ضمان خسارات وارده بر عِرض و جان از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعه

محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق

حمید کاویانی فرد ¹ (استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران)
نسرین کریمی ² (فقه و مبانی حقوق اسلامی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد قم،قم،ایران.)
معصومه توده خرمن ³ (فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی قم، قم، ایران)

تاریخ دریافت : 1395/03/07 تاریخ پذیرش : 1395/05/25 تاریخ انتشار : 1395/04/01

کلید واژه: عرض, ضمان, جان, خسارت,

چکیده مقاله :

موضوع ضمان خسارات وارد برعرض و جان انسانها از جمله مباحث پرچالشی است که در قوانین حقوقی و فقه امامیه به لزوم آن تصریح گردیده است، ولی چگونگی جبران و نحوه ارزیابی آن تعیین نشده است. در فقه امامیه و حقوق موضوعه، راهکارهایی برای جبران خسارت معنوی در نظر گرفته شده است، اما معیار شخصی در باب شیوه های جبران خسارت معنوی ارائه نشده است. در فقه امامیه، جبران خسارت معنوی با استناد به دلایل خود، قابل پذیرش و توجیه بوده و منشأ بسیاری از احکام عبادی و بخصوص قاعده لاضرر واقع شده است. علاوه بر قاعده لاضرر دلیل دیگر بر امکان جبران خسارت معنوی، پیش بینی دیه در مورد صدمات جسمانی منجر به خسارت معنوی می باشد. در نظام حقوقی موضوعه ایران نیز، خسارت معنوی، قابل جبران است. درماده 9 قانون آیین دادرسی کیفری و مواد 1 و 2 و 8 و 10 قانون مسئولیت مدنی، امکان مطالبه ضرر و زیان معنوی مورد تأیید قرار گرفته است.

چکیده انگلیسی:

The subject of guarantee for human lives, is one of the challenging "Islamic Rights and Rules" That its necessity is a lot. But the way of evaluate and compensation is unknown. but also in feqh rules, there is some solutions for compensation for spiritual damages But there is no personal criterion. In fegh, compensating for spiritual damages is depended on reasonable reasons. And very sources of religious orders are depended in especially harmless rule In addition to the "Harmless rule, the other reason for compensating spiritual damages is forecast "Deieh" about compensation for mental damages. Also in Iran's legal system, mental damages can be compensated. in article 9 of "Codes of Criminal procedure" and articles 1,2,8 and 10 from "Civil liability law", the possibility of claiming for losses are available. 141-RR