بررسی نمادها و آیینهای آشناسازی در منظومة بانو گشسبنامه
محورهای موضوعی : فصلنامه بهارستان سخننسیم پریزاد 1 , حمیدرضا فرضی 2 , رستم امانی آستمال 3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
کلید واژه: حماسه, اسطوره, کلید واژهها: نماد, مراسم آشناسازی, بانوگشسبنامه,
چکیده مقاله :
چکیده آشناسازی (پاگشایی، تشرّف، گذار، نوآموزی و سرسپاری) عبارت از آیینها و مراسم و مناسکی است که در راستای ایجاد تغییر و تحوّل در زندگی فرد انجام میگیرد و از آن به مرگ (از بین بردن جهالت و نادانی و وضع کفرآمیز کودکی) و تولّد دوباره (تعالی روحی و استعلای حیات) تعبیر میشود. با توجّه به اعتقاد برخی از محقّقان از جمله میرچاالیاده که اسطورهها و قصّههای پریان را سرچشمه گرفته از آیینهای آشناسازی و دیگر آیینهای گذار یا بیان نمادین آن آیینها میدانند. در این مقاله داستان بانوگشسپ نامه به عنوان یک اثر حماسی و اساطیری از این دیدگاه مورد بررسی قرار گرفته است. فرض نگارندگان بر این بوده است که این داستان، آیینها و مراسم آشناسازی (پاگشایی) را در خود نمودار میسازد. مبتنی بر ایده مذکور و با تحلیل محتوایی داستان، قابل تطبیق بودن این داستان با مراسم آشناسازی اثبات شده است؛ همة اجزا و مراحل مراسم آشناسازی از قبیل انزوا، جداسازی، بردن نوآموز به بیشه (بیابان)،آزمون سخت و ... را میتوان در داستان مذکور مشاهده کرد. افزون بر این عناصر نمادین و کهن الگوهای دیگری نیز در متن وجود دارد که در ارتباط با مضمون اصلی (آشناسازی) هستند و بر این اساس تحلیل شدهاند.
Abstract Familiarization (initiating, being honored, passage, apprentice, and servitude) are the rites and ceremonies which are accomplished to make changes and transformation in the life of an individual and is interpreted as death (eliminating the ignorance and profanity of childhood) and rebirth (the soul and life transcendence). This is in regard to the belief of some researchers including "Mircha Eliadeh" who consider the myths and fairy tales initiated from the familiarization and other transient rites or the symbolic expressions of those ceremonies. The story of "Banu Ghoshasb Nameh", as an epic and myth has been investigated in this article. We assume that this story reveals the rites and ceremonies of familiarization (initiating) in itself. Based on the mentioned ideas and through the thematic analysis of the story, the adaptability of this story, together with the familiarization has been proved; all the components and the levels of familiarization such as seclusion, separation, taking the new learner to the woods ( desert ) and hard test can be observed in that story. Besides these symbolic elements, there are other archetypes in the text which have been analyzed in relation to the main theme of familiarization. .
