علل و عوامل فرار دختران از منزل(مطالعه موردی شهر آمل)

محورهای موضوعی : زن و خانواده

ناصر پیکری ¹ , محمد بارانی ² , عبداله حسن زاده ³

1 - دکتری ، گروه جرم شناسی ، دانشگاه علوم انتظامی امین ، تهران ، ایران ( نویسنده مسئول ) [e-mail]
2 - استادیار، گروه جرم شناسی ، دانشگاه علوم انتظامی امین ، تهران ، ایران
3 - دکتری ، گروه پیشگیری از جرم، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران ، ایران

تاریخ دریافت : 1398/12/04 تاریخ پذیرش : 1399/05/04 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: شهر آمل, دختران فراری, فرار از منزل, منزل,

چکیده مقاله :

تحقیق حاضر پدیده فرار از خانه را از جوانب مختلف مورد مطالعه قرار می دهد. این پژوهش با روش کیفی و تکنیک تحلیل محتوا انجام گرفته است. در این مطالعه با 10 دختر که از منزل فرار کرده و در سال 1398 در مراکز بهزیستی و مراکز انتظامی تشکیل پرونده داده بودند، مصاحبه عمیق انجام داده شد و مطالب بیان شده، در چند مرحله مقوله بندی و تحلیل شدند. همچنین با تعدادی از کارشناسان بهزیستی و اورژانس اجتماعی شهرستان های آمل، ساری و تعدادی از کارشناسان انتظامی شهر آمل و ساری در خصوص علل و عوامل فرار دختران از منزل مصاحبه نیمه ساختار یافته بعمل آمد. نتایج پژوهش حاضر در چهار مقوله اصلی تحت عناوین؛ خانواده، فرد، جامعه و سازمان‌های حامی و حمایت-گر دسته‌بندی گردید. نتایج تحقیق بیانگر این است که خانواده به عنوان اولین و مهم ترین نهاد جامعه، نقش بسزایی در تربیت، پرورش و اجتماعی نمودن فرزندان با معیارها و ارزش‌های جمعی به عهده دارد و در صورت کژکارکردی یا کارکرد نامناسب، عواقب و پیامدهای ناگواری در انتظار فرزندان خواهد بود. عامل دوم شخصیت فرد و خصیصه‌های فردی است که در روبرو شدن با مشکلات و مسایل خانوادگی و اجتماعی، واکنش و پاسخ نشان خواهد داد. عامل سوم جامعه و عناصر آن هست که در تشدید یا کاهش آسیب‌های فرزندان نقش مهمی بر عهده دارند. در نهایت نقش سازمان‌های حامی و حمایت‌گر است که در صورت ناکارآمدی خانواده، شخصیت متزلزل فرد و فضای جامعه، نقش مهمی در تعدیل، بازپروری، اصلاح و بازاجتماعی فرد آسیب دیده برعهده خواهند داشت.

چکیده انگلیسی:

Background and Aim: The purpose of this study was to investigate the causes and motivations of girls escaping from home and trying to study the phenomenon of escape from different aspects. Method: This study was a qualitative One with content analysis technique. In this study, in-depth interviews were conducted with 10 girls who fled their homes in 1398   and were filing in the welfare and law enforcement agencies.  In-depth interviews were conducted and in a few stages, and  the Collected data  were categorized and analyzed . We also interviewed a number of social welfare and emergency experts in Amol and Sari and a number of Amol and Sari police experts on the causes and reasons of girls' escape from their homes. The results of the present study were classified into four main categories: family, individual, community, and supportive organizations. The results of the study indicate that the family as the first and most important institution of society has an important role in the upbringing and socialization of children with collective standards and values,  and in the event of a malfunction or incorrect operation, the consequences for children will be awaiting. The second factor is the personality and personality traits that will respond to family and social problems The third factor is the community and its elements that play an important role in exacerbating or reducing the damage to children. Ultimately, support and advocacy organizations will play an important role in moderating, rehabilitating, reforming, and re-socializing the affected person if the inefficient family and individual personality and community environment are shaken.

منابع و مأخذ:

- احمدی، حبیب.(1384). جامعه شناسی انحرافات. چاپ اول، انتشارات سمت.

- احمدی، ح. ( 1384 ). جامعه شناسی انحرافات. چاپ اول. تهران: انتشارات سمت.

- اردلان، علی. ( 1381 ). بررسی پدیدة فرار دختران از منزل. طرح تحقیقاتی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.

- اردلان، علی؛ سیدان، فریبا؛ ذوالفقاری، مصطفی. ( 1387 ). عوامل موثر بر فرار دختران از خانه. فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 29

-افراسیابی، حسین و عرب مقدم، نرگس (1390)، مطالعه مرتبط با گرایش نوجوانان به فرار از خانه، فصلنامه دانش انتظامی، سال سیزدهم، شماره 2، صص 163 -189.

- آقابخشی، ح. ( 1388 ). اعتیاد و آسیب شناسی خانواده، رویکرد مددکاری اجتماعی به مسائل و آسیب های جامعه ای. تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.

- جمشیدی،علیرضا(1390)،چشم انداز سیاست جنایی در زمینه پیشگیری مشارکتی از جرم،ضمیمه مجله تحقیقات حقوقی،شماره56 ص 91 (یادنامه شادروان دکتر رضا نوربها)

- جوادی یگانه، محمدرضا و اکبر فروع الدین عدل ( 1384 ). مسئلة دختران فرار ، ی تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.

- چلبی، مسعود.(1375). نظم اجتماعی، تهران، نشر نی.

- حمیدی، فریده، (1392)، تأثیر ساخت خانواده بر فرار دختران، فصلنامه پژوهش زنان، شماره 3، صص 85- 101

- زواره ای، ف. ( 1380 ). بررسی عوامل خانوادگی و اجتماعی مؤثر بر فرار دختران از منزل. رسالۀ کارشناسی ارشد مددکاری اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.

- سبزی خوشنامی محمد, علی نیا جنگلی وهاب. (1392)"رویکردی کیفی بر فرآیند فرار دختران از منزل." 151-166.

- سروستانی صدیق،رحمت الله،(1387)آسیب شناسی اجتماعی،تهران،نشر سمت

- سیدامامی، ک. ( 1387 ). ادراک گروه های قومی از تصاویر رسانه ای خود. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، سال اول، شماره.4

- شاره، حسین، (1387)، ارتباط متغیرهای جمعیت‌شناختی با ریسک فرار از منزل در دختران و نوجوانان شهر مشهد، فصلنامه اصول بهداشت روانی، سال دهم، شمارۀ 37.

- صنعتی، فریده.(1387). عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر فرار دختران 26 -12 ساله از منزل، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی.

- علی وردی نیا،اکبر و خوشفر،غلامرضا و حمیده اسدی(1389)مقاله مطالعه جامعه شناسی گرایش دختران دانش اموز به فرار از منزل،فصلنامه مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان،سال9شماره2سال1390،صص25-54

- علی وردی نیا،اکبر1393، مقاله مدیریت پیشگیری از جرم در ایران،فصلنامه سیاست های راهبردی و کلان،سالدوم،شماره8صص37تا58

- غریبی، حسن (1386). روان شناسی کاربردی، دوره ی اول، شماره ی 4، صص 30 - 36.

- فتحی، م (1386). عوامل خانوادگی موثر بر فرار دختران از منزل، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 27

- فردوسیان، فرحناز؛ مهری، علی اصغر(1393). بررسی علل فرار دختران از منزل و ارائه راهکارهایی برای مقابله با آن، فصلنامه علمی تخصصی دانش انتظامی، شماره 7، استان چهارمحال بختیاری، پاییز 1393.

- قابضی مهابادی، علیرضا. (1388). بررسی علل اجتماعی فرار دختران از خانه، اصلاح و تربیت، شماره 73 و 74، سال هفتم، صص 14-10.

- کامرانی فکور، شهربانو (1385)، شیوع خشونت های خانوادگی تجربه شده در کودکان فراری و غیر فراری، رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 22، صص 197 -218.

- معظمی ، شهلا ( 1382 ). فرار دختران چرا،؟ تهران: گرایش.

- معاونت اجتماعی ناجا، اداره کل مطالعات اجتماعی، (1389)، کتاب سال امنیت اجتماعی، انتشارات آشنایی، چاپ دوم.

- معتمدی، سید هادی، (1384)، درآمدی بر پدیده‌های فرار دختران و زنان از خانه، مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی، (شمارۀ 2)، معاونت اجتماعی ناجا، چاپ اول

- هاشمی،سید ضیا و  فاطمی ،زینب و فولادیان،مجید(1388)پیامدهای فرار دختران از منزل،مقاله،فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی،سال11 شماره40 صص161-187

 

-Bao, WN.; Whitbech, LB. & Hoyt, D. (2000), "Abuse, Support, and Depression among Homeless and Runaway Adolescent", Journal of Health and Social Behavior, 41.

- Fetel, B.; Margetson, N.; Chamas, J. & Lipman, C. (1992), "Psychological Background and Behavioral and Emotional Disorders of Homeless and Runaway Youth, Hospital and Community Psychiatry, Feb, 3(2).

- Kurtz, PD.; Kurtz, GL. & Jarvis, SV. (1991), "Problems of Maltreated Runaway Youth", Adolescence, 26(103).