تاثیر ایدئولوژی بر قانونگذاری کیفری با رویکردی به اندیشه های سیاسی مدرن
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقهمحمد شمعی 1 , کوروش معلمی 2 , محمد شهانقی 3
1 - دکترای تخصصی، مدرس دانشگاه اصفهان و دانش آموخته دکتری حقوق عمومی (نویسنده مسئول): shamei_shamei@yahoo.com
2 - کارشناس ارشد حقوق عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران، kourosh.moallemi@yahoo.com
3 - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد الکترونیک، تهران، ایران. jjavid@ut.ac.ir
کلید واژه: دولت, ایدئولوژی, قانونگذاری, نظریه های سیاسی,
چکیده مقاله :
قانونگذاری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مقوله‌های حقوق عمومی، فرایندی است که تنها منجر به تولد متن جدید قانون به‌واسطۀ نمایندگان مجلس نمی‌شود؛ بلکه مسلماً کاستن از حجم قوانین را در مواقع لازم و ضروری باید از کارکردهای نظام تقنینی به شمار آورد. این موضوع به‌ویژه در شاخۀ حقوق جزا واجد اهمیت است؛ زیرا به دلایل مختلف، شاهد افزایش حجم قوانین کیفری و درنتیجه تحدید حقوق بنیادین و آزادی‌های عمومی افراد بوده‌ایم. رابطۀ بین ایدئولوژی دولت و تقنین کیفری، به دلیل میان‌رشته‌ای‌بودن و تعامل با حقوق عمومی و علوم سیاسی از یک سو و تعامل با جرم‌شناسی از سوی دیگر، کمتر مجال بحث و تحلیل در مجامع علمی و دانشگاهی کشور را پیدا کرده است؛ از این‌رو، در این مقاله پس از شناخت مفهوم ایدئولوژی، اثرگذاری ایدئولوژی دولت بر فرایند قانونگذاری کیفری را در دوره‌های مختلف تاریخی بررسی می شود. با توسعۀ مداخله‌های روزافزون دولت در زندگی فردی و اجتماعی شهروندان، این پرسش مهم مطرح می‌شود که در رابطه با وضع قوانین در شاخۀ حقوق جزا، قانون‌گذار از چه عواملی تأثیر می‌پذیرد و تابع چه اصولی است. در این مجال، به عوامل مؤثر بر فرایند تقنین کیفری (جرم انگاری) اشاره خواهیم کرد. فارغ از ارائۀ مدل تقسیم‌بندی‌شده‌ای از عوامل سیاسی، اقتصادی و..، می‌توان از اثرگذاری ایدئولوژی، به‌عنوان یک عامل سیاسی اثربخش بر وضع قانون سخن گفت. روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی است.
The relationship between government ideology and criminal legislation, due to its interdisciplinary nature and interaction with public law and political science on the one hand, and interaction with criminology on the other hand, has found less room for discussion and analysis in the country's scientific and academic societies; Therefore, in this article, after knowing the concept of ideology, the impact of the ideology of the government on the process of criminal legislation is investigated in different historical periods. With the development of increasing government interventions in the personal and social life of citizens, this important question is raised that in relation to the establishment of laws in the field of criminal law, the legislator is influenced by what factors and what principles he is subject to. In this area, we will mention the factors affecting the process of criminal legislation (criminalization). Regardless of presenting a segmented model of political, economic, etc. factors, we can talk about the influence of ideology as an effective political factor on law enforcement. The research method is descriptive and analytical.
_||_