریت سود با ضلع فرصت ارتباط معناداری دیده نشد.
دانش افزایی: در پژوهش حاضر سعی گردید تا دیدگاهی نو درباره مدیریت سودی که در سازمان ها انجام می شود، ارائه گردد. این دیدگاه مستقیماً از تجربیات و داده های ذهنی افراد خبره دانشگاهی و شاغل در سازمان ها نشات گرفته شده است. درواقع، در پژوهش حاضر سعی بر آن شد تا نشان داده شود عواملی که باعث مدیریت سود در سازمان ها می شود با عواملی که باعث تقلب می گردد، همسویی دارند؟
Objective: The present study is based on analyzing the behavior of the pattern of factors affecting earnings management in organizations with the fraud diamond model, and the interwoven method was used to reach the factors affecting earnings management and measure it with the fraud diamond model.
Methodology: First, the effective components were conducted through field interviews with 21 experts and experts from academia and organizations. In the second stage, a Likert-scale questionnaire was prepared for quantification and after sending the questionnaire (package) to 400 people from the target groups, 333 items were received. The structural equation modeling method with the partial least squares approach of Smart PLS software was used to test the research questions.
Findings: Issues related to owners and shareholders, weaknesses in the accounting system, internal and external issues, as well as the characteristics and motivations of managers are among the most important factors in the occurrence of earnings management. It was also shown that there was a significant relationship between the weakness in the accounting system and the aspects of ability and pressure. On the other hand, there was a significant relationship between issues related to owners and shareholders and the aspects of ability, seemingly rational justification and pressure, and there was also a significant relationship between the characteristics and motivation of managers and the ability side. However, there was no significant relationship between any of the five factors affecting the occurrence of earnings management and the opportunity side.
knowledge contribution: In the present study, an attempt was made to present a new perspective on earnings management that is carried out in organizations. This perspective is directly derived from the experiences and subjective data of academic experts and those working in organizations.
ثقفی، علی؛ حسن‌زاده دیوا، سید مصطفی. (1400). انگیزه‌های مدیریتی در گزارشگری مالی متقلبانه باتوجه‌به تئوری چشم‌انداز تجمعی. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی, 28(4), 598-615.
حیدری، قنبر؛ نیکومرام، هاشم؛ وکیلی فرد، حمیدرضا. (1401). رابطه میان ویژگی‌های صفات تاریک شخصیت در گرایش به رفتارهای متقلبانه: آزمون نظریه اعتماد اجتماعی. دانش حسابداری مالی, 10(1), 183-221
رحمانیان کوشککی، عبدالرسول؛ نویدی، انسیه. (1399). تأثیر تجربه و نفوذ مدیران بر رابطه بین صورت های مالی متقلبانه و کیفیت گزارشگری مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت های مالی و سرمایه گذاری, 1(1), 118-101
سعادتی، احسان. (1403). کالبدشکافی نظریه های بنیادین در مدیریت سود. نشریه انجمن حسابداری خبره ایران. شماره 357، شهریور 1403
سعادتی، احسان. (1403). نقش عدم تقارن اطلاعاتی در بازار سرمایه. نشریه انجمن حسابداری خبره ایران. شماره 358، مهر و آبان 1403
سعادتی، احسان؛ یزدانی، شهره، خانمحمدی، محمدحامد؛ گرجی زاده، داود. (1403). ارائه مدل مدیریت سود فرصت‌طلبانه: عوامل، انگیزه‌ها و تکنیک‌ها. نشریه حسابداری مدیریت، دوره17، شماره 63، زمستان 1403، صص 115-136
سعادتی، احسان؛ یزدانی، شهره؛ خانمحمدی، محمد حامد؛ گرجی زاده، داود. (1402). آینده‌پژوهی نقش عوامل تعیین‌کننده تقلب مدیران از طریق به‌کارگیری مدل لوزی تقلب. پیشرفت های مالی و سرمایه گذاری, 4(2), 114-85..
Alfadhael, Sarah. (2021). Earnings management and its applications in Saudi Arabia context: Conceptual framework and literature review. Accounting 7: 993–1008. [CrossRef]
Ali, A. and Bansal, M. (2021). Impact of upward and downward earnings management on stock returns. South Asian Journal of Business Studies, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print.
Aljifri, K., & Elrazaz, T. (2024). Effect of earnings management on earnings quality and sustainability: evidence from gulf cooperation council distressed and non-distressed companies. Journal of Risk and Financial Management, 17(8), 348.
Arianpoor, A., & Farzaneh, N. (2023). Auditor industry specialization and cost of equity on earnings management: the moderating role of institutional ownership. International Journal of Law and Management, 65(2), 125–151. https://doi.org/10.1108/IJLMA-04-2022-0087
Bhatti, K. I., Husnain, M. I. U., Saeed, A., Naz, I., & Hashmi, S. D. (2022). Are top executives important for earning management and firm risk? Empirical evidence from selected Chinese firms. International Journal of Emerging Markets, 17(9), 2239–2257. https://doi.org/10.1108/IJOEM-09-2019-0734
Debbianita, D., Kuang, T. M., & Hoetama, M. (2024). EARNINGS MANAGEMENT: A LITERATURE REVIEW. Indonesian Journal of Accounting and Governance, 8(1), 58-74.
Elbolok, R., Elghateet, S., & Elhawary, E. (2022). Does Ifrs Convergence Affect Earnings Quality and Market Volatility? Corporate and Business Strategy Review, 3(1), 64–84. https://doi.org/10.22495/cbsrv3i1art7
Elias, R. Z. (2004). The impact of corporate ethical values on perceptions of earnings management. Managerial Auditing Journal, 19(1), 84-98.
G. Harb, E., Nasrallah, N., El Khoury, R., & Hussainey, K. (2023). Applying Benford’s law to detect accounting data manipulation in the pre- and post-financial engineering periods. Journal of Applied Accounting Research, 24(4), 745– 768. https://doi.org/10.1108/JAAR-05-2022-0097
Guay,Wayne, Delphine Samuels, and Daniel Taylor.( 2016). Guiding through the fog: Financial statement complexity and voluntary disclosure. Journal of Accounting and Economics 62: 234–69. [CrossRef]
Hakim, L., Rahayu, D., & Endri, E. (2022). Managerial Ability, Corporate Governance, and Ifrs Adoption As Determinants of Earnings Management: Evidence From Indonesia. Problems and Perspectives in Management, 20(1), 367–378. https://doi.org/10.21511/ppm.20(1).2022.30
Heidari, Ghanbar; Nikomaram, Hashem; Vakilifard, Hamidreza. (2022). The Relationship Between Dark Personality Traits and the Tendency to Fraudulent Behaviors: A Test of the Social Trust Theory. Financial Accounting Knowledge, 10(1), 183-221. [In Persian]
Hikmah, I. N., Ningsih, S., & Ma’ruf, H. (2022). The Effect Of The Effectiveness Of Internal Controls, Information Asymetries, Organizational Ethical Culture And Procedural Justice On The Trends Of Accounting Fraud In Village Governments In Gatak District, Sukoharjo Regency. Business And Accounting Research (Ijebar) Peer Reviewed-International Journal, 6. Https://Jurnal.Stie-Aas.Ac.Id/Index.Php/Ijebar
Ilahiyah, M. A. E., Yahya, D. R., Yahya, T. M., & Khan, M. A. Literature Review The Good and Bad Sides of Earnings Management on Accountant Integrity. International Journal of Current Science Research and Review, Volume 08 Issue 01 January 2025, DOI: 10.47191/ijcsrr/V8-i1-45
Jiang, Yihui. (2020). Meanings, motivations and techniques of earnings management. Paper presented at 2020 3rd International Conference on Humanities Education and Social Sciences (ICHESS 2020), Chengdu, China, October 23–25; Amsterdam: Atlantis Press, pp. 141–46.
Melindawati, R., Faisal, Y., & Sari, E. G. (2023). Overview Of Fraud Prevention At Mandiri Utama Finance Syariah. Proceeding Of The Perbanas International Seminar On Economics, Business, Management, Accounting And It (Proficient) 2023, 1(1), 322–326
Mismiwati, M., Dara, R., & Kiri, M. (2025). Corporate Governance and Earnings Management: Empirical Study of Public Companies in Indonesia. Journal Markcount Finance, 3(1), 25-37.
OLADEJO, M., ADELEKE, R., AFOLABI, A., OYELEYE, K., & BELLO, W. (2025). ENHANCING FINANCIAL SECURITY IN NIGERIA'S BANKING SECTOR: AN INVESTIGATION OF AUDITOR REGULATIONS, CORPORATE GOVERNANCE, AND EARNINGS MANAGEMENT IN LISTED DEPOSIT MONEY BANKS. International Journal of Financial Research and Management Science.
Puspitasari, S. Y., Mranani, M., & Afif, N. (2023). Pengaruh Pengendalian Internal, Moralitas Individu, Ketaatan Aturan Akuntansi, Personal Culture Dan Asimetri Informasi Terhadap Kecurangan Akuntansi. Borobudur Accounting Review, 3(1), 25–37. Https://Doi.Org/10.31603/Bacr.8795
Rahmaniyan Koushkaki, Abdolrasoul; Navidi, Ansiyeh. (2020). The Effect of Managerial Experience and Influence on the Relationship Between Fraudulent Financial Statements and Financial Reporting Quality of Companies Listed on the Tehran Stock Exchange. Financial and Investment Advances, 1(1), 118-101. [In Persian]
Rahmawati, S. N., & Chirinna, Y. (2025). The Effect Of Information Asymmetry And Internal Control On Accounting Fraud With Integrity As A Moderating Variable. Accounting and Auditing Azzukhruf Journal, 1(2), 71-82.
Saadati, Ehsan. (2024). An Analysis of Fundamental Theories in Earnings Management. Journal of the Iranian Certified Accounting Association. Issue 357, September 2024. [In Persian]
Saadati, Ehsan. (2024). The role of information asymmetry in the capital market. Journal of the Iranian Certified Accounting Association. Issue 358, October and November 2024. [In Persian]
Saadati, Ehsan; Yazdani, Shohreh; Khanmohammadi, Mohammad Hamed; Gorjizadeh, Davud. (2024). Presenting an opportunistic earnings management model: factors, motivations and techniques. Journal of Management Accounting, Volume 17, Issue 63, Winter 1403, pp. 115-136. [In Persian]
Saadati, Ehsan; Yazdani, Shohreh; Khanmohammadi, Mohammad Hamed; Gorjizadeh, Davud. (2023). Future research on the role of determinants of managers' fraud by using the fraud diamond model. Advances in Finance and Investment, 4(2), 114-85. [In Persian]
Saghafi, Ali; Hassanzadeh Diva, Seyed Mostafa. (2021). Managerial Motivations in Fraudulent Financial Reporting with Respect to the Cumulative Perspective Theory. Accounting and Auditing Reviews, 28(4), 598-615. [In Persian]
Salim, M. N., Aspahani, A., & Hasni Yusrianti. (2025). The Influence of Profit Pressure, Earning Management, and Good Corporate Governance on Fraudulent Financial Reports. Jurnal Ekuilnomi, 7(1), 158-166. https://doi.org/10.36985/99k6mf19
Shen, L., Zhou, K. Z., & Luo, D. (2025). City Digitalization and Corporate Financial Fraud: An Information Asymmetry Perspective. Journal of Management Studies.
Song, D.B., Lee, H.Y. and Cho, E.J. (2013). The association between earnings management and asset misappropriation. Managerial Auditing Journal, 28(6), 542-567.
Türegün, N. (2024). How Ethical is Earnings Management? Evidence from an Emerging Economy. Accounting in Europe, 1-31.
Viana Jr, D.B.C., Lourenço, I.M.E.C., Ohlson, M. and Augusto S F de Lima, G. (2021), National culture and earnings management in developed and emerging countries. Journal of Accounting in Emerging Economies, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/JAEE-12-2020-0323
Vuong, T. H. G. (2025). Provincial corruption, corporate accrual quality, and corporate earnings manipulation: Evidence from an emerging country. Cogent Business & Management, 12(1), 2482851.
Wahyuni, S., & Handayani, E. (2022). Earnings management: An analysis of corporate strategy, financial performance, and audit quality. Asian Economic and Financial Review, 12(8), 593.
Wiratno, D. H., Krismiaji, K., Handayani, H., & Sumayyah, S. (2023). Financial Distress, Audit Quality, and Earnings Management–Indonesia's Mining Sector Evidence. Jurnal Maksipreneur: Manajemen, Koperasi, Dan Entrepreneurship, 12(2), 499-510.
Wolfe, D. T; Hermanson, D. R. (2004), The fraud diamond: considering the four elements of fraud. The CPA Journal, 74(12), 38-42.
Yahaya, P. D. O. A. (2024). Which corporate owners are relevant in reducing earnings management?. Available at SSRN 5020696.
Yuliastuti, I. A., & Tandio, D. (2020). Between Internal Control System And Information Asymmetry On Accounting Fraud. Https://Doi.Org/10.4108/Eai.13-8-2019.2294254