شناسایی شاخص ها و مولفه های بهبود خدمات شهرداری شیراز
محورهای موضوعی : مدیریت منابع انسانیامین روستایی 1 , رضا زارعی 2 * , نادر شهامت 3 , مژگان امیریان زاده 4
1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت آموزشی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
2 - گروه مدیریت آموزشی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
3 - گروه مدیریت آموزشی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
4 - گروه مدیریت آموزشی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
کلید واژه: ساختار سازمانی, سرمایه انسانی, پژوهش کیفی , شهرداری شیراز. ,
چکیده مقاله :
ساختار یک سازمان از بنیادیترین عواملی است که میتواند از طریق تعریف نقش‌ها و مسئولیتها زمینه پاسخگویی اثربخش را در تمام زمینه ها فراهم نماید. هدف این پژوهش طراحی الگوی ساختار سازماني در شهرداری شیراز بود. روش پژوهش کیفی و مبتنی بر مطالعه موردی بود. در این راستا با استفاده از نمونه گیری هدفمند و براساس معیارهای رشته، تخصص و سابقه اجرایی، مصاحبه با بیست و سه نفر از مشاوران، مدیران و کارکنان شهرداری شیراز تا رسیدن به اشباع نظری، انجام شد. سپس داده‌های به دست آمده مورد تحلیل قرار گرفت و در قالب مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر دسته‌بندی و شبکه مضامین سازماندهی شد. براساس نتایج، الگوی ساختار سازمانی در شهرداری شیراز دارای 5 بعد و 46 شاخص می‌باشد که مشتمل بر ابعاد رسمیت، توسعه پایدار، مسئولیت اجتماعی سازمان، فرایندهای سازمانی، سرمایه انسانی می‌باشد. اعتباریابی داده‌های کیفی پژوهش از تکنیک‌های اعتبارپذیری انجام شد. نتایج مطالعه نشان داد که الگوی ساختار سازمانی شهرداری شیراز دربردارنده‌ی 5 مضمون سازمان دهنده ذکر شده می باشد که هر یک از این مضامین نیز دارای شاخص‌های خاص خود می باشند. براساس مولفه‌ها و شاخص‌های استخراج شده به نظر می رسد ساختار سازمانی جدید در شهرداری باید شامل ابعاد تازه ای در همه زمینه ها باشد تا بتواند اثر بخشی مناسبی را ارائه دهد. از جمله این مولفه های اصلی، توجه به موضوع مدیریت سرمایه انسانی، مدیریت فرآیندهای سازمانی و بهبود خدمات می باشد که لازم است در بازطراحی ساختار به صورت رسمی و موثر مورد توجه قرار گیرد.
Organizational structure is one of the most fundamental factors that can provide effective accountability in all areas by defining roles and responsibilities and compiling job descriptions. The aim of this research was to design an organizational structure model in Shiraz Municipality. The qualitative research method and the project participants were managers, consultants, and expert experts. In this regard, using purposeful sampling and based on the criteria of discipline, expertise, and executive experience, interviews were conducted with twenty-three experts in Shiraz Municipality until theoretical saturation was reached. Then, the obtained data were analyzed and organized into basic, organizing, and comprehensive themes and a network of themes. Based on the results, the organizational structure model in Shiraz Municipality has 5 dimensions and 46 indicators, which include the dimensions of formality, sustainable development, social responsibility of the organization, organizational processes, and human capital. The qualitative data of the research were validated using validation techniques. The results of the study showed that the organizational structure model of Shiraz Municipality includes the 5 organizing themes mentioned, each of which has its own indicators. Based on the extracted components and indicators, it seems that the new organizational structure in the municipality should include new dimensions in all fields in order to provide appropriate effectiveness. Among these main components is attention to the issue of human capital management, process management, and service improvement, which need to be considered in the redesign of the structure in a formal and effective manner.
اسدی گرجی، محمد حسین و طبری، مجتبی (1401). طراحی مدل ترکیبی استراتژی مدیریت منابع انسانی در حوزه آموزش و ساختار سازمانی در شرکت توزیع نیروی برق مازندران. کارافن، 19(1401)، 505-485.
جاجرمی زاده، محسن و تدین، اعظم (1398). رابطه ساختار سازمانی با مدیریت منابع انسانی و عملکرد؛ مطالعه ای در شرکت گاز استان فارس. مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، 10(40 )، 187-206.
خدابخشی، محمد و صمدزاده، مریم و مبارکی، حسین (1398).بررسی تاثیر ساختار سازمانی بر تحلیل رفتگی شغلی کارکنان حوزه ستادی وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی. فصلنامه طب و تزکیه، 28(1)، 57-48.
سبزعلی پور، صیادی سومار، رضایی و کاظمی (1402). ساختار هیات مدیره و مسئولیت اجتماعی شرکت: تقابل تئوری اقتضایی و نمایندگی. فصلنامه علمی دانش حسابداری مالی، 11(1)، 113-137. سرلک، محمدعلی و عباس زاده، حسن و حبیبی، فاطمه (1388). تبیین الگوی سازمانی فرابروکراتیک در ابعاد محیطی، ساختاری و رفتاری در مقایسه با مدل سازمانی بروکراتیک. مدیریت فردا، 8(21)، 43-54.
صدقی،شبنم؛بدری آذرین، یعقوب؛خدادادی،رسول؛شجیع، رضا(1402).تدوین مدل توسعۀ پایدار زیست محیطی رویدادهاي ورزشی در ایران؛ نظریۀ داده بنیاد. پژوهش هاي فیزیولوژي و مدیریت در ورزش، 15(1)، 9-28.
طاهرپور کلانتری، حبیب الله و اصلانی، محسن (1400) . تاثیر برازش استراتژیک بر عملکرد سازمانی با تاکید بر نقش میانجی ساختار سازمانی و نقش تعدیل گری تلاطم محیطی در شرکت های مادر تخصصی. فرایند مدیریت و توسعه، 34(1)، 112-89.
فلاحی، پورشافعی و اکبری بورنگ، محمد(1399).ادراک از ساختار سازمانی و نقش آن در پیش‌بینی سکوت سازمانی و فرسودگی شغلی کارکنان دانشگاه بیرجند. مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام های آموزشی، 13(1)، 169-194.
قلی پور، آرین (1380). سبک رهبری تعیین کننده ساختار سازمانی رسمی. فصلنامه دانش مدیریت، 53(985)، 100-75.
کیانفر، فرهاد و نوروزی، هدی و فرهادی، محمد (1399).تأثیر عدم اطمینان محیطی بر نواوری سازمانی: تبیین نقش ساختار سازمانی به عنوان متغیر مداخله گر. فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 4(49)، 16-1.
میرزاخانی،عبدالرحمن و چگینی، بهروز ونجات، امیررضا (1401). تأثیرساختارسازمانی کلانتری و پاسگاهها بر پیشگیری ازجرایم. توسعه سازمانی پلیس،دوره19، شماره80، ص96-119. میرزازاده، زهراسادات و الهیاری ، محبوبه و کشتی دار، مهدی و ملک زاده ، غلامرضا (1400). تبیین عوامل موثر بر طراحی ساختارهای سازمانی سازگار برای ادارت تربیت بدنی دانشگاههای ایران. پژوهش در ورزش تربیتی، 11(30).
میرزاخانی، عبدالرحمن و احمدی‌مقدم، اسماعیل و محمدی نیا، رضا و امین صارمی، نوذر(1399) .تأثیر ساختار سازمانی بر تحقق رویکرد جامعه‌محوری پلیس با نقش میانجی اعتماد سازمانی. فصلنامه انتظام اجتماعی، 12(3)، 141-160.
میرکمالی، سیدمحمد و رضائیان، صهبا (1394).تاثیر ساختار و فرهنگ سازمانی بر نوآوری: مطالعه تطبیقی در سازمان مرکزی دانشگاه های پیام نور، علمی-کاربردی، آزاد اسلامی و دانشگاه تهران. مدیریت نوآوری، 4(1)، 131-109.
میانداری، کمال و سرلک، محمد علی و احمدی، سید علی اکبر و جلالیان، نجمه (1392). طراحی مدل سازمان آینده‌گرا (نظام آموزش عالی). مجله مركز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشكي يزد، ۸(۳)، ۸۰-۶۳.
مينايي، محمدحسين و صنعتي مقدم، احسان،(1390)، امکان سنجی پروژه مدیریت فرآیندی در سازمان با الگوبرداری از کارت امتیازدهی متوازن با ارائه مطالعه موردی. همايش بين المللي مديريت فرآيندهاي سازماني، جهاد دانشگاهی واحد تهران.
میرسپاسی، ناصر و گودرزوند چگینی، مهرداد (1382). مطالعه‌ی رابطه‌ی بین محیط، ساختار سازمانی و اثربخشی سازمانی شهرداری ها و ارائه ی الگوی پیشنهادی. فصلنامه مدیریت شهری،14، 63-56.
نوری، کبری و صفری، یحیی و مهدیان، محمدجعفر(1398). نقش میانجیگری ساختار سازمانی در ارتباط بین فرهنگ سازمانی و تعهد سازمانی در ادارات آموزش و پرورش کرمانشاه. نوآوری های مدیریت آموزشی، 14 (2)، 37-48.
نصیري ولیک بنی، فخرالسادات و شایگانی منیع، سمیرا (1395). بررسی رابطه بین ساختار سازمانی و توسعه سازمانی. مجله مدیریت توسعه و تحول، (26)، 51-45.
واعظی، رضا و علی مرادی، داریوش و امیری، مقصود (1401). تحلیلی کلان سطحی از ابعاد بهبود سازمانی در شرکت ملی نفت. مطالعات راهبردی در صنعت نفت و انرژی، 15(59).
یوسفی، مهدی و صیدی، جمال و صالحی، کمال(1401).ارتباط مسئولیت‌پذیری اجتماعی پرستاران با ساختار سازمانی در بیمارستان‌های آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی کردستان. فصلنامه پرستاری، مامایی و پیراپزشکی.(3)8، ۶۴-۷۵.
1- Al-Dahmash, A., Al-Saleem, S. (2013). Evaluating phase level for critical success factors of BPM-system implementation: a case study in a Saudi government
organization. Training, 17(16), 15. 2- Erhemjamts, O., Li, Q., Venkateswaran, A. (2013). Corporate social responsibility and its impact on firms’ investment policy, organizational structure, and performance. Journal of Business Ethics, 118(2), 395-412.
3- Hao, Q., Kasper, H., Muehlbacher, J. (2012). How does organizational structure influence performance through learning and innovation in Austria and China? Chinese Management Studies.
4- Hoy, K.W. & Miskel, G.C. (2008). Educational Administration: Theory, Research, and Practice. McGraw Hill, Hill Companise Inc 1221.
5- Hoy, K.W., Miskel, G. C., Tarter, C.J. (2013). Educational Administration: Theory, Research, and Practice. McGraw Hill: Hill Companise Inc 1221.
6- Hoy, W. K., & Sweetland, S. R. (2001). Designing better schools: The meaning and measure of enabling school structures. Educational Administration Quarterly, 37(3), 296-321. DOI: 10.1177/00131610121969334.
7- Hoy, W., Sweetland, S. (2000). School bureaucracies that work:enabling not coercive. Journal of School Leadership, 525-541.
8- Jiang, K., Lepak, D. P., Han, K., & Hong, Y. (2012). Clarifying the construct of human resource systems: Relating human resource management to employee performance. Human Resource Management Review, 22, 73–85.
9- Kianfar F., Norouzi H., Farhadi M. (2020). The effect of environmental uncertainty on organizational innovation: Explaining the role of organizational structure as an intervening variable. Journal of New Research Approaches in Management and Accounting, 4(49), 1-16.
10-
Meijaard, J., Brand, M. J., & Mosselman, M. (2005). Organizational structure and performance in Dutch small firms. Small Business Economics, 25(1), 83-96. 11- Mufron, A., Ikhwan, A., Syuhada, M., & Ridlowi, A. (2021). Optimizing the Organizational Structure in Transforming Human Resources Who Can Manage Work Stress With a Religious Culture. European Journal of Molecular & Clinical Medicine, 8(3), 1110-1126. 12- Nouri, K., Safari, Y., Mahdian, M.J. (2019). The mediating role of organizational structure in the relationship between organizational culture and organizational
commitment in Kermanshah education departments. Educational Management Innovations 14(2), 48-37. [in Persian] 13- Rios, C. M. (2012). Why do firms seek to share human resource management knowledge? The importance of inter-firm networks. Journal of Business Research, 67(2), 190-199.
14- Shi, J. (2022). Management Economics’ Optimization of Enterprise Organizational Structure. In 2022 7th International Conference on Financial Innovation and Economic Development (ICFIED 2022) (pp. 2754-2760). Atlantis Press.
15- Soderstrom, S. B., & Weber, K. (2020). Organizational structure from interaction: Evidence from corporate sustainability efforts. Administrative Science Quarterly, 65(1), 226-271.
16- Taherpour Kalantari, Habibollah and Aslani, Mohsen. (2021). The effect of strategic fit on organizational performance with emphasis on the mediating role of organizational structure and the moderating role of environmental turbulence in specialized parent companies. Management and Development Process, 34 (1), 112-89. [in Persian]
17- Williamson, C. E., Olson, O. G., Lott, S. E., Walker, N. D., Engstrom, D. R., & Hargreaves, B. R. (2001). Ultraviolet radiation and zooplankton community structure following deglaciation in Glacier Bay, Alaska. Ecology, 82(6), 1748-1760.