قوم لک یکی از اقوام اصیل ایرانی است. بیشتر محققان، گویش لکی را یکی از گویش های کهن و شاخص زبان کُردی به شمار آورده اند؛ برخی از پژوهشگران لُر زبان نیز، این گویش را از جمله گویش های لُری و برخی دیگر آن را زبانی مستقل پنداشته اند. نگارندگان در این پژوهش می کوشند ابتدا با چکیده کامل
قوم لک یکی از اقوام اصیل ایرانی است. بیشتر محققان، گویش لکی را یکی از گویش های کهن و شاخص زبان کُردی به شمار آورده اند؛ برخی از پژوهشگران لُر زبان نیز، این گویش را از جمله گویش های لُری و برخی دیگر آن را زبانی مستقل پنداشته اند. نگارندگان در این پژوهش می کوشند ابتدا با توجّه به خصوصیات زبانی، موقعیت جغرافیایی و فرهنگی قوم لک، این مسأله را که گویش لکی در شمار گویش های کُردی یا لُری است، روشن کنند؛ سپس ویژگی های آوایی و دستوری این گویش(مطالعۀ موردی: منطقۀ صحنه) را به دست دهند
پرونده مقاله
دشتک یکی از روستاهای بخش درودزن از شهرستان مرودشت استان فارس است. گویش دشتکی از گویش های متعلق به به شاخۀ زبانهای ایرانی جنوب غربی است. پژوهش حاضر به تحلیلی توصیفی از داده هایی می پردازد که به صورت میدانی جمع آوری شده است. در گویش دشتکی، در برخی افعال، شناسه به جای آمد چکیده کامل
دشتک یکی از روستاهای بخش درودزن از شهرستان مرودشت استان فارس است. گویش دشتکی از گویش های متعلق به به شاخۀ زبانهای ایرانی جنوب غربی است. پژوهش حاضر به تحلیلی توصیفی از داده هایی می پردازد که به صورت میدانی جمع آوری شده است. در گویش دشتکی، در برخی افعال، شناسه به جای آمدن در آخر فعل، در ابتدای فعل آورده میشود. شناسهها در فعلهای مختلف، تفاوت آوایی دارند. در صرف فعل زمان آینده، برخلاف فارسی معیار که فقط قسمت اول فعل صرف میشود، گویشور دشتکی هر دو قسمت فعل آینده را صرف میکند.
پرونده مقاله
گویش کنونی همدانی، بازماندۀ گویشِ ازدسترفتۀ همدانی کهن است که میتوان بخشی از ویژگیهای این گویش کهن را در سرودههای دگرگوننشدۀ باباطاهر همدانی بازیافت. در این نوشتار به بررسی گزیدهای از واژگان گویش همدانی امروز پرداخته شده است. از ویژگیهای این گویش، میتوان به شمول چکیده کامل
گویش کنونی همدانی، بازماندۀ گویشِ ازدسترفتۀ همدانی کهن است که میتوان بخشی از ویژگیهای این گویش کهن را در سرودههای دگرگوننشدۀ باباطاهر همدانی بازیافت. در این نوشتار به بررسی گزیدهای از واژگان گویش همدانی امروز پرداخته شده است. از ویژگیهای این گویش، میتوان به شمول بر برخی واژههای پهلوی و واژههایی با ریشههای باستانی (اوستایی، پارسی باستان و سنسکریت) که در زبان فارسی معیار کاربرد ندارند، اشاره کرد.
پرونده مقاله
در این نوشتار جایگاه و عملکرد بعضی از نقشنماها یا نشانههای نحوی که بیانگر نقشِ واژه در عبارتند در زبان تبری، بحث و بررسی شده است. در زبان تبری، حرفهای اضافه برخلاف گویش معیار فارسی، پسواژۀ متممسازند و گاه معانی مختلفی دارند. ترکیبهای وصفی و اضافی برخلاف زبان فارس چکیده کامل
در این نوشتار جایگاه و عملکرد بعضی از نقشنماها یا نشانههای نحوی که بیانگر نقشِ واژه در عبارتند در زبان تبری، بحث و بررسی شده است. در زبان تبری، حرفهای اضافه برخلاف گویش معیار فارسی، پسواژۀ متممسازند و گاه معانی مختلفی دارند. ترکیبهای وصفی و اضافی برخلاف زبان فارسی معیار که هستۀ آغازین است، در زبان تبری هستۀ پایانی است. همچنین رفتار نحویِ را اگرچه در فارسی امروز نشانۀ مفعولی است، در زبان تبری نقشهای دیگری را نیز داراست. این نوشتار میکوشد با نگرش به تحوّل تاریخی، رفتار نقشنماهای زبان تبری را در مقایسه با زبان فارسی بررسی کند
پرونده مقاله
ترانههای محلی، یکی از زیرشاخههای اصلی فرهنگ عامه هستند که به دلیل کوتاهی، تنوع محتوایی و موزونبودن، فراگیری و کاربردی خاص یافتهاند. در سالهای اخیر پژوهشهایی متعدد در حوزۀ فرهنگ عامه و ترانههای محلی انجام شده؛ اما در اغلب این تحقیقها، ویژگیهای ساختاری و ادبی ترا چکیده کامل
ترانههای محلی، یکی از زیرشاخههای اصلی فرهنگ عامه هستند که به دلیل کوتاهی، تنوع محتوایی و موزونبودن، فراگیری و کاربردی خاص یافتهاند. در سالهای اخیر پژوهشهایی متعدد در حوزۀ فرهنگ عامه و ترانههای محلی انجام شده؛ اما در اغلب این تحقیقها، ویژگیهای ساختاری و ادبی ترانهها بررسی دقیق نشده است. اقلیم فارس، یکی از اصلیترین قلمروهای رواج این گونه از ادب محلی است؛ بهطوریکه تاکنون هزاران ترانه در این محدودۀ جغرافیایی شناسایی و ثبت شده است.
در این مقاله، پس از خوانش عروضی ۱۹۹۷ قطعه ترانۀ محلی فارس، بحرها، وزنها و شگردهای عروضی ترانهها، به روش تحلیلی توصیفی، معرفی شده است. از یافتههای این پژوهش، تأیید عروضیبودن وزن در اغلب ترانههاست؛ با این تفاوت که نوع خوانش لازم، اختیارات عروضی و گونههای اصلی وزن در ترانههای محلی فارس تاحدودی با شعر رسمی و حتی ترانههای محلی دیگر مناطق ایران متفاوت است. همچنین قابل اثبات است که در هریک از گونههای اصلی ترانههای محلی چون: دوبیتیها، واسونکها، لالاییها، ترانههای روایی، نازو نوازش و سرودهای نمایشی، یک یا دو وزن اصلی کاربرد محوری دارند
پرونده مقاله
ادب محلّی منطقۀ بویراحمد، یکی از غنیترین گنجینههای فرهنگ مردمی فرهنگ ایران است. ترانه های پژوهش حاضر از لابهلای سروده های محلّی مکتوب و شفاهی استخراج شده است. ترانه ها و سروده های بویراحمدی نشان حضور پررنگ زنان در در مراسم و اعیاد و اجرای بخش اعظم مراسم توسط ایشان بو چکیده کامل
ادب محلّی منطقۀ بویراحمد، یکی از غنیترین گنجینههای فرهنگ مردمی فرهنگ ایران است. ترانه های پژوهش حاضر از لابهلای سروده های محلّی مکتوب و شفاهی استخراج شده است. ترانه ها و سروده های بویراحمدی نشان حضور پررنگ زنان در در مراسم و اعیاد و اجرای بخش اعظم مراسم توسط ایشان بوده است. زنان خود آفرینندۀ بخش اعظمی از ترانههای لری بویراحمدی بودهاند. زن در این ترانهها، دارای چهرهای ارزشمند و صاحب منزلت اجتماعی است. در این ترانهها، ارزش و صفات نیکمردان عمدتاً از ذهن و زبان زنان بیان شده است؛ صفاتی که زنان انتظار دارند در مردان ایل وجود داشته باشد. در این آثار، اشارات و نشانههای معناداری مبنی بر ضعف زن ایل و قدرت و سرپرستی مرد دیده نمیشود. زن بویراحمدی، آنگونه که این ترانه ها می نمایند، نقش اجتماعی فرهنگی بهسزایی داشته و از جایگاه ویژهای در ایل برخوردار بوده است
پرونده مقاله