تعطیلی «حجّ» از سوی حاکم اسلامی

محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق

محمد صرفی ¹ (جامعه المصطفی العالمیه ـ مدرسه حجتیه ؛مسئول اداره مبلغان)
سید حسن عابدیان کلخوران ² (عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم)

تاریخ دریافت : 1395/01/16 تاریخ پذیرش : 1395/02/12 تاریخ انتشار : 1391/04/01

کلید واژه: «حکم حکومتی», «حکم ثانوی», «حج», «تعطیلی حجّ», «حاکم»,

چکیده مقاله :

حجّ، یکی از ارکان دین مبین اسلام می‌باشد و جایگاه حجّ به قدری ویژه می‌باشد که فقها آن را جزء ضروریات دین دانسته اند. بر هر مسلمانی که مستطیع شده باشد انجام این عمل عبادی واجب می‌باشد. به گونه ای که در برخی از روایات از تارک حجّ به عنوان یهودی و نصرانی نام برده شده است و برخی دیگر از روایات ترک حجّ را عامل نزول بلا دانسته اند.به موجب روایات و بر اساس فقه امامیه، حاکم اسلامی موظف است اسباب برگزاری حجّ را برای آحاد جامعه اسلامی فراهم نماید و اگر حجّ به دلایل فردی مانند فقر و نداری یا کاهلی و سستی تعطیل شود؛ حاکم موظف است این فریضه را ولو با صرف اموال از بیت المال مسلمین احیاء نماید.مقاله حاضر به بررسی و تحلیل اختیارات حاکم برای تعطیلی حجّ به جهت رعایت مصالح عامّ جامعه اسلامی می پردازد. و بیان می دارد تعطیلی حجّ فقط برای مدتی محدود در اختیار حاکم اسلامی می باشد.

چکیده انگلیسی:

«حجّ»، یکی از ارکان دین مبین اسلام می‌باشد و جایگاه «حجّ» به قدری ویژه می‌باشد که فقها آن را جزء ضروریات دین دانسته اند. بر هر مسلمانی که مستطیع شده باشد انجام این عمل عبادی واجب می‌باشد. به گونه ای که در برخی از روایات از تارک حجّ به عنوان «یهودی» و «نصرانی» نام برده شده است و برخی دیگر از روایات ترک «حجّ» را عامل نزول بلا دانسته اند.به موجب روایات و بر اساس فقه امامیه، حاکم اسلامی موظف است اسباب برگزاری «حجّ» را برای آحاد جامعه اسلامی فراهم نماید و اگر «حجّ» به دلایل فردی مانند فقر و نداری یا کاهلی و سستی تعطیل شود؛ حاکم موظف است این فریضه را ولو با صرف اموال از بیت المال مسلمین احیاء نماید.مقاله حاضر به بررسی و تحلیل اختیارات حاکم برای تعطیلی «حجّ» به جهت رعایت مصالح عامّ جامعه اسلامی می پردازد. و بیان می دارد تعطیلی «حجّ» فقط برای مدتی محدود در اختیار حاکم اسلامی می باشد.