نظارت قضایی برتعقیب و تحقیق در دیوان کیفری بین المللی (Icc)
محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی
عبدالرضا منصوری دهبید
1
(دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران.)
احمد رمضانی
2
(استادیار گروه حقوق، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران (نویسنده مسئول))
منصور عطاشنه
3
(استادیار گروه حقوق، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران)
کلید واژه: دادستان, دیوان بین المللی کیفری, نظارت قضایی, تعقیب,
چکیده مقاله :
دیوان کیفری بین المللی با توافق اکثریت کشورها و با هدف تعقیب و مجازات مرتکبین جنایات بزرگ بین المللی تشکیل گردید. یکی از مسائل بسیار مهم در اساسنامه دیوان و آیین دادرسی و ادله آن، نحوه به جریان انداختن تعقیب جنایات بین المللی و تحقیق درباره آنها می باشد. در این خصوص، نظام دادرسی دیوان با توجه به سوابق قبلی- به ویژه سابقه دو دیوان موردی که در سال های اخیر برای رسیدگی به جنایات ارتکابی در یوگسلاوی سابق و رواندا به وجود آمده اند، به گونه ای طراحی شده است که مرحله بازپرسی که خاص نظام های مختلط است از بین رفته و، وظیفه تحقیق نیز در کنار وظیفه تعقیب بر عهده دادستان قرار گرفته است. دادستان دیوان وظیفه جمع آوری اطلاعات مربوط به جرایمی که در صلاحیت دیوان است رابر عهـده دارد. وی، همچنین، عهده دار بررسی اطلاعـات مزبـور، هدایت تحقیقات مقدماتی، انجام امر تعقیب، تهیـه و تنظـیم کیفرخواسـت و دفـاع از آن در مقابل دیوان میباشد. علاوه بر موارد فوق، دادستان حق جمع آوری ادله، اخذ اظهارات شهود و همچنین حق احضار و جلب متهمان را دارد. لکن دادستان در انجام اقدامات فوق، باید نظر شعبه مقدماتی دیوان را جلب نماید. به این معنا، که دادستان در مـوارد فـوق تحت کنترل و نظارت قضائی شعبه مقدماتی قرار دارد، یعنی تصمیمات دادستان باید به تأیید شعبه مقدماتی برسد تا جنبه اجرائی پیدا کند. به عبارت دیگر، مطابق بـا اساسنامه دیوان، تشخیص دادستان قاطع نیست، بلکه مشمول نظارت است.
- اجتهادی عباس (1379). دادسرای دیوان کیفری بین الملل ونقش دادستان دیوان، مندرج درکتاب دیوان کیفری بین المللی وجمهوری اسلامی، به اهتمام اسحاق آل حبیب، وزارت امورخارجه، چ1.
-آشوری، محمد (1376). قانون آیین دادرسی کیفری ایتالیا در بوته آزمایش، عدالت کیفری، گنج دانش، چ اول.
-آقایی جنت مکان، حسین (1387). نظارت قضایی بر تشخیص دادستان دیوان بین المللی کیفری،مجله حقوق بین الملل، (39).
-بازوند، سیف الدین (1396). بررسی بی پروایی دراساسنامه دیوان کیفری بین المللی، تهران، انتشارات فکرسازان، چ اول.
-خزائی، منوچهر (1365). سیستم قانونی بودن و سیستم موقعیت داشتن تعقیب کیفری، مجله تحقیقات حقوقی، نشریه دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 2(2).
-داوید، اریک (1374). دادگاه بین المللی کیفری برای یوگوسلاوی سابق، ترجمه مصطفی رحیمی، مجله حقوقی، 13(18 و 19).
-شبث، ویلیام (1384). مقدمه ای بر دیوان کیفری بین المللی، ترجمه باقر میرعباسی، تهران، انتشارت جنگل، چ1.
-صابر، محمود (1388). آئین تعقیب جنایات دردادسرای دیوان کیفری بین المللی، فصلنامه حقوق، مجله حقوق دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، 39(2).
-طهماسبی (1391). بررسی تطبیقی بازداشت موقت درمقررات ورویه دادگاههای کیفری بین المللی بااسنادحقوق بشروحقوق داخلی، مطالعات حقوق تطبیقی، 3(2).
-میرعباسی، سیدباقر، میرعباسی، مرتضی (1395). بایسته های دیوان کیفری بین المللی در تئوری و عمل، تهران، انتشارات خرسندی، چ دوم.
-میرمحمد صادقی، حسین (1395). دادگاه کیفری بین المللی، تهران، انتشارات دادگستر، چ9.
Refrences:
-Ambos,K., stegmiller,L(2013) Prosecuting International Crimes at the International Criminal Court:is There acoherent and Comprehensive Prosecution strategg?,Crime,Law and Social change59.
-Anna,Olsson(2003) The principle of complementarity of the international criminal court and the principle of universal jurisdiction,international criminal law.
-Barnetto, Laura(2013)The International Criminal Court :History and Role,Library of Parliament,ottowa.canada
-Edwards, George (2001) International human rights law challenges to the New International criminal court: the search and seizure right to privacy, Yale Journal of international law, vol 26
-friman, Hakan ; (2001), INVESTIGATION AND PROSECUTION; at: The international Criminal Court
-Jacobs,Dov (2007) A Samson at the international criminal court:the powers of the prosecutor in the Pre-trial Phase,The law&Practice of international Courts and Tribunal,vol6.
-Mirgalia, Michela (2006) The First Decision ot the ICC Pre-Trial Chamber, Journal of International Criminal Justice, volume 4.