واکاوی ارزهای دیجیتال از منظر فقه و حقوق
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقهزهرا خورسندی کوچصفهانی 1 , مرتضی چیتسازیان 2
1 - دانشجوی دکتری تخصصی رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. z.t.khorsandi@gmail.com
2 - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق، دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)
Morteza.chitsazian@yahoo.com
کلید واژه: عین, پول, مال, بیت کوین, ارز دیجیتال, فقه مقارن,
چکیده مقاله :
ارزهای دیجیتال به دلیل پیچیدگی های متعدد و شبهات فراوانی که پیرامون آن ها مطرح است نیازمند بررسی دقیق هستند.در این مقاله سعی شده که در وهله اول به شرح و تبیین دقیق ارزهای دیجیتال پرداخته شود تا غبار شبهات از هویت حقیقی این ارزها زدوده گردد؛ و در ادامه مسیر پژوهش، جایگاه این ارزها در فقه اسلامی و حقوق ایران مورد بررسی قرار گرفته است. براساس نتایج به دست آمده، ارزهای دیجیتال، نوعی از پول، در فضای مجازی هستند که در بستر شبکه اینترنت به وجود آمده و دارای ماهیت پولی اند .و از منظر فقهی مال محسوب شده و از جمله عیون به شمار می روند. در نگاه اول، ارزهای دیجیتال بسسیار پیچیده و مبهم به نظر می رسند؛ اما در واقع ماهیت ساده ای دارند که در کنار معایب، مزایا و نظرات مختلف مطرح شده پیرامون آن ها، در سراسر جهان، حقیقت وجودی اشان، مفقود شده است. با توجه به معایب و ابهاماتی که در مورد آن‌ها مطرح گردیده، ارزهای دیجیتال تا مرتفع شدن ابهاماتشان، از تایید شرعی بهره‌مند نخواهند شد. در این پژوهش، برای فهم دقیق موضوع و توسعه مفهموم این ارزها جهت تبیین دقیق‌تر فقهی و حقوقی، از روش تحقیق بنیادی و مطالعه موردی استفاده شده است. و در نهایت راهکارهای بسیار موثری برای استفاده از ارزهای دیجیتال، بیان شده، که این راهکارها، می‌توانند، میزان قابل توجهی از معایب آن ها را برطرف نمایند.
Digital currencies are one of the topics that needs an accurate evaluation given several complicacies and ambiguities about them. The preset paper is an attempt to elaborate on digital currency to clarify ambiguities about its legal identity. In addition, the status of digital currency in Islamic jurisprudence and Iranian laws was examined. As the results showed, digital currencies are a type of money in virtual space emerged on the Internet ground so that they have a monetary nature. From jurisprudence viewpoint, they are considered as property. At the first glance, digital currencies are highly complicated and ambiguous; while in practice, they have a simple essence. The true nature of digital currencies is lost in the growing debates about their advantages and disadvantages. Given the disadvantages and ambiguities about digital currencies, they may not be confirmed by Islamic religious laws until these ambiguities are resolved. To achieve the true concept of digital currencies and give a legal and jurisprudential account of them, grounded theory and case study approaches were used in this work. The study also gives more efficient approaches to using digital currencies that can solve many of the disadvantages of digital currencies. Keywords: Digital currencies Bitcoin, money, object, property, comparative jurisprudence
_||_