مطالعۀ مراحل قصد انشاء و چگونگی ابراز آن در فقه امامیه و قانون مدنی مصر

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

صادق مرادی ¹ , سید مهدی موسوی ² , عباس اصغرزاده گنجی ³

1 - استادیار دانشکده حقوق دانشگاه آزاد تهران مرکز
2 - دانش آموخته دکترای حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران، پردیس فارابی [e-mail]
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق اسناد و قراردادهای تجاری، دانشکده حقوق، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری تهران [e-mail]

تاریخ دریافت : 1396/07/03 تاریخ پذیرش : 1396/09/01 تاریخ انتشار : 1395/09/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

در فقه امامیه از روش‌ها و شیوه‌های متعددی برای تبیین اجزا و عناصر انعقاد عقود خصوصا قصد انشا استفاده شده است. فقها قصد انشا را بیشتر در فیمابین مباحث مربوط به عقد بیع بیان کرده و تشریح نموده‌اند ولی این رابطه یعنی رابطه قصد انشا و ماهیت عقود در تمام عقود و قراردادها قابل مشاهده است به گونه‌ای که می‌توان گفت این مسئله سنگ بنای عقود است. تعریف عقد به عنوان تلاقی ارادۀ متقابل طرفین و تاثیر خاص آن در ایجاد عقود مورد اتفاق و قبول همه فقها و حقوقدانان است و اصولا هیچ عقدی بدون قصد انشا محقق نمی‌گردد. در این مقاله مراحل قصد انشاء و نحوۀ ابراز آن در فقه امامیه و قانون مدنی مصر مطالعه شده است.

منابع و مأخذ:

منابع فارسی

1. احمد السنهوری، عبد الرزاق، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید (دوره حقوق تعهدات)، جلد اول، مترجم سید مهدی دادمرزی و محمد حسین دانش کیا، انتشارات دانشگاه قم، چاپ دوم، قم،1390

2. امامی، حسن، حقوق مدنی، جلد 1، کتابفروشی اسلامیه، چاپ بیستم، تهران، 1378.

3. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، تأثیر اراده در حقوق مدنی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، تهران، 1340.

4. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، گنج دانش، تهران، 1387

5. سنگلجی، محمد، عمومات عقود و ایقاعات، چاپخانۀ مروی، تهران. بی تا.

6. شهیدی، مهدی، تشکیل قراردادها و تعهدات، انتشارات مجد، چاپ دوم، تهران، 1380.

7. دهخدا، علی اکبر، لوح فشرده، دانشگاه تهران.

8. قنواتی، جلیل، حقوق قراردادها در فقه امامیه، جلد 1، انتشارت سمت، چاپ اول، تهران، 1379.

9. کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، جلد 1، انتشارات مدرس، چاپ دوم، تهران، 1372.

10. گرجی، ابوالقاسم، مقالات حقوقی، جلد 1، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم، تهران، 1378.

11. مظفر، محمد رضا، اصول فقه، جلد 1، ترجمۀ علیرضا هدایتی، انتشارات حکمت، چاپ سوم، تهران، 1378.

 

 

منابع عربی

1. ابراهیم سعد، نبیل، منصور، محمد حسین، مبادی القانون (المدخل الی القانون-نظریه الالتزامات)، دار النهضه العربیه، بیروت، 1995م

2. ابن منصور، جمال الدین، لسان العرب، جلد 5، دار احیا التراث العربی، چاپ دوم، بیروت، 1412 ه.ق.

3. ابوزهره، محمد، الملکیه و نظریه العقد فی الشریعه الاسلامیه، دار الفکر العربی، القاهره، بی تا

4. احمد السنهوری، عبد الرزاق، شرح القانون المدنی النظریه العامه للالتزامات، دار احیاءالتراث العربی، بیروت بی تا

5. احمد السنهوری، عبد الرزاق، نظریه العقد، الجزء الاول، انتشارات خرسندی، چاپ اول، تهران،1391

6. الجبعی العاملی، زین الدین، الروضه البهیه فی الشرح المعه الدمشقیه، جلد3، مؤسسه الاعلمی، بیروت. بی تا.

7. الحلی، حسن بن یوسف، نهایه الاحکام فی المعرفه الاحکام، مؤسسۀ اسمائیلیان، قم، 1410 ه.ق.

8. الفیوصی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، جلد 2، مؤسسۀ دارالجره، چاپ اول، قم 1405 ه.ق.

9. الکرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، جلد 4، مؤسسه آل بیت، چاپ اول، قم، 1408 ه.ق.

10. امیروانی غروی، محمد تقی، حاشیۀ مکاسب، جلد 2، دار ذوی القربی، چاپ اول،  بی جا،1421 ه.ق.

11. انصاری، مرتضی، مکاسب، جلد 1، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ اول، بیروت، 1415 ه.ق.

12. ایروانی، محمد تقی، حاشیۀ مکاسب، جلد 2، دار ذوی القربی، چاپ اول، بی جا، 1415 ه.ق.

13. بحرانی، یوسف، الحدائق الناضره، جلد 18، دارالاضاء، چاپ دوم، بیروت، 1405 ه.ق.